In december blikt katholiekleven.nl terug op het jaar van paus Franciscus. Wat deed hij en waar vroeg de paus aandacht voor? Het videokanaal van de Nederlandse Bisschoppenconferentie heeft de hoogtepunten van 2021 per kwartaal op een rij gezet. In de eerste aflevering wordt teruggekeken op de maanden januari tot en met maart.

Verschillende bijzondere gebeurtenissen uit het afgelopen jaar komen aan bod, ook door middel van foto’s. Een van de hoogtepunten van 2021 was het bezoek van paus Franciscus aan Irak in de maand maart. De paus reisde tijdens zijn vierdaagse bezoek aan dit land “als een pelgrim die op zoek is naar vrede, broederschap en verzoening,” zoals hij het noemde.

Katholiekleven.nl neemt de lezer mee in een terugblik op dit bezoek en enkele andere bijzonderheden uit het eerste kwartaal van 2021. Lees en kijk verder op: Katholiekleven.nl.

Foto door: Servizio Fotografico Vaticano: Kinderen verwelkomen de paus in het door oorlog verwoeste gebied.

De Nederlandse bisschoppen hebben besloten de coronamaatregelen voor de Rooms-Katholieke Kerk uit te breiden. Dit in verband met de huidige ontwikkelingen op het gebied van de coronapandemie. In de R.-K. Kerk worden voorlopig na 17.00 uur geen vieringen gehouden en dit geldt ook voor Kerstmis.

Dit besluit gaat per direct in en betreft zowel vieringen als andere kerkelijke bijeenkomsten tussen 17.00 en 05.00 uur. Andere kerkelijke bijeenkomsten zijn bijvoorbeeld catechesebijeenkomsten of parochiebestuursvergaderingen. Deze kunnen na 17.00 uur uiteraard wel digitaal worden georganiseerd. Avondvieringen op weekdagen en zaterdag worden zodanig vervroegd dat ze om 17.00 uur afgelopen zijn.  Ondanks dat het kort dag is wordt de parochies gevraagd dit zo mogelijk al uit te voeren voor de vieringen van het komend weekend.

Anderhalve meter
De bisschoppen hebben de anderhalve meter maatregel, die inmiddels een wettelijke verplichting is geworden, al eerder ingevoerd. In kerken waar meer mensen worden verwacht dan de capaciteit van het kerkgebouw op anderhalve meter toelaat wordt opnieuw een systeem van reserveren ingevoerd.

De verplichting tot het dragen van een mondkapje bij verplaatsingen blijft gehandhaafd. Daarnaast blijven de basisregels gelden op het gebied van hygiëne, ventilatie en thuisblijven bij klachten. Ook de eerdere afgekondigde regels voor het zingen blijven voorlopig gehandhaafd. (Zie bericht van 10 november)

Toeleven naar Kerstmis
Zondag 28 november is de Advent begonnen: een periode van toeleven naar Kerstmis en het gezamenlijk vieren van de komst van Christus. Ook dit jaar worden Advent en Kerstmis door de coronapandemie een periode van aanpassen en vieren met beperkende maatregelen. Net als vorig jaar zijn er met Kerstmis geen publieke nachtmissen toegestaan. De bisschoppen vragen parochies om de mogelijkheden om Kerstmis overdag te vieren -ook in de dagen van het kerstoctaaf- volop te benutten.

Het besluit om met Kerstmis na 17.00 uur geen publieke vieringen toe te staan gaat de bisschoppen zeer aan het hart. Zij herhalen dat de kerk geen bron van besmetting mag zijn. Zij willen met hun besluit een massale beweging van mensen die tegelijk naar de kerstnachtvieringen zouden gaan, voorkomen. Ook is het belang van goed ventileren steeds benadrukt en dat is moeilijk te realiseren met meerdere vieringen op één avond.  Dat de bisschoppen dit besluit nu al hebben genomen en bekendmaken heeft te maken met het feit dat de voorbereidingen voor de Kerstnachtvieringen binnenkort starten of al gestart zijn.

Incasseringsvermogen
De nieuwe maatregelen vragen van de parochies en alle gelovigen opnieuw om extra inzet, incasserings- en uithoudingsvermogen om toch samen zo goed mogelijk Advent en Kerstmis te kunnen vieren. De bisschoppen spreken hun grote dankbaarheid en waardering uit voor al diegenen die zich daarvoor onvermoeibaar inzetten.

Zij wijzen in deze Adventstijd, een periode van hoopvol vooruitzien, op de liefde van Christus die in de wereld is gekomen en die ons helpt om ook de moeilijkheden die deze pandemie met zich meebrengt te doorstaan. Zoals er in de dagen van Jezus’ geboorte voor Maria en Jozef moeilijkheden waren, is de weg naar Kerstmis ook dit jaar voor velen geen gemakkelijke tocht. Toch mag het licht schijnen van Christus die ons in deze wereld als de Verlosser gegeven is.

Kijk hier voor de oproep die de bisschoppen al eerder deden: Vier Kerstmis!

Op vrijdag 26 november is net voor het begin van de Advent de website VierKerstmis.nl online gegaan. Deze website is een initiatief van de Nederlandse bisschoppen om iedereen op te roepen Kerstmis te vieren, als het kan bij (een van) de vieringen in de eigen kerk, maar als daar geen plek is in verband met coronamaatregelen, ook thuis. Meevieren kan dan bijvoorbeeld via de livestream van een parochie of met de mis op NPO2.

VierKerstmis.nl biedt inspiratie voor en over het samen vieren van Kerstmis en wil ook in 2021 mensen helpen om de site van de eigen parochie te vinden. Op die parochiesite kunnen bezoekers op het vieringenrooster kijken waar en wanneer de vieringen zijn en of er eventueel nog beperkingen of maatregelen gelden om aanwezig te kunnen zijn.

Downloads bij de vieringen
De website is net voor het begin van de Advent online gegaan en biedt voor alle zondagen van de Advent en Kerstmis via een link een speciaal boekje in de vorm van een download. Deze boekjes helpen om thuis mee te kunnen vieren als het in verband met corona niet mogelijk is om naar de kerk te gaan. Deze downloads worden verzorgd door de Katholieke Bijbel Stichting (KBS) en bevatten onder meer de lezingen maar ook gebeden voor de betreffende zondag.

Voor kinderen is op VierKerstmis.nl een doeboekje te vinden met onder meer tips om te knutselen, te puzzelen en een recept voor kerstkransjes. Ook zijn er speciale VierKerstmis-kerstkaarten, geschikt om te laten drukken, maar ook in een variant om zelf te printen en zo klaar te maken voor verzending naar familie, vrienden of naar iemand in de eigen omgeving die blij zou worden van een mooi kaartje in de kersttijd. De Advent is van oudsher een periode om te delen met diegenen die minder hebben en vandaar ook de link op Vierkerstmis.nl naar de Adventsactie, met de oproep om te geven.

Ga naar VierKerstmis.nl en doe mee: Vier Kerstmis!

Op 28 november 2021 is te Tilburg overleden de zeereerwaarde pater Jacobus Carel Matthijs (Jacques) Janssen msc, emeritus pastoor van de pastorale eenheid Emmaüs te Grave.

Pater Janssen is geboren in Merselo (L) op 24 februari 1936 en tot priester van de Missionarissen van het Heilig Hart gewijd op 3 september 1961.
In het bisdom van ’s-Hertogenbosch was hij werkzaam als pastor te Tilburg (parochie ’t Zand) van 1971 tot 1978, als pastor te Geldrop (parochies H. Jozef-Coevering en H. Maria Magdalena) en  tevens pastoraal werker en districtscatecheet van het dekenaat Geldrop van 1978 tot 1985 en als pastor voor de kerkopbouw in het dekenaat Druten van 1985 tot 1990.
Per 1 oktober 1990 werd hij benoemd tot pastoor van de parochie Grave welke in 2004 opging in de Pastorale Eenheid Emmaüs, uit welke functie hem vanwege emeritaat per 1 juni 2006 eervol ontslag is verleend. In zijn emeritaat is hij nog vele jaren dienstbaar gebleven aan diverse parochies in het bisdom.

Moge hij rusten in vrede!

De uitvaart zal in besloten kring plaatsvinden.

Op 25 november 2021 is te Nijmegen overleden de zeereerwaarde pater Henricus Josephus te Plate omi, priester van de Congregatie Missionarissen Oblaten van de Onbevlekte Maagd Maria.

Pater Te Plate is geboren in Groenlo op 5 april 1933 en tot priester van de Congregatie Oblaten van Maria gewijd op 17 september 1970.

In het Bossche bisdom was hij werkzaam als kapelaan te Deurne, parochie H. Geest, van 1970 tot 1979 en als pastoor van de parochie H. Jozef te Asten van 1979 tot 15 januari 1987 waar na hij werd benoemd tot pastoor in Oirlo, bisdom Roermond.

Moge hij rusten in vrede!

Op 23 november 2021 is te Uden overleden de zeereerwaarde heer Innocentius Maria Gerardus Josephus (Inno) Ponsioen, emeritus-pastoor van de parochie H. Petrus te Uden.

De zeereerwaarde heer Ponsioen is geboren in Nijmegen op 11 december 1936 en tot priester van het bisdom van ’s-Hertogenbosch gewijd op 27 mei 1961.
Hij was in het bisdom achtereenvolgens werkzaam als kapelaan te Groesbeek (parochie H.H. Cosmas en Damianus) van 1961 tot 1966, als kapelaan te Tilburg (parochie H. Dionysius ’t Heike) van 1966 tot 1970 en als pastor te Tilburg (parochie Binnenstad) van 1970 tot 1983.
Per 1 augustus 1983 werd hij benoemd tot pastoor van de parochie H. Petrus te Uden uit welke functie hem per 1 september 2002 wegens emeritaat eervol ontslag is verleend.
Tevens was hij van 1987 tot 1993 deken van het Dekenaat Uden.

Moge hij rusten in vrede!

De uitvaart zal vanwege de coronarestricties in besloten kring plaatsvinden.

#RedWednesday

Op woensdag 24 november wordt met de hashtag RedWednesday aandacht gevraagd voor godsdienstvrijheid wereldwijd. Op initiatief van Kerk in Nood laten vele kerken, maar ook synagogen, moskeeën en overheidsgebouwen zich op die dag rood aanlichten. Vele Rooms-Katholieke kerken doen hieraan mee, waaronder de Bossche Sint-Janskathedraal.

Volgens diverse rapporten, van Kerk in Nood en van andere instituten, neemt de vervolging omwille van geloof toe. Peter Broeders, directeur van Kerk in Nood, is bezorgd: “Godsdienstvrijheid is een mensenrecht. Niemand mag worden lastiggevallen, gediscrimineerd worden in werk of huisvesting, of bedreigd worden met het ontnemen van vrijheid of zelfs zijn of haar leven, alleen vanwege diens geloof.”

Wereldwijd
Een belangrijk aspect van #RedWednesday is het wereldwijde karakter. In 2020 zijn volgens Broeders met RedWednesday ruim 400 miljoen mensen wereldwijd bewust gemaakt van godsdienstvrijheid als vergeten mensenrecht. In Nederland deden maar liefst 119 kerken mee. De 23 nationale kantoren van Kerk in Nood hebben honderden kerken, synagogen, moskeeën en overheidsgebouwen bewogen tot acties van solidariteit. “#RedWednesday is als schreeuw om aandacht voor godsdienstvrijheid amper te negeren”, aldus Broeders.

Vorig jaar namen op 25 november 119 kerken in Nederland deel aan #RedWednesday! De meeste daarvan waren rood aangelicht, anderen deden mee met gebed tijdens de Heilige Mis, een vesper- of gebedsviering. Op woensdagavond 2

Mgr. Gerard de Korte, bisschop van ’s-Hertogenbosch, vindt het belangrijk dat de kathedraal meedoet met #RedWednesday. “Vrijheid van godsdienst is een groot goed. Geloven kan nooit samengaan met dwang en geweld. Helaas moeten wij constateren dat miljoenen christenen in vele landen omwille van hun geloof in Christus worden vervolgd. Het is belangrijk dat wij voor hen bidden en in hun noden voorzien. ‘Red Wednesday’ is een goede actie om voor de christenvervolging aandacht te vragen.”

De Heilige Mis met plebaan Vincent Blom in de rood verlichte Sint-Janskathedraal in ’s-Hertogenbosch begint woensdag 24 november om 19.00 uur.

Kijk voor een kerk bij u in de buurt op de lijst of kaart, zoals gepubliceerd op de website van Kerk in Nood.

Van 13 tot en met 17 december 2021 organiseert de Nederlandse Katholieke School Raad (NKSR) de Week van het Katholiek Onderwijs. In samenwerking met Adventsactie/Vastenactie is er ook dit jaar lesmateriaal ontwikkeld voor scholen, te gebruiken tijdens de Advent in aanloop naar Kerstmis. Daarnaast is er een kerstposter (afbeelding) beschikbaar met bijhorende lesbrief.

Voor de kerstposter is dit jaar gebruik gemaakt van het werk van de Nederlandse kunstschilder en glazenier Hans Truijen (1928-2005), ‘Aankondiging van het licht’ (1990). Mw. drs. Liesbeth Stalmeier heeft bij de afbeelding een aantal lessuggesties ontwikkeld. De kerstposter kan worden gedownload en zal ook worden toegestuurd aan alle katholieke scholen en schoolbesturen. Kijk voor de poster ook hier.

Basisonderwijs: ‘Ik zorg voor jou’
In samenwerking met Vastenactie is voor het basisonderwijs lesmateriaal voor de adventstijd ontwikkeld. Dit jaar is gekozen voor het thema: ‘Ik zorg voor jou’. In het kerstverhaal komen verschillende aspecten van zorg terug, zoals de herbergier die zorgt voor zijn gasten of Maria die zorgt voor haar kind.

Onderbouw
Voor de onderbouw is er een kleurig digitaal prentenboek met als titel: Het zorgkantoor van Bram en Haas waarin het onderwerp ‘Ik zorg voor jou’ op een speelse manier is verwerkt, met bijbehorende vragen en werkvormen.

Midden- en bovenbouw
In het lesmateriaal voor midden- en bovenbouw wordt elke week een andere kant van het thema belicht. Het digitale handboek staat vol met leuke werkvormen, vragen en liedjes en vanzelfsprekend het Bijbelverhaal. Ook is er een opzet voor een kerstviering voor de hele school.

Voortgezet onderwijs | Sint Maarten
Dr. Bill Banning heeft de lesbrief over de heilige Martinus die hij al eerder voor de NKSR ontwikkelde opnieuw geredigeerd. Het thema van deze lesbrief is solidariteit, een van de vijf kernbeginselen van het katholiek sociaal denken. In de lesbrief staan suggesties om de visie op solidariteit concreet te maken voor vmbo-, havo- en vwo-leerlingen. Dit gebeurt aan de hand van het beroemde verhaal van Sint Maarten, ofwel de heilige Martinus. Deze man is voor miljoenen mensen eeuwenlang en wereldwijd een inspirerend voorbeeld geworden van concreet sociaal denken en handelen.

Alle materialen zijn te vinden en te downloaden op de site van de NKSR.

Klik hier om het geloofsgesprek met Rob Kosterman terug te kijken.
Klik hier voor een overzicht van de geloofsgesprekken.
Klik hier om de eucharistieviering uit de Sint-Janskathedraal terug te kijken.

Foto: KRO-NCRV

Dit jaar is het precies 100 jaar geleden dat de eerste Lourdesreis plaatsvond van wat nu het Huis voor de Pelgrim heet, op dit moment de enige officiële bedevaartorganisatie in Nederland. Dat jubileum wordt op verschillende manieren gevierd, onder meer met vier Mariavesperconcerten, verspreid door het land. Het eerste vesperconcert is op zondag 14 november in de Sint-Jan in Den Bosch.

Een vesperconcert is een gebedsviering, waarbij de muziek een belangrijke rol speelt. Het is liturgie en tegelijkertijd ook een concert. De muziek wordt uitgevoerd door de Capella sine Nomine onder leiding van Jo Louppen. Op het programma staan Marialiederen, psalmen en gebeden in verschillende stijlen en genres.

Het concert in Den Bosch is onderdeel van een reeks van vier bijzondere vespersconcerten in het kader van het 100-jarig jubileum van de bedevaartorganisatie. De andere vespervieringen zijn op 28 november in de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek in Maastricht, op 9 januari in de Grote Kerk in Venray en op 16 januari in de Sint-Bavokathedraal in Haarlem.

Het vesperconcert in Den Bosch op 14 november begint om 16.00 uur. Iedereen is van harte welkom. De toegang is gratis.

Op zaterdag 6 november, op het feest van de HH. Verkondigers van het geloof in onze streken, is Martijn Derks door bisschop De Korte tot diaken gewijd. De wijding vond plaats in de Sint-Janskathedraal waar veel familie, vrienden, parochianen en leden van de gemeenschap Emmanuel waren samengekomen. Bisschop De Korte stond in zijn homilie stil bij de zending van Christus, de metafoor van het Licht en het feest van de geloofsverkondigers, de missionarissen van vroegere tijden. De bisschop gaf aan dat Martijn een nieuwe missionaris mag zijn in deze tijd. De bisschop riep de aanwezigen op om met het synodale proces goed te luisteren naar Gods Geest.

De wijding werd voorafgegaan door een retraite waaraan de kandidaat-diaken samen met seminaristen, studenten van het Bonifatiusinstituut en jongemannen die in parochies werkzaam zijn met het oog op hun wijding in de toekomst hebben deelgenomen. De retraite werd geleid door Vader Pierik in het bezinningscentrum Emmaus te Helvoirt.

Martijn Derks, lid van de gemeenschap Emmanuel, zal als diaken toetreden tot het pastorale team van de Goede Herder-parochie in Tilburg.

Foto: Wim Koopman
Hieronder is de hele viering terug te kijken.

“Nu de COP26 afgerond is, willen we als vertegenwoordigers van de Rooms-Katholieke Kerk Nederland en de Protestantse Kerk in Nederland de Nederlandse overheid aanmoedigen zich ambitieus te verhouden tot de gemaakte afspraken, en te doen wat in haar macht ligt om de opwarming van de aarde zo veel mogelijk te beperken.” Zo begint de brief die scriba René de Reuver, bisschop Gerard de Korte en ds. Karin van den Broeke, aan de regering sturen.

Het idee voor het opstellen van deze brief is ontstaan na een gesprek met een aantal predikanten dat zich zorgen maakt over het klimaat.

In de brief wordt opgeroepen tot een systeemverandering. “Te lang hebben we in de westerse wereld de ogen gesloten voor de schade van onze leefwijze. Dat vraagt van ons allemaal – overheid, ondernemingen, kerken en individuen – een proces van zelfreflectie, ommekeer, en met vallen en opstaan een andere weg inslaan.”

De schrijvers roepen de Nederlandse overheid op om alles te doen wat in haar macht ligt om de opwarming van de aarde zo veel mogelijk te beperken. “We roepen haar op om (klimaat)gerechtigheid als uitgangspunt te hanteren voor overheidsbeleid.”

—–

Volledige tekst van de brief

Geachte leden van de regering,

Nu de COP26 afgerond is, willen we als vertegenwoordigers van de Rooms-Katholieke Kerk Nederland en de Protestantse Kerk in Nederland de Nederlandse overheid aanmoedigen zich ambitieus te verhouden tot de gemaakte afspraken, en te doen wat in haar macht ligt om de opwarming van de aarde zo veel mogelijk te beperken. Veel waardering hebben we voor het besluit van de demissionaire regering om eind 2022 te stoppen met investeringen in kolen, gas en olie in het buitenland. We zijn er echter van overtuigd dat er meer nodig is om het tij te keren. Een relatief rijk land als Nederland kan een meer dan gemiddelde inbreng hebben in de transitie die nodig is.

Kerken staan in een lange traditie van opkomen voor slachtoffers van onrecht. In de Bijbel lezen we hoe God keer op keer opkomt voor mensen die achtergesteld, onderdrukt en vergeten worden door rijken en machthebbers. Ons wordt geleerd om Jezus Christus zelf te herkennen in wie honger heeft, wie dorst heeft, wie naakt is, wie ziek is of gevangen zit. Dat betekent dat we ons geroepen voelen om steeds alert te zijn op wie in onze huidige tijd en omstandigheden hongerigen, dorstigen, naakten, vreemdelingen, zieken of gevangenen zijn, en voor hen een naaste te zijn. Soms is dat heel direct en dicht bij huis, maar vaak ook vraagt het oog te hebben voor wat er gebeurt op het wereldtoneel.

Tijdens de afgelopen weken waren alle ogen in de wereld gericht op de leiders die in Glasgow bij elkaar waren. De COP26 bood opnieuw de kans om tot afspraken te komen die erop gericht zijn verdere opwarming zo veel mogelijk te beperken. We roepen de Nederlandse overheid op om zich daar zo vergaand mogelijk voor in te spannen. Nu al zien we dat de gevolgen van opwarming desastreus zijn. De gevolgen daarvan lijken voorlopig het grootst voor de meest kwetsbare bewoners van de aarde. Dat lijden zal exponentieel toenemen als de planetaire grens van 1,5 °C overschreden wordt.

In 2015 deed paus Franciscus de encycliek Laudato Si het licht zien. Daarin riep hij reeds op tot zorg voor ons gemeenschappelijk huis, de aarde, en tot ecologische bekering. Daarbij aansluitend voegde hij een achtste werk aan de zeven werken van barmhartigheid toe: ‘Laat ons barmhartig zijn voor ons gemeenschappelijk huis.’ Dit jaar riep hij, samen met de Anglicaanse aartsbisschop Justin Welby en de oosters-orthodoxe patriarch Bartholomeus I, christenen, alle mensen van goede wil en wereldleiders verenigd in Glasgow voor de COP26 op om leiding te nemen in de overgang naar een rechtvaardige en duurzame economie. De Wereldraad van Kerken heeft opgeroepen tot economisch beleid waarbij niet langer de groei van productie en inkomen centraal staan, maar een verbetering van gezondheid en welzijn van gemeenschappen en van de aarde.

Het tegengaan van verdergaande klimaatverandering vraagt om systeemverandering. Te lang hebben we in de westerse wereld de ogen gesloten voor de schade van onze leefwijze. Dat vraagt van ons allemaal – overheid, ondernemingen, kerken en individuen – een proces van zelfreflectie, ommekeer, en met vallen en opstaan een andere weg inslaan.

We roepen de Nederlandse overheid op, zoals we ook onze lokale geloofsgemeenschappen oproepen, om alles te doen wat in haar macht ligt om de opwarming van de aarde zo veel mogelijk te beperken. We roepen haar op om (klimaat)gerechtigheid als uitgangspunt te hanteren voor overheidsbeleid. Bij gerechtigheid denken we overigens tevens aan verschillen binnen onze eigen samenleving: ook in Nederland is het van belang dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.

Als vertegenwoordigers van kerken willen we ons inzetten voor een verandering in denken en handelen die bijdraagt aan (klimaat)gerechtigheid. Van u als overheid hopen en verwachten we dat u zich niet zult beperken tot het voldoen aan minimumeisen, maar dat u zich in zult spannen voor een transitie die door de samenleving als geheel gedragen wordt.

In verbondenheid,

Mgr. dr. Gerard de Korte, bisschop van het bisdom van ‘s-Hertogenbosch en referent voor Kerk en Samenleving
René de Reuver, scriba van de Protestantse Kerk in Nederland
Karin van den Broeke, programmaleider Kerk in Actie

Met de landelijke campagne VierKerstmis.nl willen de gezamenlijke Nederlandse bisschoppen dit jaar zoveel mogelijk mensen stimuleren om Kerstmis te vieren, bij voorkeur door naar (een van) de kerstvieringen in de parochies te gaan. In de eerste twee weken van november is hiervoor via de bisdommen campagnemateriaal naar de parochies gestuurd. Met de recente aanscherping van de coronamaatregelen in de R.-K. Kerk geldt, dat de campagne daar op moet worden afgestemd.

De website VierKerstmis.nl werd in 2020 voor het eerst gelanceerd om in de coronatijd iedereen op te roepen om toch Kerstmis te vieren, ook als er geen plek was in de eigen kerk. VierKerstmis.nl biedt inspiratie voor en over het samen vieren van Kerstmis, maar wil in 2021 mensen ook helpen om de site van de eigen parochie te vinden. Op die site kunnen ze dan op het vieringenrooster kijken waar en wanneer de vieringen zijn en of er eventueel nog beperkingen of maatregelen gelden om aanwezig te kunnen zijn.

Er zijn VIER tips voor de parochies om deze campagne goed te kunnen voeren:

1. Download de materialen van VierKerstmis die speciaal voor de parochies beschikbaar zijn, te weten artikeltjes en beeldmateriaal voor op de parochiewebsite, voor in het kerkblad van december en in de nieuwsbrief en de social accounts.
2. Zorg dat uw vieringenrooster op uw website gemakkelijk te vinden is en overzichtelijk laat zien welke vieringen er in december, of beter nog speciaal in de kersttijd, gehouden worden.
3. Vermeld bij het vieringenrooster (indien nodig in verband met corona) of en hoe er gereserveerd moet worden, hoeveel mensen er bij een viering kunnen zijn, of er een livestream is die mensen als alternatief zouden kunnen volgen. Is die er niet, dan kunt u ook verwijzen naar de vieringen op NPO2.
4. Zet op uw site ook een link naar VierKerstmis.nl voor meer inspiratie om thuis Kerstmis te vieren, met op deze site onder meer verhalen, kerstkaarten, een doeboekje voor kinderen en nog veel meer.

Blijf op de hoogte!
De website Vier Kerstmis gaat op vrijdag 26 november online. Houd voor meer informatie rkkerk.nl in de gaten, ook als het gaat over eventuele verdere aanscherping van de coronamaatregelen. Wilt u direct een nieuwsbrief ontvangen wanneer er sprake is van aanscherping van de coronamaatregelen, neem dan een gratis abonnement op de Nieuwsbrief RKKerk.nl!

Kijk voor de actuele maatregelen op het gebied van corona hier.

De Nederlandse bisschoppen vragen om een aantal coronamaatregelen die eerder al golden opnieuw toe te passen in de R.-K. Kerk. Gelovigen worden gevraagd tijdens vieringen en andere kerkelijke bijeenkomsten anderhalve meter afstand te houden en een mondkapje te dragen wanneer zij zich verplaatsen in de kerk of de ruimte waar de kerkelijke bijeenkomst wordt gehouden. Daarnaast blijven de basisregels gelden op het gebied van hygiëne, ventilatie en thuisblijven bij klachten.

Zingen
Voorlopig blijft volkszang nog toegestaan en mogen ook koren blijven zingen, maar koren wordt nadrukkelijk aangeraden om alleen te repeteren in grote ruimtes waar voldoende geventileerd kan worden. Ook voor het zingen tijdens de vieringen geldt dat er goed geventileerd moet kunnen worden en dat koorleden net als de andere aanwezigen onderling tenminste anderhalve meter afstand moeten houden. Verder gelden voor repetities die niet in een kerk plaatsvinden, de regels voor koorrepetities van de overheid.

De bisschoppen houden er rekening mee dat de komende tijd verdere aanscherping van de coronamaatregelen nodig zal blijken.

Respectvolle omgang
De bisschoppen hebben eerder al iedereen opgeroepen om zich te laten vaccineren. Tegelijk willen zij aan alle gelovigen, gevaccineerd en niet-gevaccineerd, vragen om respectvol met elkaar om te blijven gaan.

De bisschoppen beseffen dat zij opnieuw een beroep doen op de bereidwilligheid van alle betrokkenen in de parochies, waaronder vele vrijwilligers die helpen bij het implementeren van de voorzorgsmaatregelen. Zij zijn dankbaar voor deze inzet en hopen en bidden dat een gezamenlijke inspanning de beoogde effecten zal hebben ten behoeve van de gezondheid van alle mensen en met name de meest kwetsbare mensen in onze samenleving.

Foto: Ramon Mangold

Naar aanleiding van de persconferentie van het kabinet op dinsdag 2 november bevestigen de Nederlandse bisschoppen opnieuw de coronamaatregelen die nog steeds gelden voor de Rooms-Katholieke Kerk. Zij bereiden zich bovendien voor op een mogelijke aanscherping van deze maatregelen met het oog op de ontwikkeling van de Covid-19 pandemie.

De huidige maatregelen omvatten onder meer de basisregels zoals thuisblijven bij klachten, de hygiëneregels volgen en zorgen voor voldoende ventilatie van binnenruimtes. Gelovigen wordt uitdrukkelijk gevraagd om onderling een veilige afstand te bewaren en rekening met elkaar te houden zowel bij het kiezen van een plaats als bij het lopen door de kerk.

Lees voor meer informatie over de geldende maatregelen dit bericht. Bij aanscherping van deze maatregelen worden de parochies zo spoedig mogelijk geïnformeerd via het bisdom en op www.rkkerk.nl.

Foto: Ramon Mangold.

Broeders en zusters,

Zondag 17 oktober zullen wij in ons bisdom het synodale proces starten op weg naar de bisschoppensynode van oktober 2023. Dat gebeurt feestelijk in de Sint Janskathedraal met een Eucharistie en een vesper maar ook in de 260 andere kerken van ons bisdom zal voor het welslagen van het synodale proces worden gebeden. Het woord synode betekent letterlijk samen op weg. Paus Franciscus, die sinds zijn verkiezing in 2013 aan onze Kerk nieuw elan geeft, nodigt ons uit om samen na te denken over de Kerk van vandaag en morgen.

De komende maanden staan -tot eind februari- vooral in het teken van luisteren. Niet alleen ik als bisschop maar wij allen mogen luisteren naar wat Gods Geest tot de Kerk van ’s-Hertogenbosch zegt. De Geest doet dat langs velerlei wegen. Ik wil luisteren naar gelovigen die zich in onze parochies inzetten, heel bijzonder ook naar parochiebesturen. Maar ook naar de leden van de verschillende diocesane raden. Hopelijk lukt het ook in contact te komen met mensen die niet verbonden zijn met onze Kerk maar ons wel een spiegel willen voorhouden. Ook zij kunnen ons van dienst zijn om ons christen-zijn in de wereld van vandaag beter te beleven.

Doel van het synodaal proces
Het synodaal proces wil primair materiaal verzamelen voor het werkdocument dat zal worden geschreven voor de bisschoppensynode van oktober 2023 in Rome. Tijdens deze synode zullen de aanwezige bisschoppen aanbevelingen doen die uiteindelijk door onze paus zullen worden verwerkt in een richtinggevend document. Deze tekst zal leidend zijn voor de marsroute van onze Wereldkerk naar de toekomst.

Kernwoorden
Paus Franciscus heeft ons ter bezinning drie belangrijke kernwoorden aangereikt die van wezenlijk belang zijn voor ons kerk-zijn: communio, participatie en missie. Voor menig parochiaan zullen deze woorden vrij abstract in de oren klinken. Vandaar dat ik ze graag enige invulling geef.

Communio
Communio is het Latijnse woord voor gemeenschap. Geen mens is een eiland. Integendeel, God heeft ons als sociale wezens geschapen. Alleen in verbondenheid met de Heer en elkaar kunnen wij uitgroeien tot gelukkige mensen. Tegen die achtergrond is onderlinge solidariteit heel belangrijk. Zo kunnen wij laten zien dat wij van Christus zijn. Onze Kerk vormt een gemeenschap van gemeenschappen. Als zij trouw is aan het onderwijs van Jezus vormt de Kerk een gemeenschap van geloof, hoop maar vooral ook van liefde. Paulus noemt de liefde de grootste van de christelijke deugden. En Ignatius van Antiochië noemt aan het begin van de tweede eeuw de christelijke gemeenschappen een liefdesbond. In de weerbarstigheid van het bestaan kan helaas de liefde ook verflauwen. Wij zien dat in de kerkgeschiedenis steeds weer gebeuren. Maar Gods Geest kan ons hart vernieuwen en het vuur van de onderlinge liefde aanwakkeren.

Participatie
Door de doop, het vormsel en de Eucharistie zijn wij geroepen om het geloof concreet gestalte te geven. Zowel in de parochie als in ons alledaagse leven. Toen ik in mei 2016 als bisschop in onze prachtige Sint Jan werd geïnstalleerd, heb ik de nadruk gelegd op de verantwoordelijkheid van het doopsel. Als bisschop kan ik in mijn eentje weinig bereiken. En dat geldt ook voor ieder pastoraal team in de parochie. Maar als wij onze gaven en talenten bundelen, zijn wij, in kracht van Gods Geest, tot veel in staat. Iedere christen is lid van het volk van God en is geroepen daar ook een bijdrage aan te leveren. Bij het woord participatie denk ik dus vooral aan de verantwoordelijkheid die wij hebben voor de voortgang van het kerkelijk leven en de vormgeving van onze samenleving. Wij zijn geroepen om tekens op te richten van Gods heerschappij. Overal waar liefde en dienstbaarheid worden geleefd, overal waar mensen leven vanuit vergeving en verzoening zien wij een lichtflits van het Koninkrijk dat God zelf voltooien zal.

Missie
Het zal duidelijk zijn dat een en ander ook te maken heeft met missie, het derde woord dat bij het synodale proces centraal staat. Wij spreken in onze dagen veel over onze missionaire opdracht. Een en ander heeft ook te maken met de zorgen die wij hebben over de voortgang van het evangelie in ons bisdom en ons land. De Kerk heb ik wel vaker vergeleken met een omgekeerde piramide. Aan de bovenkant zien wij veel oude mensen maar aan de onderkant helaas weinig jonge mensen. Tegen die achtergrond is een missionaire houding ontzettend belangrijk. In ons bisdom zetten wij, zoals u ongetwijfeld weet, in op het bevorderen van het familiepastoraat. Door gezinnen met jonge kinderen te helpen thuis het geloof te beleven, werken wij aan de opbouw van de Kerk van morgen.

Kerk is missie. Een Kerk die niet missioneert, heeft haar vitaliteit verloren. Gelukkig komen er juist in onze dagen allerlei missionaire projecten van de grond, zowel evangeliserend als diaconaal. Wij zijn geroepen om mensen bij Christus te brengen. Christelijk leven krijgt immers gestalte vanuit de vriendschap met Christus.

Tegelijk worden wij uitgenodigd om dienstbaar in het leven te staan. De laatste sociale encyclieken van onze paus Laudato Si en Fratelli Tutti kunnen ons inspireren tot een cultuur van het leven. Het gaat dan om de bescherming van kwetsbaar leven maar ook om maatschappelijke rechtvaardigheid en het beschermen van de aarde die ons draagt en voedt. Voor de toekomst van de Kerk in onze streken moeten wij hopen dat de missionaire initiatieven in ons land door God gezegend mogen worden.

Kernthema’s
Om het synodale proces focus te geven heeft het Vaticaan tien thema’s geformuleerd. De Nederlandse bisschoppen hebben daaruit drie thema’s gekozen om de focus verder toe te spitsen: vieren, medeverantwoordelijkheid voor missie en dialoog in Kerk en samenleving.

Wij willen het gesprek in de bisdommen concentreren, al kunnen de zeven andere thema’s vanzelfsprekend onderwerp van dialoog zijn. De keuze voor de drie kernthema’s komt enerzijds voort vanuit het besef van de kwetsbaarheid van Kerk en geloof in onze streken, maar wordt evenzeer gevoed door de hoop dat ons katholiek geloof ook in ons land toekomst heeft. Vanuit de aanbidding van God in het vieren van de liturgie, heel bijzonder van de Eucharistie, worden wij gevoed om onze verantwoordelijkheid voor de missie van de Kerk gestalte te geven. Tegelijkertijd krijgen wij inspiratie om het evangelie van Christus concreet te leven in de wereld van vandaag. Graag nodig ik onze gelovigen, heel bijzonder ook de pastorale teams en parochiebesturen, uit om met het synodale proces aan de slag te gaan. Voor de bespreking van de verschillende kernthema’s zullen vragen worden aangereikt. Resultaten van onderlinge gesprekken maar ook individuele reacties zijn welkom op het bisdomkantoor. U krijgt daar nog informatie over.

Tot slot
Zondag 17 oktober start het synodale proces in ons mooie bisdom. Wij gaan samen op weg, met mensen binnen en hopelijk ook buiten de Kerk. Het worden maanden van intensief luisteren om zo, in de veelheid van stemmen, de stem van Gods Geest te onderscheiden. Wat zegt de Geest tot de Kerk van ’s-Hertogenbosch vandaag? Wij zullen de oogst van het luisterproces samenbundelen in een kerkprovinciaal rapport en doorgeven aan het synodesecretariaat in Rome. Uiteindelijk zal de stem van het volk van God de bisschoppen, die deelnemen aan de synode van oktober 2023, kunnen inspireren. Daar wordt de koers van de Kerk verder uitgestippeld, in nauwe verbondenheid met onze dierbare paus als voorzitter van de liefdesbond die onze Kerk is en steeds meer moet worden.

Mgr. dr. Gerard de Korte
Bisschop van ’s-Hertogenbosch

zie ook: Openingsviering voorbereidingstraject Synode 2023 

De Nederlandse Bisschoppenconferentie heeft een handreiking voor de besprekingen in het kader van de synode 2023 naar de bisdommen gestuurd. Deze handreiking is bedoeld als uitgangspunt voor de besprekingen die elk bisdom organiseert over het thema van de synode: ‘Voor een synodale kerk: communio, participatio en missio’.

Op zondag 17 oktober wordt het traject van deze synode in alle zeven bisdommen officieel geopend met een eucharistieviering. Daarna begint het diocesane traject in aanloop en voorbereiding op de synode die uiteindelijk in 2023 in Rome zal plaatsvinden. Alle bisdommen geven zelf vorm aan dit traject door gesprekken en bijeenkomsten te organiseren waarin gesproken wordt over de aangegeven thema’s.

Rode draad
Rode draad daarin vormen de trefwoorden uit het thema voor deze synode, te weten communio, participatio en missio (gemeenschap, participatie, zending). Het Vaticaan heeft tien kernthema’s beschikbaar gemaakt waar de bisdommen uit kunnen kiezen om in de voorbereidende fase over te spreken. De Nederlandse Bisschoppenconferentie heeft er daarvan drie uitgekozen die in ieder geval in de Nederlandse bisdommen aan de orde gaan komen.

Dit zijn de thema’s ‘Vieren’, ‘Medeverantwoordelijk voor missie’ en ‘Dialoog in Kerk en samenleving’. De keuze voor deze drie thema’s is mede ingegeven door de zorg van de Nederlandse bisschoppen over de kwetsbaarheid van de kerk en het christendom in ons land en in de westerse samenleving én door de hoop dat het christendom en de kerk in onze streken toekomst en voortgang zal kennen. De bisschoppen herkennen in deze drie thema’s bovendien de trefwoorden: communio, participatio en missio. Bij elk van deze thema’s is een aantal vragen beschikbaar om over door te spreken.

Rome
Ieder bisdom kan naar eigen keuze gremia, raden, groepen, individuen enzovoort bij de bespreking betrekken en ook over één of meer van de andere kernthema’s kan desgewenst worden gesproken. Alle inbreng wordt vervolgens verwerkt in een document per bisdom dat door de Nederlandse Bisschoppenconferentie wordt verwerkt in een nationaal document dat door wordt geleid naar het secretariaat van Bisschoppensynode in Rome.

De handreiking van de bisschoppenconferentie vindt u hier.

Alle berichten over de synode van 2023 leest u hier.

De “Schola Cantorum die Sangeren Onser Liever Vrouwen” is het kerkkoor dat onlosmakelijk verbonden is met de Kathedrale Basiliek van Sint-Jan in ‘s-Hertogenbosch. Jeroen Felix, rector cantus van de Schola Cantorum en bestuurslid van de Kerkelijke Instelling Sint-Gregorius, is voor het KRO-NCRV programma Het Geloofsgesprek geïnterviewd door Leo Fijen. Het interview werd op zondag 10 oktober uitgezonden, voorafgaande aan de eucharistieviering die werd uitgezonden vanuit de Sint-Janskathedraal te ‘s-Hertogenbosch.

Jeroen Felix vertelt in het Geloofsgesprek over het gemis van samen zingen in de coronatijd, over muziek als therapie en de troost van samen zingen in moeilijke tijden.

• Klik hier om het geloofsgesprek met Jeroen Felix terug te kijken. 
• Klik hier voor een overzicht van de geloofsgesprekken.
• Klik hier om de Eucharistieviering uit de Sint-Janskathedraal terug te kijken.
• Klik hier voor meer informatie over de Schola Cantorum.
• Klik hier voor meer informatie over de Kerkelijke Instelling Sint-Gregorius.

Paus Franciscus heeft op zondag 10 oktober in Rome het synodale proces geopend ter voorbereiding op de bisschoppensynode ‘Voor een synodale Kerk: communio, participatio, missio’ (2023). Aanstaande zondag wordt de diocesane fase van gebed en gesprek geopend in ieder bisdom in de wereld.

Eucharistieviering
Zondag 17 oktober om 10.00 uur zal bisschop Gerard de Korte tijdens een pontificale eucharistieviering in de Sint-Janskathedraal de diocesane fase openen. Tijdens de viering, met daarin de hernieuwing van de doopbeloften, speciale intenties gebeden door o.a. leden van de lekenraad en plechtige zegen, zal de bisschop ook een synode-kaars ontsteken. In de homilie zal de bisschop stilstaan bij het synodale proces. De viering is live te volgen en eventueel terug te kijken via het YouTube-kanaal van de Sint-Jan.

Evensong
Zondag 17 oktober om 16.00 uur is er een feestelijk gezongen evensong in de Sint-Janskathedraal waarin de bisschop opnieuw zal ingaan op het synodale proces aan de hand van de lezingen over het Pinksterverhaal en de Emmaüsgangers. Aan het einde van de evensong zullen kleinere kaarsen ontstoken worden aan de synode-kaars en overhandigd aan de vertegenwoordigers van iedere parochie om ook op parochieel niveau de synode gestalte te gaan geven. Per parochie wordt er 1 kaars uitgereikt.

De leden van het kathedraal kapittel zijn uitgenodigd om in koorkleding deel te nemen aan deze evensong. Daarnaast zijn ook de leden van het de priesterraad en pastorale teams uitgenodigd om aan te sluiten bij deze viering. In deze viering willen wij de verbondenheid van ons bisdom tonen in dit proces. Ook deze viering is te volgen via het YouTube-kanaal van de Sint-Jan.

Gebedskaart
Het Secretariaat van de Bisschoppensynode reikt het gebed “Adsumus Sancte Spiritus” aan. Het gebed in het Nederlands vertaald met ‘Wij staan voor U, Heilige Geest’ is een oud gebed. Het wordt toegeschreven aan de heilige Isidorus van Sevilla (560 – 636) en is in de loop van de eeuwen vaak gebeden bij kerkelijke bijeenkomsten zoals synodes. Elke sessie van het Tweede Vaticaans Concilie begon met het gebed tot de Heilige Geest. Het Secretariaat van de Bisschoppensynode reikt het in vereenvoudigde vorm aan, zodat het goed bruikbaar is voor groepen en liturgische samenkomsten. Het gebed en de gebedskaart treft u hieronder aan.

Vervolg
Op zondag 24 oktober kan in iedere parochie van ons bisdom een start worden gemaakt met het synodale proces. Voor de eucharistieviering van die zondag wordt hierbij een liturgische handreiking verstrekt. Deze parochie-vieringen zijn de aftrap om in de parochie en daarbuiten met elkaar in gesprek te gaan. De ‘diocesane fase’ van gebed en gesprek in bisdommen wereldwijd begint op 17 oktober 2021 en wordt op verzoek van het Secretariaat van de Bisschoppensynode in april 2022 afgerond. Daarna volgt een bespreking op continentaal niveau (najaar 2022 – voorjaar 2023), waarna in oktober 2023 de bisschoppensynode in Rome plaatsvindt.

GEBED VOOR DE SYNODE
Wij staan voor U, Heilige Geest,
terwijl wij bijeenkomen in uw naam.
U alleen hebben wij om ons te geleiden,
maak dat U thuis bent in ons hart;
leer ons de weg die wij moeten volgen
en hoe wij deze moeten gaan.
Wij zijn zwakke mensen en zondaars;
laat niet toe dat wij de wanorde bevorderen.
Laat onwetendheid ons niet op de verkeerde weg brengen,
noch partijdigheid ons handelen beïnvloeden.
Maak dat wij in U onze eenheid vinden,
opdat wij samen kunnen gaan naar het eeuwige leven
en ons niet verwijderen van de weg van de waarheid
en van wat juist is.
Dat alles vragen wij U,
die overal en in iedere tijd werkzaam bent,
in de gemeenschap van de Vader en de Zoon,
in de eeuwen der eeuwen.
Amen.

Download hier de gebedskaart.

Foto: Ramon Mangold.

Als het niet of nauwelijks mogelijk is de kerkelijke vleugels uit te slaan, wat doe je dan als bisschop? De vrijheid om overal en nergens naar toe te gaan is beperkt, de kans om te handelen is aan zoveel regels gebonden. Gerard de Korte, de bisschop van ’s-Hertogenbosch, gaat toch vliegen door zijn bisdom. Hij doet dat met de pen, met slechts één doel: om zijn gelovigen een hart onder de riem te steken, met woorden uit de Bijbel, uit de traditie, uit zijn eigen leven die inspireren, met voorbeelden uit zijn bisdom die bemoedigen en verbinden. Zo is hij de parochies en de kloosters nabij met achttien brieven ter bemoediging en een speciaal woord rond Kerstmis. Geboeide vleugels, is de titel van deze bundel. En daarin komt ook de historicus in deze bisschop naar voren. Want hij legt vast wat de tweede en derde golf van corona betekenen voor het kerkelijk leven en hoe het geloof juist nu van toegevoegde waarde kan zijn voor het leven in het bisdom. Daarmee is dit een bijzonder boek en tegelijk een vervolg op zijn eerste bundel in coronatijd, Het Verdriet van Brabant.

Coronalessen voor christenen in nawoord
De nieuwe bundel telt achttien brieven ter bemoediging, geschreven in de periode van september vorig jaar tot heden. Ze worden afgesloten met een uitgebreid nawoord van Mgr. dr. Gerard de Korte als bisschop van ’s-Hertogenbosch. Daarin geeft hij een katholieke visie op de afgelopen anderhalf jaar en komt hij tot een aantal lessen voor christenen. Zoals het belang van stilte en luisteren, de erkenning van kwetsbaarheid en sterfelijkheid, de betekenis van gemeenschapszin,, de waarde van zelfdiscipline en de prioriteit juist nu van missionaire inzet. Al deze lessen komen natuurlijk ook aan bod in de verschillende brieven ter bemoediging. In het nawoord heeft bisschop De Korte alles nog eens op een rijtje gezet, als een handvat van christenen om juist nu met deze uitdagingen aan de slag te gaan in parochies en kloosters.

Vanaf vandaag in de boekhandel
Geboeide vleugels, brieven ter bemoediging telt 128 pagina’s, kost 15 euro, is een uitgave van Adveniat te Baarn en ligt sinds vandaag in de boekhandel (ISBN 9789493161979). Mgr. dr. Gerard de Korte (1955, historicus en theoloog) is sinds 2016 bisschop van ’s-Hertogenbosch. Daarvoor was hij bisschop van Groningen-Leeuwarden en hulpbisschop in het aartsbisdom Utrecht.

Op 17 september 2021 is te Nijmegen overleden de zeereerwaarde pater Franciscus Gerardus Johannes Weersink sss, priester van de Congregatie van het Heilig Sacrament.
Pater Weersink is geboren in Vasse (Twente) op 10 juli 1932 en tot priester van de Congregatie van het Heilig Sacrament gewijd op 3 januari 1962.
In het Bossche bisdom was hij werkzaam als kapelaan te Afferden, parochie H.H. Victor en Gezellen, van 1963 tot 1965 en als assistent te Nijmegen, parochie Allerheiligst Sacrament, van 1965 tot 1967. Per 16 september 1989 werd hij benoemd tot pastoor van de parochies H. Cornelius te Wanroij en H. Paulus te Landhorst uit welke functie hem wegens emeritaat per 1 augustus 1997 eervol ontslag is verleend.

Moge hij rusten in vrede!

Paus Franciscus roept jonge mensen uit de hele wereld op om na de pandemie en het lijden en het isolement dat die met zich heeft meegebracht, een nieuw hoofdstuk in de menselijke geschiedenis te beginnen. De coronacrisis bracht ernstige beperkingen met zich mee voor jongeren. Maar nu is er een kans op een nieuwe start, schrijft hij in een boodschap voor de Wereldjongerendag op het feest van Christus Koning, 21 november.

Het motto van deze jongerendag is dit jaar ontleend aan de Handelingen van de Apostelen: Sta op! Ik kies jou om getuige te zijn van wat je hebt gezien. De wereld heeft jouw kracht, enthousiasme en passie nodig.

De paus dringt er bij de jongeren op aan om de authenticiteit te herontdekken door Christus. Hij nodigt hen ook uit om uit om stil te staan bij Paulus’ bekering op de weg naar Damascus en zegt dat hij hen bij de hand wil nemen op weg naar de Internationale Wereldjongerendagen (WJD) van Lissabon in 2023.

Paus Franciscus: ‘Geen enkele jongere valt buiten het bereik van Gods genade en barmhartigheid. Laten we ons openstellen voor de verrassingen van God, die zijn licht op ons pad wil laten schijnen.’

De kerkleider moedigt de jongeren verder onder meer aan om zich in te zetten voor een integrale ecologie en hulp aan migranten en vluchtelingen. De nationale Wereldjongerendag, die gevierd wordt in de bisdommen, vindt plaats op 21 november, op het feest van Christus Koning, de laatste zondag van het liturgische jaar.

Lees hier de boodschap van paus Franciscus voor de Wereldjongerendag 2021 in het Engels.

Foto WJD in Panama: Ramon Mangold.

De webshop van Actie Kerkbalans is open. Vanaf 22 september kunnen organisatoren vanuit heel Nederland alle materialen voor de Actie Kerkbalans 2022 online bekijken en bestellen. Met de kant-en-klare folders, posters en enveloppen brengen lokale kerken de Actie goed en herkenbaar onder de aandacht. Ook promotiemateriaal, zoals spandoeken, stickers en een rode loper, zijn in de webshop te vinden. Materialen zijn daarnaast eenvoudig op maat te laten maken voor de eigen kerk.

Geef vandaag voor de kerk van morgen
De slogan ‘Geef vandaag voor de kerk van morgen’ staat centraal in alle communicatie- en promotiematerialen. Dit jaar ligt de nadruk hierbij op de ‘kerk van morgen’. In het beeld staat daarom steeds een jong meisje centraal. Op de achtergrond lopen kerkleden de kerk in. Want na een ingewikkelde tijd willen kerken weer vooruit, investeren in kerk-zijn. Om in 2022 en in de toekomst van betekenis te zijn voor mensen die verdieping en ontmoeting zoeken.

Concrete vervolgstappen
Wat betekent dit voor organisatoren van de Actie Kerkbalans?

• Zij kunnen vanaf 22 september terecht in de webshop.
• Daar kunnen zij de materialen inzien en bedenken welke hiervan zij willen inzetten om de Actie Kerkbalans in hun kerk te ondersteunen. Er is genoeg keuze.
• Vervolgens kunnen zij tijdig – deze maand al of uiterlijk in oktober – de juiste materialen bestellen.

Actiematerialen op maat
Organisatoren kunnen er ook voor kiezen om in een eigen stijl te communiceren over de Actie Kerkbalans 2022. Zij kunnen de tekst en het beeld op de kant-en-klare folder en envelop heel eenvoudig aan laten passen. Organisatoren sturen de gewenste teksten en beelden per mail op en het campagneteam van Actie Kerkbalans zorgt ervoor dat het materiaal voor hen wordt opgemaakt. Organisatoren krijgen vooraf een drukproef te zien en kunnen eventuele wijzigingen daarop direct doorgeven. Gemakkelijk geregeld dus!

Bezoek de webshop: ga naar www.kerkbalans.nl/webshop

De Nederlandse bisschoppen hebben besloten om de anderhalve meter afstandsregel bij kerkbezoek los te laten, mits er in het kerkgebouw ook tijdens de viering voldoende geventileerd kan worden. Vooraf opgeven en registeren zal niet meer nodig zijn. Deze versoepeling gaat in op zaterdag 25 september. Gelovigen wordt uitdrukkelijk gevraagd om rekening met elkaar te houden zowel bij het kiezen van een plaats als bij het lopen door de kerk.

De dringende vraag om verantwoordelijkheid te nemen en thuis te blijven met klachten die kunnen wijzen op corona blijft bovendien gehandhaafd. Bezoekers van vieringen hoeven geen coronatoegangsbewijs te laten zien omdat dit niet past bij het karakter van de Kerk.

Vaccineren
Bij kerkgang wordt geen onderscheid gemaakt tussen mensen die wel of niet gevaccineerd zijn, zeggen de bisschoppen. Wel roepen zij bedienaren, vrijwilligers en andere gelovigen nadrukkelijk op om zich te laten vaccineren. ‘Wij willen dat niet eisen of afdwingen, maar wel zoals paus Franciscus een dringende oproep doen. De paus noemt vaccineren een daad van liefde: voor jezelf, voor onze families en vrienden en voor alle volkeren’.

Zingen
Volkszang is met ingang van 25 september weer toegestaan. Ook koren mogen weer in volledige samenstelling zingen, op voorwaarde dat zij de regels van het RIVM voor koren en zangensembles volgen. Dit betreft regels over gepaste afstand, ventilatie, spuien enzovoort. Kijk hier voor meer informatie van het RIVM. Kijk hier voor informatie van de rijksoverheid.

Communie
De communie kan behalve met het eucharistisch pincet ook weer met de (vooraf gereinigde) hand worden uitgereikt. Bij de uitreiking van de communie blijft het hoestscherm gehandhaafd; ook een gelaatsscherm kan gebruikt worden. De tongcommunie wordt nog niet toegestaan. Voor gelovigen die niet op de hand de communie willen ontvangen blijft de bestaande oplossing van kracht, namelijk het gebruik van een eigen corporale.

De bisschoppen zijn dankbaar dat er zo weer meer ruimte komt voor het samen vieren en zingen. Ook is er dankbaarheid voor het feit dat met de inzet van het protocol er tot nu toe in de liturgie geen besmettingshaarden zijn geweest. De bisschoppen bidden dat dit zo blijft en dat de gelovigen, die van harte welkom zijn bij de vieringen, hierbij zorg en voorzichtigheid naar hun naasten blijven betrachten.

Kijk hier voor een overzicht van de overige regels in verband met corona per 25 september 2021.

Foto: Ramon Mangold

De Nederlandse bisschoppen hebben in hun vergadering van 14 september 2021 de leden van de Permanente Raad gekozen: een voorzitter en een vicevoorzitter plus een lid. De huidige leden, die in 2016 werden gekozen, zijn herkozen.

Mgr. J.H.J. van den Hende, bisschop van Rotterdam, is herkozen als voorzitter en Mgr. J.W.M. Liesen, bisschop van Breda, als vicevoorzitter. Samen met Mgr. G.J.N. De Korte, bisschop van ’s-Hertogenbosch en eveneens herkozen, vormen zij ook de komende vijf jaar de Permanente Raad van de Bisschoppenconferentie. De Permanente Raad bereidt maandelijks de vergadering van de gezamenlijke bisschoppen voor.

Alle bisschoppen in de Nederlandse Kerkprovincie vormen samen de Nederlandse Bisschoppenconferentie. Dit is een permanent overlegorgaan, waarin de bisschoppen op uiteenlopende terreinen overleggen en gezamenlijk bepaalde pastorale taken uitoefenen. Lid van de Bisschoppenconferentie zijn de zeven residerende bisschoppen, de bisschop van het legerordinariaat, hulpbisschoppen en titulaire bisschoppen die een functie vervullen in de Nederlandse kerkprovincie. De Bisschoppenconferentie wordt ondersteund door het Secretariaat van het Rooms-Katholiek Kerkgenootschap (SRKK).

Referentschap
De leden van Nederlandse Bisschoppenconferentie hebben namens de conferentie allen een of meerdere referentschappen. Een referentschap behelst een bepaalde beleidssector. De bisschop-referent bereidt het beleid namens de Bisschoppenconferentie in die sector voor en onderhoudt de nodige contacten met personen en organisaties die op het betreffende beleidsterrein werkzaam en betrokken zijn.

Foto: Ramon Mangold, de bisschoppenconferentie in 2019

In zijn boodschap voor de 107e Werelddag van de Migrant en de Vluchteling kiest paus Franciscus voor het thema ‘Naar een steeds groter wij’. ‘Het is Gods wil dat wij niet langer denken in termen van “wij” en “zij”, maar alleen van “wij”’, schrijft de paus. De R.-K. Kerk viert deze Werelddag op zondag 26 september.

Op 24 oktober viert de Rooms-Katholieke Kerk Wereldmissiedag. Al eerder dit jaar publiceerde het Vaticaan de boodschap van paus Franciscus voor deze dag, met als uitgangspunt: “Het is voor ons onmogelijk niet te spreken over hetgeen wij gezien en gehoord hebben” (Hand. 4, 20). Deze boodschap is in nu in de Nederlandse vertaling beschikbaar.

‘Wanneer wij de kracht van Gods liefde ervaren, wanneer wij zijn aanwezigheid als Vader in ons persoonlijk en gemeenschappelijk leven erkennen, kunnen wij niet anders dan wat wij hebben gezien en gehoord verkondigen en delen’, schrijft paus Franciscus.

‘De Kerk bestaat om te evangeliseren’
Het thema van Wereldmissiedag van dit jaar ziet de paus als ‘een uitnodiging aan ieder van ons om “ons moeite te getroosten” en wat wij in ons hart dragen, bekend te maken. Deze zending is de identiteit van de Kerk en is dat altijd geweest: “Zij bestaat om te evangeliseren” (de heilige Paulus VI, apostolische exhortatie Evangelii nuntiandi, 14).’

De paus schrijft dat christenen van nu zich kunnen laten inspireren door het voorbeeld van degenen die in staat zijn geweest op weg te gaan, land en familie achter te laten, om het evangelie zonder uitstel en zonder angst naar de uithoeken van volken en steden te brengen.

Aandacht voor de Kerk van Guinee
Missio brengt in de Wereldmissiemaand oktober de kerk van Guinee voor het voetlicht. In de parochies wordt daar in oktober ook voor gecollecteerd. Missio is de Stichting Pauselijke Missiewerken Nederland en onderdeel van de internationale Pauselijke Missiewerken van de Rooms-katholieke Kerk. Missio ressorteert onder de Pauselijke Congregatie voor de Evangelisatie van de Volkeren. De Pauselijke Missiewerken zijn actief in ongeveer 130 landen. Kijk voor meer informatie op de site van Missio.

Lees hier de Nederlandse vertaling van de boodschap voor Wereldmissiedag.

Foto via Missio.

In 2022 vindt Actie Kerkbalans plaats van zaterdag 15 januari tot zaterdag 29 januari 2022. Het landelijke campagneteam brengt in voorbereiding hierop ook dit jaar weer maandelijks een  nieuwsbrief uit. In deze nieuwsbrief vinden organisatoren van Actie Kerkbalans in de parochies tips, informatie, een stappenplan, handige downloads en het laatste nieuws. Abonneren is gratis en wordt aanbevolen voor iedereen die betrokken is bij Actie Kerkbalans.

In de laatste nieuwsbrief werd een preview van de nieuwe materialen voor Actie Kerkbalans 2022 gepubliceerd. De slogan ‘Geef vandaag voor de kerk van morgen’ wordt gehandhaafd en verder uitgewerkt met de nadruk op de ‘kerk van morgen’.

Dit krijgt vorm door in de fotografie te werken met onder anderen een kind en een jongere. Op de achtergrond zijn kerkleden te zien die de kerk inlopen. ‘Na een ingewikkelde tijd mogen we weer! Kerken willen weer vooruit, investeren in kerk-zijn. Om in 2022 én in de toekomst van betekenis te zijn voor mensen die verdieping en ontmoeting zoeken’, schrijft het team van Actie Kerkbalans.

Extra actie: Houd elkaar vast!
Net als in 2020 voert Actie Kerkbalans in de zomer van 2021 een Extra Actie omdat de coronacrisis financieel veel van kerken heeft gevraagd. Parochies kunnen daar nog steeds aan meedoen en vinden op de site van Kerkbalans hoe ze parochianen kunnen vragen om een extra bijdrage, bijvoorbeeld in het kerkblad, op de site van de parochie of op social media. Daarvoor zijn veel kant en klare materialen als brieven, posters en beeldmateriaal beschikbaar. Kijk hier voor de Extra Actie Kerkbalans.

Aanmelden voor de nieuwsbrief
Zijn er in uw parochie vrijwilligers betrokken bij Actie Kerkbalans die de nieuwsbrief nog niet ontvangen? Wijs ze dan op deze mogelijkheid! De eerstvolgende nieuwsbrief verschijnt op korte termijn met daarin informatie over onder meer de webinars van Actie Kerkbalans in september. Mis het niet! Abonneren kan hier.

Op zondag 25 juli 2021 wordt in de Rooms-Katholieke Kerk de eerste Werelddag van de Grootouders en de Ouderen gevierd. Paus Franciscus heeft deze dag ingesteld in het kader van het Amoris laetitia Familiejaar dat op 19 maart 2021 van start is gegaan. In zijn boodschap voor deze Werelddag zegt de paus tegen alle ouderen: ‘…heel de Kerk is u nabij – beter gezegd, is ons nabij -: zij bekommert zich om u, zij houdt van u en wil u niet alleen laten!’

De paus ontleent dit aan de tekst uit het Evangelie van Matteüs 28, 20: “Ik ben met u alle dagen”. ‘Dit is de belofte die de Heer alvorens op te gaan naar de hemel aan zijn leerlingen heeft gedaan en die Hij ook tegen u, beste opa en beste oma, herhaalt.’

Pandemie was een razende storm
‘Ik weet dat deze boodschap in een moeilijke tijd tot u komt’, schrijft paus Franciscus: ‘de pandemie is een onverwachte en razende storm geweest, een zware beproeving die het leven van ieder heeft getroffen, maar waarbij aan ons ouderen een bijzondere, een hardere behandeling is voorbehouden. Zeer velen van ons zijn ziek geworden en zeer velen zijn heengegaan of hebben het leven van een echtgenoot of echtgenote of van hun dierbaren zien uitblussen, te velen zijn voor een zeer lange tijd gedwongen tot eenzaamheid, geïsoleerd.’

De paus leeft mee met de ouderen, met hun leed, hun eenzaamheid en al hun beproevingen ten gevolge van de pandemie. Hij ziet voor hen echter ook een taak bij de wederopbouw van de wereld van morgen en een roeping die onverkort blijft gelden: ‘Het is niet belangrijk hoe oud u bent, of u nog werkt of niet, of u alleen bent gebleven of een gezin heeft, of u jong of later met de jaren oma of opa bent geworden, of u nog zelfstandig bent of zorg nodig heeft, want er bestaat geen leeftijd om met pensioen te gaan betreffende de taak het evangelie te verkondigen, de taak de tradities aan de kleinkinderen door te geven. Wij moeten op weg gaan en vooral er op uit gaan om iets nieuws te ondernemen.’

Hier vindt u Nederlandse (werk)vertaling van de boodschap van de paus.

In een video van vaticannews.va leest paus Franciscus de boodschap voor de Eerste Werelddag voor Grootouders en Ouderen persoonlijk voor, in het Italiaans, Engels ondertiteld. Kijk het filmpje:

Op 9 juli bestaat Zuid-Soedan tien jaar. De kerken in Soedan roepen op tot aandacht voor de situatie in Zuid-Soedan, een land waar nog altijd sprake is van conflicten en geweld. De kerken in Zuid-Soedan spelen een cruciale rol in het vredesproces. Zij kunnen daarbij niet zonder gebed en de hulp van de internationale gemeenschap. De Raad van Kerken steunt hun oproep tot gebed.

Evenals vorig jaar steunt de Raad van Kerken in Nederland de oproep van zijn zusterorganisatie, de Raad van Kerken in Zuid-Soedan en vraagt aan plaatselijke gemeentes, parochies en andere geloofsgemeenschappen aanstaande zondag 11 juli in vieringen in het bijzonder aandacht te besteden aan de situatie in Zuid-Soedan en te bidden voor het vredeswerk van de kerken aldaar.

Situatie
Terwijl de mensen tien jaar geleden met vreugde hun onafhankelijkheid vierden, is er vandaag de dag alle reden tot diepe bezorgdheid, voor alle burgers, maar met name ook voor de toekomst van kinderen en de jeugd in Zuid-Soedan. De bevolking draagt de last van al jarenlang durende conflicten tussen rivaliserende partijen. De uitvoering van het gerevitaliseerde vredesakkoord is net voor de uitbraak van de wereldwijde pandemie van het coronavirus van start gegaan. Het akkoord heeft nu enige vooruitgang geboekt.

Er zijn belangrijke stappen gezet om tot een grondwet te komen. Anderzijds is er ook sprake van het voortduren van geweld in verschillende gebieden van het land, waar burgers lijden, gedood worden, ontheemd raken, seksueel misbruikt, uitgehongerd worden. Belangrijk is dat het vredesakkoord wordt uitgevoerd om de crisis te verminderen. De regering moet worden aangemoedigd de dialoog aan te gaan met die groepen die niet het vredesakkoord hebben ondertekend. Bijzondere aandacht moet er zijn voor gerechtigheid, verantwoordingsplicht, compensatie en verzoeningsprocessen om de wraakcycli in Zuid-Soedan te doorbreken. De kerk kan hierbij een belangrijke rol spelen.

Het conflict en andere bijkomende factoren, zoals overstromingen, droogte en de sprinkhanenplaat, heeft ertoe geleid dat naar schatting 8,3 miljoen mensen in 2021 humanitaire hulp nodig hebben. Daarbij staat het land hoog op de ranglijst van landen die het meest kwetsbaar zijn voor de gevolgen van de corona-crisis. Het is noodzakelijk dat er sprake is van onbeperkte en ongehinderde humanitaire toegang tot alle regio’s van het land.

Kerken als vredestichters
De gezamenlijke kerken van Zuid-Soedan doen een dringende oproep aan alle partijen zich te committeren aan eerdere afspraken die gemaakt zijn rond het vredesproces. De kerken worden daarin gesteund door vele internationale, oecumenische organisaties, waaronder de Raad van Kerken in Nederland.

De kerken in Zuid-Soedan spelen een cruciale rol in het vredesproces. Kerkleiders, vredeswerkers en vele anderen verrichten op lokaal niveau onschatbaar vredeswerk door bij te dragen aan verzoeningsprocessen en de zorg voor getraumatiseerden. Zij kunnen daarbij niet zonder gebed en de hulp van de internationale gemeenschap. De Raad van Kerken vraagt daarom aan plaatselijke gemeentes, parochies en andere geloofsgemeenschappen aanstaande zondag 11 juli aandacht te besteden aan de situatie in Zuid-Soedan en te bidden voor het vredeswerk van de kerken aldaar.

Kijk voor gebeden en meer informatie op de site van de Raad van Kerken.

Bericht en foto via Raad van Kerken. Foto: Wau, South Sudan, 2017, Photo: Paul Jeffrey/ACT Alliance (overgenomen van www.oikoumene.org)

Ieder jaar wordt tussen 1 september en 4 oktober de Periode van de Schepping gehouden. In deze periode wordt in de kerken extra aandacht gevraagd voor de zorg voor de Schepping. In samenwerking met het Belgische Ecokerk, brengt de Laudato si’ werkgroep Nederland ook dit jaar weer materiaal hiervoor uit.

Online terug te kijken:

• Geloofsgesprek met bisschop Gerard de Korte
• Eucharistieviering vanuit de Sint-Janskathedraal van zondag 28 juni 2021
• Lees hier de samenvatting van de homilie

De Nederlandse bisschoppen komen voor de Rooms-Katholieke Kerk met een update van het protocol ‘Kerkelijk leven op anderhalve meter’ die ingaat op zaterdag 26 juni. In de update wordt een aantal versoepelingen aangekondigd. Nu er weer meer kan en mag in de maatschappij als het gaat om corona, zien de bisschoppen ook mogelijkheden om de maatregelen voor de R.-K. Kerk aan te passen.

Vanaf 26 juni 2021 wordt het maximaal aantal aanwezigen bij religieuze bijeenkomsten bepaald door de grootte van het kerkgebouw. Dit geldt ook voor huwelijken en uitvaarten. Voor elk kerkgebouw moet de capaciteit worden vastgesteld in een anderhalve meter-opstelling. Dat wil zeggen dat moet worden uitgerekend hoeveel personen maximaal op anderhalve meter van elkaar in een kerk kunnen samenkomen (= de anderhalve meter capaciteit).

Processies en bedevaarten
De anderhalve meter afstand norm geldt óók voor religieuze bijeenkomsten buiten. Voor processies op de openbare weg en openluchtvieringen op plaatsen die vanaf de openbare weg zichtbaar zijn dient de regelgeving van de lokale overheid te worden gevolgd. Parochies die een processie of een openluchtviering willen houden, wordt geadviseerd hierover van tevoren contact met hun plaatselijke overheid op te nemen. Bij bedevaarten moeten de bepalingen voor reizen van de (buitenlandse) overheid worden gevolgd. Bedevaartgangers die met groepsvervoer reizen maken gebruik van een mondkapje. Gelovigen hoeven in de kerk geen mondkapje meer te dragen.

Zingen
Ook op het gebied van koorzang komt er iets meer ruimte. In plaats van vier mogen er maximaal twaalf koorzangers zingen mits strikte voorwaarden in acht worden genomen met betrekking tot onder meer afstand, ventilatie en spuien van de ruimte waar gezongen wordt. Volkszang blijft voorlopig nog niet toegestaan en ook de bestaande hygiënemaatregelen blijven gehandhaafd. Alle maatregelen worden gespecificeerd in de update bij het protocol.

Dankbaar
De bisschoppen zijn blij en dankbaar dat er weer meer mogelijk is als het gaat om samen vieren. Ze spreken hun waardering uit voor de inzet van alle betrokkenen in de parochies die het steeds mogelijk hebben gemaakt en nog maken om de vieringen ondanks corona door te laten gaan. Ze blijven alert en voorzichtig en vragen de gelovigen mee te werken aan een geleidelijke versoepeling. Hoewel de situatie verbetert, is de pandemie nog niet ten einde en zorgvuldig met elkaar omgaan ook in tijden van versoepeling, blijft belangrijk. In de loop van augustus verwachten de bisschoppen met een nieuw bericht over de coronamaatregelen te komen.

Download hier de Update Protocol Kerkelijk leven op anderhalve meter per 26 juni 2021.

Donderdag 3 juni hebben de Nederlandse bisschoppen van de nuntiatuur een nieuwe datum ontvangen voor hun Ad Limina bezoek, dat in eerste instantie in maart 2021 zou plaatsvinden. Het bezoek aan Rome is in verband met de coronapandemie uitgesteld naar 31 januari tot en met 5 februari 2022.

De pandemie heeft de planning voor de Ad Limina bezoeken omver gegooid. Bij het eerste bericht over het geplande bezoek in maart, werd er echter al rekening mee gehouden dat het bezoek mogelijk verplaatst zou moeten worden.

Ook nu wordt aangegeven dat de nieuwe datum onder voorbehoud is van de ontwikkelingen in de coronapandemie. Bij ongewijzigde omstandigheden zal het bezoek echter op de aangekondigde datum plaats zal vinden.

Eeuwenoud gebruik
Bij een Ad Limina brengen de bisschoppen een gezamenlijk bezoek aan de graven van de apostelen Petrus en Paulus in Rome en vieren daar de eucharistie. De bisschoppen spreken tijdens hun bezoek met paus Franciscus en met de verschillende departementen van de Romeinse curie. Het laatste Ad Limina bezoek van de Nederlandse bisschoppen was in december 2013. Het is een eeuwenoud gebruik dat bisschoppen de graven van Petrus en Paulus in Rome bezoeken en sinds het Tweede Vaticaans Concilie wordt dit bezoek door de bisschoppen van een Kerkprovincie gezamenlijk afgelegd. Gebruikelijk is het om dit minimaal een keer in de vijf jaar te doen.

Terugblikken op het Ad Limina bezoek van de Nederlandse bisschoppen in 2013 kan met deze speciale uitgave in de serie Kerkelijke Documentatie. De teksten uit deze uitgave zijn ook hier te vinden: rkkerk.nl/publicaties.

Foto: Ramon Mangold, Ad Limina 2013, kardinaal Eijk spreekt met de pers net na de audiëntie bij paus Franciscus.

Met ingang van 5 juni aanstaande voert de overheid een groot aantal versoepelingen van de coronamaatregelen door. De bisschoppen hebben bezien wat dit betekent voor het protocol van de Rooms-Katholieke Kerk. De gunstige ontwikkeling in de besmettingscijfers geeft de mogelijkheid tot een versoepeling van het maximum aantal gelovigen dat een viering kan bijwonen.

Met ingang van 5 juni aanstaande verhogen de bisschoppen dit aantal van 30 naar 50. Voor grotere kerkgebouwen met meer dan 300 reguliere zitplaatsen geldt dat maximaal 15 procent van het aantal zitplaatsen kan worden benut. In kerkgebouwen met meer dan 1.000 reguliere zitplaatsen kunnen maximaal 250 personen worden toegelaten. Voor alle kerkgebouwen geldt dat de genoemde maximum aantallen kerkgangers alleen kunnen worden toegelaten als de gelovigen onderling anderhalve meter afstand kunnen houden. Ook de andere basisregels uit het protocol ‘Kerkelijk leven op anderhalve meter’, zoals bijvoorbeeld de regels over vooraf reserveren, communie uitreiken, hygiëne en het dragen van mondkapjes blijven onverkort gelden.

Processies en openluchtvieringen
Het protocol van de R.-K. Kerk schreef al voor dat parochies voor processies op de openbare weg de regelgeving van de lokale overheid moeten volgen. Hetzelfde geldt voor openluchtvieringen op plaatsen die vanaf de openbare weg zichtbaar zijn. Parochies die een processie of een openluchtviering willen houden, wordt geadviseerd hierover tevoren contact met hun plaatselijke overheid op te nemen.

Zingen
De richtlijnen met betrekking tot zingen wijzigen op 5 juni nog niet, met uitzondering van zingen door kinderen tot en met 12 jaar. Volgens deskundigen is zingen door koren pas weer verantwoord vanaf het risiconiveau ‘waakzaam’ dan wel als er minder dan 1.200 nieuwe besmettingen per dag zijn. Op dit moment bevindt Nederland zich nog niet op dat risiconiveau. Dit betekent dat voorlopig de richtlijn gehandhaafd blijft dat één cantor of maximaal 4 zangers kunnen zingen. Voor kinderen tot en met 12 jaar kan een uitzondering worden gemaakt. De overheid heeft aangekondigd te verwachten dat per 30 juni verdere versoepelingen kunnen ingaan.

De bisschoppen hopen eind juni meer duidelijkheid te kunnen geven over de vraag wanneer koren weer verantwoord kunnen gaan repeteren en zingen tijdens vieringen. De bisschoppen houden ook overigens in de komende weken een vinger aan de pols waar het gaat om mogelijkheden tot versoepeling van de coronamaatregelen.

Weer met meer mensen samen vieren!
Het is deze maand precies een jaar geleden dat – op 1 juni – de publieke vieringen in de kerken konden worden hervat en dat vanaf 14 juni op het hoogfeest van Sacramentsdag de Heilige Communie weer kon worden uitgereikt. Parochies en hun gelovigen zijn in gezamenlijkheid een lange weg gegaan en gaan nu een tijd tegemoet waarin zij weer met meer mensen samen de Eucharistie kunnen vieren als bron en hoogtepunt van heel het christelijk leven (Vaticanum II, Lumen Gentium 11), tot opbouw van de Kerk in de wereld van nu. Dit vervult de bisschoppen met dankbaarheid en blijdschap.

Foto: Ramon Mangold.

In de afgelopen tijd hebben kerken op inventieve wijze invulling gegeven aan samen kerk-zijn. Creatieve en digitale oplossingen voor vieringen en ‘omzien naar elkaar’ hebben financieel veel van kerken gevraagd. Met steeds meer versoepelingen van de coronamaatregelen in zicht, start Actie Kerkbalans een extra actie om gemeenten en parochies te helpen weer op te bouwen onder het motto ‘Houd elkaar vast’.

Met Actie Kerkbalans vragen vier kerkgenootschappen hun leden ieder jaar om een bijdrage voor de eigen kerk. Dat zijn de Rooms-Katholieke Kerk, de Protestantse Kerk, de Oud-Katholieke Kerk en de Evangelische Broedergemeente. De afgelopen anderhalf jaar was ook voor deze kerken een ingewikkelde tijd.

“Het omzien naar elkaar is onder kerkgangers een van de belangrijkste waarden van kerk-zijn”, zegt Anna Kruse, woordvoerder van Actie Kerkbalans. “Onze parochies en gemeenten hebben ongekende veerkracht en creativiteit laten zien om die waarde ook op afstand invulling te geven. Op allerlei manieren is contact gezocht met kerkleden om hen pastoraal en waar nodig diaconaal te steunen in de crisistijd.”

Kerkleden wordt om extra bijdrage gevraagd
Creatieve en digitale vormen van kerk-zijn brachten extra kosten met zich mee, die parochies en gemeenten zonder aarzelen voor hun rekening namen. Tegelijk kwam er bijna anderhalf jaar lang juist minder geld binnen omdat er niet gecollecteerd kon worden tijdens vieringen of diensten. Daarbij vielen ook inkomsten uit bijvoorbeeld zaalverhuur weg. Daarom ondersteunt Actie Kerkbalans vanaf 1 juni 2021 de vier kerkgemeenschappen met een extra fondsenwervingsactie. Onder het motto ‘Houd elkaar vast’ worden kerkleden gevraagd een extra bijdrage te geven voor hun eigen plaatselijke kerk. Met deze financiële steun kunnen kerken de onderlinge nabijheid invulling blijven geven.

Communicatiepakket voor parochies
Actie Kerkbalans biedt kerken een communicatiepakket met kant-en-klare materialen waarmee zij leden kunnen benaderen met het verzoek om een bijdrage. Denk bijvoorbeeld aan berichten voor websites, kerkbladen, social media en online vieringen. Anna Kruse: “We willen parochies en gemeenten het hiermee zo makkelijk mogelijk maken. We hopen dat kerkleden royaal gaan bijdragen zodat kerkgemeenschappen hun leden vast kunnen blijven houden, de financiële achterstand inlopen en weer op volle kracht vooruit kunnen.”

Kijk voor meer informatie en het communicatiepakket op www.kerkbalans.nl/houdelkaarvast

Beeld: www.kerkbalans.nl

In voorbereiding op de conferentie ‘De Missionaire parochie – Als God renoveert’ vindt er op donderdag 28 en vrijdag 29 oktober 2021 een online kick-off evenement plaats. De Canadese priester James Mallon (foto), hoofdspreker op de uitgestelde conferentie op 24 en 25 maart 2022, zal tijdens de kick-off een inleiding geven. Voor de conferentie zelf hebben zich zo’n 1000 mensen opgegeven.

Op donderdagavond 28 oktober 2021 van 20.00 tot 21.30 uur wordt de online ontmoeting verzorgd door een studio in Veenendaal. In het programma zal fr. James Mallon vanuit Canada spreken met aansluitend een live Q&A (vraag en antwoord). Een aantal gasten in de studio, waaronder bisschop Liesen van Breda, zal vanuit de eigen context reageren op de inleiding van Mallon en vertellen over de eigen ervaringen op weg naar een missionaire parochie. Het geheel is ingebed in muziek, gebed en interactie via social media.

Aanbevolen wordt om deze kick-off bijeenkomst samen met anderen uit de parochie te kijken en hierover dan door te spreken met elkaar, bijvoorbeeld in een zaal van de parochie.

Extra Zoom bijeenkomst
Op vrijdagavond 29 oktober 2021 is er de mogelijkheid om van 20.00-21.00 uur via een Zoom bijeenkomst door te spreken over de inleiding van Mallon. Een ieder kan een deelgroep kiezen, waarin uitgewisseld kan worden met mensen uit heel Nederland en Vlaanderen over verschillende stappen in het proces van cultuurverandering naar een missionaire parochie. Hierbij zijn onder meer speciale break-out rooms voor pastorale beroepskrachten (priesters, diakens, pastorale werkers/-sters) voorzien.

Conferentie ‘De Missionaire parochie – Als God renoveert’
Het kick-off evenement is een opmaat naar de conferentie ‘De Missionaire parochie – Als God renoveert’ op 24 en 25 maart 2022 in Breepark, Breda. De organisatie is in handen van het Bisdom Breda in samenwerking met het Centrum voor Parochiespiritualiteit (CPS), Alpha Nederland, Katholiek Alpha Centrum, Xpand, de Vlaamse Impulsgroep en het netwerk van nieuwe bewegingen in de rooms-katholieke Kerk.

Aanmelden voor het kick-off evenement kan op www.missionaireparochie.nl. Op deze website wordt ook het laatste nieuws gedeeld over de conferentie, het kick-off evenement en er wordt uitgewerkt welke stappen parochies kunnen zetten om nog meer missionair te worden.

Op vrijdag 21 mei maakte het Vaticaan de route bekend naar de volgende algemene bisschoppensynode. Deze vindt plaats in oktober 2023 en heeft als thema “Voor een synodale Kerk: communio, participatie, missie”. De weg ernaartoe wordt geschetst in drie fases.

Bisdommen
De eerste fase speelt zich af in de bisdommen, de particuliere Kerken (oktober 2021 tot april 2022). Het Vaticaan komt hiervoor later dit jaar met meer informatie. Die zal bestaan uit een voorbereidingsdocument en een vragenlijst voor alle bisdommen en hun geledingen. De bisdommen worden gevraagd om een pre-synodale bijeenkomst te houden en deze fase van luisteren af te ronden middels een verslag. De vragenlijst die naar de bisdommen gaat zal overigens ook worden verstuurd aan onder meer de Romeinse curie, de oversten van religieuze ordes en internationale lekenbewegingen.

Continenten
De tweede fase (september 2022 tot maart 2023) bestaat uit overleg van de Kerk in de vijf continenten. Bij deze pre-synodale bijeenkomst per werelddeel wordt besproken wat uit de bisdommen is ontvangen in de context van elk continent.

Rome
De resultaten van deze twee eerste fases worden verwerkt in het zogeheten “instrumentum laboris” (werkinstrument) voor de derde fase. Dat is de fase van de uiteindelijke bisschoppensynode zoals die in oktober 2023 in Rome plaatsvindt.

In het weekend van 9 en 10 oktober 2021 geeft paus Franciscus het startschot voor de eerste diocesane fase. Dat zal zijn met een openingssessie, gebed en een eucharistieviering. De diocesane bisschoppen worden verzocht om ditzelfde te doen op 17 oktober.

Foto: paus Franciscus bij de bisschoppensynode van 2018 over jongeren, geloof en roeping.

Op zaterdag 29 mei 2021 zal seminarist Quinten Kerckhofs tot priester worden gewijd door Mgr. Gerard de Korte in de Sint-Janskathedraal van ’s-Hertogenbosch. Het zal een bijzondere priesterwijding zijn, niet alleen omdat het in coronatijd plaatsvindt maar ook omdat het Meimaand is en de Zoete Moeder prominent in het noorder-transept staat opgesteld.

Paus Franciscus heeft 2021 uitgeroepen tot het Jaar van de Familie en dit gekoppeld aan het Jaar van Sint Jozef. Een themajaar als dit wil initiatieven oproepen en bestaande activiteiten kracht bijzetten. Het Jaar van de Familie is aanleiding voor de diocesane werkers voor Huwelijk en Gezin uit de zeven bisdommen om met elkaar in overleg te gaan over de mogelijkheden van samenwerking om invulling te geven aan het thema.

Elk bisdom heeft mensen met een groot hart voor het pastoraat aan gezinnen. Ook zijn er in elk bisdom waardevolle diocesane activiteiten op dit gebied. Het themajaar inspireert de werkers om de handen ineen te slaan, elkaar op te zoeken en te kijken waar zij elkaar kunnen versterken. In februari hadden zij met dat doel een eerste bijeenkomst, onder leiding van de referent Mgr. Rob Mutsaerts.

Alle zeven bisdommen zijn vertegenwoordigd in het overleg. Het gezelschap is divers: gewijd en leek, professional en vrijwilliger, man en vrouw, jong en oud, ervaren medewerkers en starters, mensen uit binnen- en buitenland. De groep ervaart deze samenstelling als rijkdom!

Waaier aan activiteiten

De verschillende bisdommen blijken een waaier aan activiteiten te organiseren voor gezinnen (kinderfeest, Family tour, gezinsweekenden) en voor echtparen (Marriage course, huwelijkszondagen), afgestemd op de mogelijkheden ter plekke. In het hart van deze activiteiten staan evangelisatie, ontmoeting van gezinnen, het samen beleven van de vreugde van het geloof en van invloeden van andere landen en continenten.

De verwachtingen ten aanzien van het overleg zijn divers maar overlappen elkaar ook. Het zal gaan om ‘bemoediging, ideeën opdoen, dingen samen oppakken in plaats van ieder bisdom voor zich en het verlangen om te delen en uit te wisselen’. Het overleg vindt eens in de tien weken plaats en de ontmoeting is digitaal

Voor het Aartsbisdom neemt deel Elise Bangma, voor het bisdom Groningen-Leeuwarden Mgr. Ron van den Hout en Charlotte van der Werf, voor het bisdom Haarlem-Amsterdam Jeroen en Marleen van Kreij, Voor het bisdom Rotterdam Monique Boons en diaken Iwan Osseweijer, voor het bisdom Breda kapelaan Jochem van Velthoven en Brechje Loenen, voor het bisdom Roermond Vivi Demandt en Thea Engels en voor het bisdom van ’s-Hertogenbosch Ingrid van Meer en Manon van den Broek. Ook priester Luc Simons sluit aan en de bijeenkomsten staan onder de leiding van referent Mgr. Rob Mutsaerts. Gezamenlijke initiatieven binnen het kader van het Jaar van de Familie en het Jaar van Sint Jozef worden bekendgemaakt via www.rkkerk.nl en de verschillende bisdomsites.

Foto: Ramon Mangold.

Zondag 16 mei viert de Kerk voor de 55^e keer Wereldcommunicatiedag. In zijn boodschap voor deze dag spreekt paus Franciscus over communiceren door ontmoeting, door daar heen te gaan waar de ander is. De paus neemt hiervoor de uitnodiging “kom dan kijken” als uitgangspunt.

Met deze uitnodiging sprak Jezus zijn leerlingen bij de eerste ontmoeting aan. De paus ziet deze uitnodiging als een methode voor authentieke menselijke communicatie. Het uitgangspunt is dan niet een gemakkelijk en aanmatigend “dat weten we al”, maar een in beweging komen en gaan kijken, bij mensen zijn, naar hen luisteren, indrukken verzamelen en daardoor verrast worden.

Methode voor de media
Deze methode voor communicatie is ook toepasbaar voor de media, vindt paus Franciscus. Hij schrijft dat oplettende stemmen een risico van vervlakking signaleren in kranten die van elkaar kopiëren, of nieuwsuitzendingen op televisie of radio en websites waar geen plaats meer is voor onderzoek en reportages.

‘De crisis in de uitgeverijbranche dreigt te leiden tot informatie die wordt geconstrueerd op de redacties, achter de computer, de terminals van persbureaus, op sociale netwerken zonder dat de redactie ooit de straat op gaat, zonder nog “de zolen van de schoenen te verslijten”, zonder mensen te ontmoeten om de echte verhalen te zoeken of bepaalde situaties met eigen ogen te controleren’, zegt de paus.

Communiceren met ogen, stem en gebaren
De Heilige Vader benadrukt dat bij communicatie niets de persoonlijke ontmoeting kan vervangen: ‘Men communiceert immers niet alleen met woorden, maar ook met de ogen, de toon van de stem, met gebaren. De sterke aantrekkingskracht van Jezus op wie Hem ontmoette, hing van de waarheid van zijn prediking af, maar de doeltreffendheid van wat Hij zei, was onlosmakelijk verbonden met zijn blik, zijn houding en zelfs zijn stilzwijgen.’

Zo hoorden de leerlingen niet alleen Jezus’ woorden, maar ze zagen Hem spreken. In Hem – de vleesgeworden Logos – is het Woord immers een Gezicht geworden, de onzichtbare God heeft zich laten zien, voelen en aanraken, zoals Johannes zelf schrijft (vgl. 1 Joh. 1,1-3). Het woord is alleen doeltreffend, als men het “ziet”, als het je betrekt bij een ervaring, in een dialoog. Daarom was en is het “kom kijken” essentieel’, aldus paus Franciscus.

Lees hier de complete boodschap voor Wereldcommunicatiedag 2021.

Foto: L’ Osservatore Romano

De Rooms-Katholieke Kerk voorziet voor Pinksteren geen grote versoepeling van de eigen coronamaatregelen. Het protocol ‘Kerkelijk leven op anderhalve meter’ blijft gelden. Ook wanneer de coronacijfers verbeteren en het maximum aantal gelovigen bij een viering wordt verruimd, kan mogelijk niet iedereen die dit wil de Pinkstervieringen fysiek bijwonen. De Nederlandse bisschoppen roepen met de website www.vierpinksteren.nl echter op om vooral wel Pinksteren te vieren en als er geen plek is in de kerk, dit thuis via livestream of televisie te doen.

Zondag 23 mei is het Pinksteren. Met Pinksteren viert de Kerk de voltooiing van Pasen door de uitstorting van de Heilige Geest over de apostelen. ‘Pinksteren’ komt van het Griekse pentèkostè, dat ‘vijftigste’ betekent. Het is de vijftigste en laatste dag van de Paastijd, die begint op Paaszondag.

In de aanloop naar Pinksteren toe roepen de Nederlandse bisschoppen met de website www.vierpinksteren.nl op om dit feest vooral te vieren en in het verlengde van de eerdere campagnes Vier Kerstmis en Vier Pasen zeggen zij nu Vier Pinksteren!

Op www.vierpinksteren kunnen bezoekers zoeken naar de website van de parochie in de eigen woonplaats om daar te kijken of men gedurende deze periode bij een van de vieringen kan zijn en wat daarvoor gedaan moet worden.

Zijn alle plaatsen in de kerk gereserveerd, dan kan thuis meevieren ook, via de livestream van de eigen kerk, of via de televisie bij KRO-NCRV op NPO2. Op www.vierpinksteren.nl zijn verschillende handige links en downloads te vinden die helpen om de Paastijd en Pinksteren ook thuis (mee) te kunnen vieren. Vier Pinksteren!

Maandenlang waren de deuren van het Sint-Janscentrum gesloten voor studenten en groepen van buiten.
Het onderwijs van het Sint-Bonifatiusinstituut ging weliswaar online door, maar het was stil met alleen de seminariegemeenschap in huis. We zijn verheugd dat de deuren van het Sint-Janscentrum voorzichtig weer open kunnen voor onderwijsactiviteiten en andere bijeenkomsten. Allereerst gebeurt dit om geïnteresseerden in de diocesane opleidingen te ontvangen. En: we hopen dat jij een van die geïnteresseerden bent!

Neem zaterdag 22 mei een paar uurtjes de tijd om te komen kijken en te luisteren, na te denken, vragen en indrukken te delen met anderen, een keuze te maken, een stap te zetten. Er is ruim gelegenheid om kennis te maken met het opleidingshuis en de leiding, geïnformeerd te worden over de studie en het studieprogramma voor komend jaar.

De indeling van de ochtend zal als volgt zijn:

Omdat we nog aan coronaregels gebonden zijn, is het fijn als u zich vooraf aanmeldt.
Dit kan door een emailbericht te sturen naar: aanmelding@bisdomdenbosch.nl onder vermelding van: Open Huis.
Graag tot ziens!

Zondag 2 mei is de jaarlijkse Zondag voor de Oosterse Kerken. Het thema is dit jaar: ‘Religieus leven in Oost en West – Antonius als bezieler’. De Zondag voor de Oosterse Kerken brengt elk jaar op de vijfde zondag van Pasen (de vierde zondag ná Pasen) het oosterse christendom onder de aandacht binnen de Katholieke Kerk.

De in het thema genoemde bezieler, Antonius (251-356), werd geboren als kind van rijke ouders. Al op jonge leeftijd – na de dood van zijn ouders – trok hij zich terug in de woestijn. Later voegden anderen zich bij hem. Zo stond hij aan de oorsprong van het gemeenschappelijke monastieke leven. Antonius werd bekend als de vader van het religieuze leven.

Religieus leven
Op zondag 2 mei wordt gekeken naar het grote belang van het religieuze leven voor de geloofsgemeenschap. In Nederland heeft het religieuze leven een grote bloei gekend in de tweede helft van de 19e en de eerste helft van de 20e eeuw. In de tweede helft van de 20e eeuw vond een kentering plaats. Daarnaast zijn er in de loop van de vorige eeuw diverse oecumenische religieuze gemeenschappen ontstaan. In de protestantse wereld werd de betekenis van het religieuze leven opnieuw ontdekt.

Monastiek leven in oosters christendom
Het oosters christendom is sterk gevormd door het monastieke leven. De monastieke tradities van de Oosterse Kerken zijn ook in Nederland te vinden. Ook zij staan voor de uitdaging om hun gemeenschappen in de hedendaagse, seculiere cultuur te doen opbloeien. Voor deze gemeenschappen is het leven van Antonius een bron van inspiratie.

Op de zondag van de Oosterse kerken wordt gekeken hoe Antonius de Grote een bezieler kan zijn voor het religieus leven in Oost en West in de 21e eeuw. En hoe religieus leven een bezieling kan zijn voor heel de Kerk.

Kijk voor gebeden, preeksuggestie, intenties voor de voorbede en meer informatie op de site van Katholieke Vereniging voor Oecumene (KVO).

Het communicatieblad Overeen van de KVO (editie eind maart) belicht het thema van de Zondag voor de Oosterse Kerken vanuit de verschillende kerken. Klik hier.

Roepingenzondag
Op zondag 25 april viert de R.-K. Kerk de 58^e Wereldgebedsdag voor Roepingen. In zijn boodschap voor deze dag geeft paus Franciscus dit keer Sint Jozef als voorbeeld, die door God werd geroepen door middel van dromen. St. Jozef was niet beroemd en viel evenmin op. ‘En toch heeft hij in de ogen van God door zijn gewone leven iets bijzonders verwezenlijkt’, zegt de paus.

God kijkt naar het hart en in de heilige Jozef herkende Hij een vaderhart. ‘De Heer wil harten van vaders, harten van moeders vormen: open harten, die in staat zijn tot grote uitdagingen, edelmoedig in de zelfgave, meelevend in het troosten van angsten en vastberaden om de hoop te versterken,’ schrijft paus Franciscus.

Online roepingenbijeenkomst
In Nederland is het thema voor Roepingenzondag dit jaar: ‘Wees niet bang, kom dichterbij’. Wereldwijd wordt op deze dag dag in kerken en kloosters speciaal gebeden voor roepingen tot het priesterschap, het diaconaat en het religieuze leven. Vanwege de coronamaatregelen zal Roepingenzondag in Nederland ook dit jaar, net als in 2020, vooral online worden gevierd.

Het bisdom van ‘s-Hertogenbosch organiseert op roe­pingen­zon­dag 25 april 2021 een online bij­een­komst van 14.00 tot 15.30 uur. We gaan luis­te­ren naar het roe­pings­ver­haal van een pries­ter, een reli­gi­euze en een gehuwde. Ze willen graag hun verhaal met ons delen.

Er is ruimte om vragen te stellen over wat is ver­teld maar ook over de eigen zoek­tocht. De bij­een­komst vindt op die zon­dag­mid­dag plaats van twee uur tot half vier. Om je aan te mel­den gelieve een mail te sturen met vermel­ding van je naam en reden van deelname aan:

• roe­pingen­zon­dag@gmail.com

Mochten er al vragen zijn, dan kunnen deze al gemaild wor­den naar het genoemde adres. Na aanmelding ont­van­gen de deel­ne­mers een link voor deelname.

Klik hier voor de flyer van de online roepingenbijeenkomst

Roepingsverhaal bisschop Gerard de Korte
Bisschop De Korte spreekt in onderstaand filmpje over zijn persoonlijke roepingsverhaal. Tegelijk doet de bisschop een oproep aan iedereen om na te denken over ieders persoonlijke roeping.

Open Dag
Op 22 mei hoopt het Sint-Janscentrum de deuren te kunnen openen voor een fysieke Open Dag. Om alvast een indruk te krijgen van het Sint-Janscentrum neem een kijkje op deze website voor de informatie en filmpjes over de priesteropleiding, diakenopleiding en de opleiding godsdienstwetenschappen.

Gebed om Roepingen
Heer Jezus Christus, op uw mandaat bidden wij tot de Vader:
“Heer van de oogst, zend nieuwe werkers in uw wijngaard!”
Alleen U kunt het mensenhart bewegen
om uw Zoon Christus na te volgen.
Alleen U kunt het geloof voeden in het hart van de mens,
dat de kracht geeft om alles achter te laten
en zich af te wenden van de betovering
van deze wereld van geld en goed.
Alleen U kunt aan de Kerk van dit uur
nieuwe priesters, diakens en religieuzen schenken.
Geef aan onze diocesane Kerk
moedige jonge mensen
met een sterk geloof,
die met heel hun leven zichtbaar teken zijn
van uw altijddurende heilzame aanwezigheid.
Schenk ons priesters die niets anders zoeken dan U te volgen
ten bate van de gemeenschap
in de bediening van uw Woord en sacrament.
Roep nieuwe diakens, die zich met de inzet van hun leven
werkelijk concreet bekommeren om de meest noodlijdenden.
Schenk aan jonge vrouwen en mannen onder ons
het verlangen zich aan U te wijden in het religieus leven
met charisma van een sterk gebedsleven.
Heer, wij vragen het U in onze huidige nood,
die U beter kent dan wij.
We bidden het U door Christus,
de éne Herder, die ons leidt naar U.
Wij vragen het U op voorspraak van Maria,
de Zoete Moeder van Den Bosch.
Amen

Klik hier voor het prentje van roepingenzondag

Het kabinet heeft op dinsdag 20 april een aantal versoepelingen aangekondigd op het gebied van coronamaatregelen. Deze gaan in op woensdag 28 april. Vanaf die dag mogen er bij een uitvaart honderd mensen aanwezig zijn, dat zijn er nu nog vijftig. Ook voor de Rooms-Katholieke Kerk geldt dat vanaf 28 april bij een uitvaart honderd mensen aanwezig mogen zijn, mits de ruimtecapaciteit van de kerk of de kapel dit aantal toelaat.

De aanwezigen moeten namelijk nog steeds op anderhalve meter afstand van elkaar kunnen zitten. Verder blijft het protocol van de R.-K. Kerk van kracht en verandert er in ieder geval tot 28 april niets. Eventuele toekomstige wijzigingen in het protocol worden zo spoedig mogelijk gecommuniceerd met de parochies, onder meer via www.rkkerk.nl en onze bisdomwebsite.

foto: Ramon Mangold

De afgelopen jaren zijn er verschillende netwerkbijeenkomsten georganiseerd.
Bijeenkomsten die gestart werden met een inspirerende lezing gevolgd door verschillende workshops.
Een avond om elkaar te ontmoeten, bij te praten en nieuwe inzichten op te doen.
Helaas kan ook dit jaar door de coronamaatregelen de netwerkbijeenkomst niet doorgaan.

Om de onderlinge verbinding met elkaar toch te versterken en elkaar te ontmoeten en inspireren wordt er een alternatief voor de netwerkbijeenkomst georganiseerd.

Bisschop De Korte zal op donderdag 15 april 19.30 uur aftrappen met een online lezing met als titel ‘7 lessen van corona’.

Voor deze digitale lezing kunt u zich (t/m woensdag 14 april) aanmelden via: aanmelding@bisdomdenbosch.nl
onder vermelding van: lezing bisschop De Korte.

Donderdagochtend 15 april ontvangen de personen die zich aangemeld hebben, de link die toegang geeft tot de lezing.

In de weken daaropvolgend worden er voor kerkbestuursleden en de leden van de pastorale teams online workshops aangeboden.

Het Paastriduüm begint met de avondmis van Witte Donderdag en loopt tot en met de vespers van paaszondag. Bisschop De Korte legt in een filmpje op vierpasen.nl uit wat Witte Donderdag voor hem betekent en wat de kern is van wat we op deze dag vieren.

Het Paastriduüm zal in 2021 vanwege de geldende coronamaatregelen anders gevierd worden dan gebruikelijk het geval is. De vieringen zijn aangepast en het aantal aanwezige gelovigen beperkt. De pontificale vieringen zijn allemaal live te volgen via het YouTube-kanaal van de Sint-Janskathedraal.

Donderdag 1 april 2021: Avondmis van Witte Donderdag
Viering van de instelling van de H. Eucharistie, van het sacrament van het priesterschap en van het gebod van de naastenliefde. In navolging van Jezus wast normaal gezien de bisschop deze avond de voeten van enkele gelovigen. Vanwege de coronamaatregelen blijft de voetwassing dit jaar achterwege. Na de viering wordt het H. Sacrament in processie naar het rustaltaar gebracht waar een wake gehouden wordt op het woord van de Heer: “waakt en bidt opdat gij niet op de bekoring ingaat.” Om de eenheid met de verlaten en lijdende Heer uit te drukken worden het altaar en de altaarruimte van alle versierselen ontdaan. Na de viering is er gelegenheid tot aanbidding.

Sint-Janskathedraal: 19.00 uur (Pontificale Eucharistieviering met bisschop De Korte).

Vrijdag 2 april 2021: Goede Vrijdag van het lijden en sterven van de Heer
Verplichte vasten- en onthoudingsdag

Op Goede Vrijdag komt de Kerk samen rond het kruis, het passieverhaal en gedenkt biddend en vastend de stervende Heer. We lezen uit de Schrift over de lijdende dienstknecht met als hoogtepunt het lijdensverhaal volgens Johannes. In de grote voorbede van Goede Vrijdag bidden we voor de noden van Kerk en wereld. Daarna brengen we hulde aan het kruis waardoor we verlost zijn. Volgens een aloude traditie van de Kerk is er op Goede Vrijdag en Paaszaterdag geen eucharistie, maar een korte communiedienst.

Sint-Janskathedraal: 15.00 uur (Pontificale viering met bisschop De Korte) – 19.00 uur (Kruisweg).

Zaterdag 3 april 2021: Paaszaterdag / Stille zaterdag

Plechtige Paaswake.
Op Paaszaterdagavond na het invallen van de duisternis (de paaswake kan daarmee op z’n vroegst om 20.30 uur gevierd worden) komen de gelovigen samen. Het nieuwe vuur wordt ontstoken en gezegend. De Paaskaars de donkere kathedraal binnengedragen. Dan weerklinkt de lofzang op de Paaskaars. Een wake van lezingen en gebeden volgt om uit te monden in het feestelijk gloria van de Mis en het Paasalleluia. Na de paashomilie vindt de zegening van het doopwater plaats en de toediening van doopsel en vormsel waardoor deze nieuwe christenen deelkrijgen aan het Pasen van de Heer. Als ook alle aanwezigen hun doopbeloften hebben vernieuwd en zijn besprenkeld met het nieuwe doopwater, vindt de feestelijke eucharistie van Pasen plaats.

Sint-Janskathedraal: 19.00 uur (Pontificale Eucharistieviering met bisschop De Korte).

Zondag 4 april 2021: Paaszondag – Verrijzenis van de Heer (hoogfeest)
Sint-Janskathedraal: 10.00 (Pontificale Eucharistieviering met bisschop De Korte) – 12.00 uur.

Lees hier de paasbrief van bisschop De Korte: MET CHRISTUS OPSTAAN TOT NIEUW LEVEN

Het verrijzenisfeest van de Heer duurt in de liturgie 50 dagen lang. De verrijzenis is immers het centrum van ons geloof, de bron van onze redding: de Heer leeft en Hij is met ons!

Woensdagavond 31 maart werd de jaarlijkse Chrismamis in de Sint-Janskathedraal gevierd. Tijdens deze viering zijn de H. Oliën voor de zieken en de geloofsleerlingen gezegend en het H. Chrisma gewijd.

De viering werd – wegens de coronamaatregelen – in beslotenheid gevierd. Bisschop De Korte sprak een hartelijk welkom uit namens emeritus-bisschop Hurkmans, hulpbisschop Mutsaerts, vicaris-generaal Lamers en plebaan Blom aan de genodigde vertegenwoordigers van de verschillende geledingen uit het bisdom en aan allen die online de viering volgden.

Op Witte Donderdag zijn de H. Oliën verdeeld over de dekenaten. Namens de bisschop en de bisdomstaf ging dit gepaard met een kleine attentie voor het pastoraal kader als blijk van waardering voor hun inzet en paasgroet.

Hieronder kunt u de hele viering terugkijken:

Homilie
In zijn homilie blikte Mgr. De Korte terug op het afgelopen jaar: “Een medicijn tegen somberheid is om ook je zegeningen te tellen. Iedere dag mag ik van het bisschophuis naar deze kathedraal lopen om hier de Eucharistie te vieren en de zegen te vragen voor de stad en ons bisdom. Dag in, dag uit. Dan mag ik zeggen dat ik een bevoorrecht mens ben. Want hoeveel katholieken waren niet in de gelegenheid om de Eucharistie live te vieren.”

In alle ellende van het afgelopen jaar zijn er ook lichtpuntjes: “Met dankbaarheid noem ik de inzet van onze pastores en andere gedoopten die in deze lastige tijd het katholieke leven in stand houden. De zorg voor zieken en stervenden en een waardig afscheid voor de gestorvenen is voorbeeldig.  Evenals de diaconale inzet”, aldus de bisschop.

De bisschop keek vooruit naar het moment dat er meer vrijheid komt in de samenleving en in de kerk als maatregelen versoepeld worden. “Laten wij hopen dat in de loop van dit jaar de Kerk haar vleugels weer kan uitslaan. Wij staan voor de uitdaging om het parochieleven een missionaire impuls te geven. Heel bijzonder wil ik ons gezins- en familiepastoraat als speerpunt noemen. In kracht van Gods Geest zijn wij tot veel in staat.”

Deze homilie werd afgesloten met een oproep van de bisschop aan allen in ons bisdom. “In deze tijd van toenemende polarisatie in de samenleving én de Kerk hebben wij behoefte aan bruggenbouwers. Mensen die nieuwsgierig zijn naar de visie van de ander. Mensen die elkaar zegenen dat wil zeggen goede woorden spreken namens God.”

Direct de homilie beluisteren:

Vandaag is Witte Donderdag. Bisschop De Korte geeft uitleg over de voetwassing en over de Eucharistie in dit derde filmpje in een serie van acht over Pasen. ‘We zijn geroepen tot dienstbaarheid’. Kijk het filmpje op vierpasen.nl

De Nederlandse bisschoppen hebben zich naar aanleiding van de recente persconferentie van het demissionaire kabinet beraden op de vieringen met Pasen. Daarbij hebben zij ook de recent door het Interkerkelijke Overleg in Overheidszaken (CIO) uitgebrachte routekaart voor de kerken betrokken. Gelet op het oplopend aantal COVID-19 besmettingen en in het licht van de persconferentie zien de bisschoppen geen ruimte voor versoepeling van de coronamaatregelen met Pasen.

De Rooms-Katholieke Kerk hield zich steeds al aan de nu op de routekaart geïntroduceerde lijn voor de situatie “zeer ernstig” en dat blijft zo. De bisschoppen handhaven daarom de maatregelen en aantallen van het bestaande R.-K. protocol ‘Kerkelijk leven op anderhalve meter’ waarmee zij hun lijn sinds oktober 2020 voortzetten (dit betekent onder meer geen samenzang, bij voorkeur één cantor en maximaal vier zangers en handhaving van alle overige maatregelen inzake reservering, hygiëne en het dragen van mondkapjes).

Paaswake
De verlenging van de avondklok met wijziging van de aanvangstijd naar 22.00 uur betekent dat de aanvangstijden van de vieringen van het Paastriduüm – in het bijzonder van de Paaswake – zodanig worden vervroegd dat gelovigen vóór 22.00 uur thuis kunnen zijn, ook als dit betekent dat de Paaswake daarmee op een moment begint dat de duisternis nog niet is ingetreden.

De bisschoppen realiseren zich dat dit jaar net als vorig jaar de viering van Pasen anders dan anders zal zijn. Zij roepen op om in alle omstandigheden wel het feest van Pasen te vieren. Ze doen dit onder meer op de speciale website www.vierpasen.nl  die op Aswoensdag, 17 februari, online is gegaan. De site biedt links en downloads om de Goede Week en Pasen ook thuis optimaal te beleven en te vieren.

Er is hoop
“De coronacrisis is ingrijpend voor ons allen, in de samenleving en in de Kerk. Het vraagt van ons nauwgezetheid, geduld en veerkracht. In zijn sterven en verrijzen heeft Jezus de dood overwonnen. Daarmee heeft het leven het laatste woord. Er is hoop. Laten we in deze tijd die offers van ons vraagt de hoop onder elkaar levend houden, op grond van ons geloof en in liefde tot elkaar,” aldus de Nederlandse bisschoppen.

zie ook:

Coronamaatregelen Wereldkerk blijven van kracht voor vieringen van de Goede Week – Bisdom van ‘s-Hertogenbosch (bisdomdenbosch.nl)
Dossier Coronavirus – Rooms-Katholieke Kerk Nederland (rkkerk.nl)

Foto: Ramon Mangold

Op 19 maart 2021 is te Heeze overleden de zeereerwaarde heer Aloysius Maria Gerardus Geraedts, emeritus-pastoor van de parochie Heilige Jozef te Geldrop.

De zeereerwaarde heer Geraedts is geboren in Eindhoven op 25 januari 1940 en tot priester van het bisdom van ’s-Hertogenbosch gewijd op 12 juni 1965.

Hij was in het bisdom achtereenvolgens werkzaam als kapelaan te Veldhoven (parochie Heilige Caecilia) en als lid van het priesterteam van het dekenaat Veldhoven van 1965 tot 1973, als moderator van het Anton van Duinkerkencollege te Veldhoven van 1971 tot 1973, als pastor van het Sint Annaziekenhuis te Geldrop van 1973 tot 1981 en als pastor van de parochies H. Jozef, H.H. Petrus en Paulus (Coevering) en Heilige Maria Magdalena te Geldrop van 1981 tot 1992.

Per 9 maart 1992 werd hij benoemd tot pastoor van de parochie Heilige Jozef te Geldrop uit welke functie hem per 1 september 1998 vanwege zijn gezondheid (pre-emeritaat) eervol ontslag werd verleend.

Moge hij rusten in vrede!

Op 19 maart viert de Kerk het hoogfeest van de heilige Jozef. In het door paus Franciscus uitgeroepen Jozefjaar is er uiteraard extra aandacht voor de bruidegom van de heilige maagd Maria. Klik hier voor meer achtergrond / liturgische catechese over het hoogfeest van St. Jozef (19 maart)

Op 8 december 2020 riep paus Franciscus 2021 uit tot het jaar van Sint-Jozef: die dag was het precies 150 jaar geleden dat paus Pius IX de heilige Jozef van Nazareth verklaarde tot ‘Patroon van de Universele Kerk’. Bij die gelegenheid werd ook de apostolische brief Patris corde gepubliceerd, Met het hart van een vader, die in de Nederlandse vertaling beschikbaar is. Paus Franciscus wijst erop dat iedereen in de heilige Jozef de man kan vinden die onopgemerkt blijft, de man van de dagelijkse, discrete en verborgen aanwezigheid, een bemiddelaar, een steun en een gids in moeilijke momenten. ‘De heilige Jozef herinnert ons eraan dat allen die schijnbaar verborgen zijn of op de achtergrond staan, een ongeëvenaarde hoofdrol spelen in de heilsgeschiedenis. Aan hen allen een woord van erkenning en dankbaarheid,’ aldus de paus.

Op 19 maart 2021 start ook het Jaar van de Familie. Start van het Jaar van de Familie in Rome.

Eucharistieviering

Bisschop De Korte op dit hoogfeest in zijn homilie: “Na Maria is Jozef de mens die meest nabij staat bij de menswording van God in Jezus Christus. Als beschermer van Maria en het Jezuskind. In de Schrift lezen we over Jozef maar heel weinig gegevens. Nergens zelfs een woord van hem. Alleen dat hij een rechtschapen, rechtvaardig mens is. Een zorgzaam mens. Een stille getuige. Misschien hebben we daar als Kerk ook wel de meeste behoefte aan. Het is niet voor niets dat de paus juist Jozef naar voren heeft geschoven. Ook in het Jaar van het Gezin wat we vandaag beginnen.”

“De wereld heeft behoefte aan mensen als Jozef. Rechtschapen zorgzame mensen. Jozef als beschermheilige van de vluchtelingen. Zoals Jozef zelf eens vluchtend was naar Egypte, zo mag hij vandaag de beschermer zijn van 80 miljoen vluchtelingen op deze wereld. Jozef als de beschermheilige van onze gezinnen en families. Hoezeer hebben wij behoefte aan stabiele huwelijken opdat kinderen gezond en evenwichtig kunnen uitgroeien tot volwassen mannen en vrouwen”, aldus de bisschop.

Bekijk hieronder de hele homilie van bisschop De Korte op het hoogfeest van Sint-Jozef:

Gebedsprentjes

De afgelopen week zijn gebedsprentjes van de heilige Jozef verzonden aan de parochies. Op die prentjes het Jozefbeeld met het Kind Jezus uit de Sint-Janskathedraal. Op het prentje staat ook een nieuwe gebed, waarin de voorspraak van de heilige Jozef wordt aangeroepen.

Het gebedsprentje van Sint-Jozef is hier te downloaden.

Hymne

Vanwege het Jozefjaar heeft de Kerkelijke Instelling Sint-Gregorius (KISG) van het bisdom van ’s-Hertogenbosch aan de heer Hans Leenders de opdracht gegeven een hymne te componeren voor de H. Jozef. De compositie is gratis aangeboden en verzonden aan alle koren, organisten en dirigenten van de parochies. De compositie is hier te downloaden.

Noveen

Plebaan Vincent Blom kwam met idee om negen dagen achtereen te bidden tot Sint-Jozef omdat de kathedrale basiliek Sint Jan een eigen Jozefkapel heeft, zoals veel kerken en kloosters in Brabant en ook daarbuiten verbonden zijn met Sint Jozef. Uitgeverij Adveniat heeft daarom het initiatief genomen om een noveenboekje samen te stellen met meditaties, gebeden en verhalen rond Sint Jozef voor elke dag. Het boekje begint met een inleiding door Vincent Blom, meditaties van Vincent de Haas (KBS) en verschillende gebeden waaronder die van paus Franciscus die in dit speciale Jozefjaar de heilige Jozef als een teken van hoop ziet midden in de coronacrisis. De paus refereert dan aan waarden als vaderlijke liefde, trouw, moed, geduld, luisteren, rechtschapenheid, stille dienstbaarheid en aanvaarding. Elke dag heeft in het gebedenboek zo’n thema van de paus meegekregen. De gebeden helpen om ons negen dagen lang te bidden tot de heilige Jozef. Dat kan thuis en in de kerk, in het Jozefjaar en ook als het feest voorbij is en de nood in het leven vraagt om een houding van gebed.

Tijdens een speciaal online evenement, dat via YouTube te volgen is, wordt op vrijdag 19 maart het Amoris laetitia Jaar van de Familie geopend. Dit evenement wordt georganiseerd door het Dicasterie voor Leken, Gezin en Leven, het Bisdom van Rome en het Pauselijk Theologisch Instituut Johannes Paulus II. Het heeft als titel en thema: ‘de liefde van elke dag’.

Het jaar gewijd aan de familie werd op 27 december 2020 door paus Franciscus uitgeroepen. Het doel van dit jaar is om de vruchten van de post-synodale apostolische exhortatie Amoris laetitia ‘te laten rijpen en de Kerk dichter bij families en gezinnen, het afgelopen jaar beproefd door de coronapandemie, in de hele wereld te brengen.’ Het jaar eindigt op 26 juni 2022 met de tiende Wereldbijeenkomst van Gezinnen.

Rijkdom

De exhortatie Amoris laetitia biedt rijkdom, die volgens de organisatoren nog verder ontdekt moet worden. ‘De exhortatie van de paus wil de hele Kerk in beweging brengen”, aldus de organisatoren. Zij hopen bij de start van het Jaar van de Familie een bijdrage te leveren aan het verbinden van pastorale praktijk en theologie waar het gaat om gezinnen en families. Dit ook in voorbereiding op de Wereldbijeenkomst van Gezinnen die in 2022 in Rome zal plaatsvinden.

Het evenement op vrijdag 19 maart is verdeeld over twee onlinebijeenkomsten die voor iedereen toegankelijk zijn. Bij de eerste bijeenkomst, die begint om 15.00 uur, zijn onder anderen kardinaal Kevin Joseph Farrell, prefect van het Dicasterie voor Leken, Gezin en Leven; Kardinaal Angelo De Donatis, vicaris van de paus voor het bisdom Rome en aartsbisschop Vincenzo Paglia, grootkanselier van het Pauselijk Theologisch Instituut Johannes Paulus II betrokken. Deze bijeenkomst wordt afgesloten met een boodschap van paus Franciscus.

Het tweede deel van de middag, aanvang 16.30 uur, krijgt een meer academisch karakter en zal onder leiding van de theoloog Giovanni Cesare Pagazzi worden bijgewoond door Nuria Calduch-Benages van de Gregoriaanse Universiteit, Antonio Pitta van de Lateraanse Universiteit, Vincenzo Rosito van het Johannes Paulus II Instituut en bisschop Dario Gervasi, hulpbisschop van Rome en afgevaardigde voor het gezinspastoraat.

Kijk hier om de bijeenkomsten te volgen.

Op 18 maart 2021 is te Haaren overleden de zeereerwaarde heer Wilhelmus Josephus Maria Muskens,  emeritus-pastoor van de parochie Heilige Lambertus te Haaren.

De zeereerwaarde heer Muskens is geboren in Oudheusden op 9 augustus 1933 en tot priester van het bisdom van ’s-Hertogenbosch gewijd op 23 mei 1959.

Hij was in het bisdom achtereenvolgens werkzaam als kapelaan te Kerkdriel (parochie Heilige Martinus) van 1959 tot 1965 en als kapelaan te Heeze (parochie Heilige Martinus) van 1965 tot 1974.  Per 1 juni 1974 werd hij benoemd tot pastoor van de parochie Heilige Lambertus te Haaren uit welke functie hem per 1 juli 1999 vanwege emeritaat eervol ontslag werd verleend.

Moge hij rusten in vrede!

Uitvaart: donderdag 25 maart 2021 om 13.30 in de Heilige Lambertuskerk te Haaren.

Op 17 maart 2021 is te Veldhoven overleden de eerwaarde heer Jacobus Josephus Johannes Vogels, emeritus diaken van de parochie Heilige Lambertus te Meerveldhoven.

Diaken Vogels is geboren in Veldhoven op 28 juni 1939 en tot permanent diaken van het bisdom van ’s-Hertogenbosch gewijd op 28 september 1996. Na zijn wijding was hij als diaken werkzaam in de parochies Heilige Jozef (Veldhoven) en Heilige Willibrordus (Zeelst) van 1996 tot 2003. Per 15 april 2003 werd hij benoemd tot diaken van de parochie Heilige Lambertus te Meerveldhoven uit welke functie hem per 26 april 2009 wegens emeritaat eervol ontslag werd verleend.

Moge hij rusten in vrede!

Uitvaart: woensdag 24 maart 2021 om 10.30 uur in de Christus Koning (Lambertus)kerk te Meerveldhoven.

De Nederlandse bisschoppen roepen katholieken op te gaan stemmen op 17 maart bij gelegenheid van de verkiezingen voor de Tweede Kamer en dan te kiezen  voor ‘het eigenlijke normaal’. De bisschoppen schreven hun oproep in een brief waarin ze aangeven dat we na de coronacrisis niet terug moeten naar het oude normaal maar naar het eigenlijke normaal, namelijk het ‘normaal van het Rijk Gods’.

Het normaal van het Rijk Gods houdt in dat we kiezen voor een cultuur van het leven, voor een open samenleving, voor het algemeen welzijn en als broeders en zusters van elkaar. De bisschoppen roepen in hun brief katholieken op volksvertegenwoordigers te kiezen die deze fundamentele waarden als uitgangspunt voor hun politieke handelen nemen.

Cultuur van het leven
De bisschoppen benadrukken de waardigheid van iedere mens.  Dat vereist het bevorderen en beschermen van een ‘cultuur van het leven’. De bisschoppen: “Primair staat het respect voor de onaantastbaarheid van het menselijk leven van de conceptie tot de natuurlijke dood, ongeacht in welke staat het zich bevindt.”

Open samenleving
Bij een cultuur van het leven hoort een open samenleving. De bisschoppen verwijzen naar de encycliek ‘Fratelli tutti’ (oktober 2020) waarin paus Franciscus pleit voor een samenleving waarin mensen open staan voor medemensen, ook die anders zijn, voor kwetsbaren, voor vluchtelingen en migranten. De bisschoppen: “Dat betekent ondersteuning van vrijwilligers en mantelzorgers, toegankelijke schuldhulpverlening, adequate gezondheidszorg, hulp aan werkzoekenden, betaalbare woningen, ondersteuning van gezinnen en voldoende inkomen.”

Algemeen welzijn
In een open samenleving staat voor christenen het algemeen welzijn centraal. Paus Franciscus waarschuwt tegen het doorgeschoten marktdenken. In plaats van doel te zijn worden mensen tot een puur middel gedegradeerd. De bisschoppen: “Morele waarden en verantwoordelijkheidsgevoel voor het algemeen welzijn zijn dan ver te zoeken”.

Broeders en zusters
“De overtuiging dat we broeders en zusters zijn moet het spirituele hart van de politiek vormen”, benadrukken de bisschoppen. Het behoedt mensen voor eigenbelang en brengt hen tot solidariteit en samenwerking. De bisschoppen: “Broeders en zusters zijn op elkaar aangewezen. Ze delen een gemeenschappelijke toekomst waarvoor ze samen verantwoordelijk zijn”.

Lees hier de complete brief.

‘Jullie zijn allen broeders’! Met die boodschap bracht paus Franciscus van 5 tot 8 maart een historisch bezoek aan Irak. De reis stond in het teken van verzoening. De impact van het bezoek is groot. Over heel de wereld deden de nieuwszenders er uitgebreid verslag van. Internationale en nationale dialooggremia agendeerden de bijzondere reis en vinden er perspectief en elan door.

De paus ging naar Irak om de christenen daar een hart onder de riem te steken. Hij had het hen beloofd toen ze in 2014 moesten vluchten voor de terreur van IS.

Ook en vooral wilde de paus met zijn bezoek de ontmoeting tussen verschillende gemeenschapen bevorderen, met name tussen christenen en moslims. Hij liet voordat hij in Rome het vliegtuig instapte weten als ‘pelgrim van vrede’ naar Irak te reizen en noemde moslims ‘broeders en zusters’.

Daarnaast stond het bezoek in het verlengde van het plan van Sint Johannes Paulus II om in het Jubeljaar 2000 Irak te bezoeken als geboorteplaats van Abraham, de aartsvader van de drie monotheïstische godsdiensten.

De oproep van paus Franciscus tot ontmoeting en samenwerking tussen de godsdiensten klinkt door in de hele regio en zelfs wereldwijd. Waar kon de paus die oproep krachtiger doen dan vanuit de geboorteplaats van hun gezamenlijke aartsvader, in Ur waar de Eufraat en de Tigris samenvloeien! “Almachtige God, onze Schepper, die de menselijke familie en alles wat uw handen hebben voltooid liefheeft, wij, zonen en dochters van Abraham die behoren tot het jodendom, het christendom en de islam, samen met andere gelovigen en alle mensen van goede wil, wij danken u dat u ons als een gemeenschappelijke vader in het geloof Abraham hebt gegeven”, bad men in het Arabisch tijdens de multireligieuze bijeenkomst in Ur. (Foto boven).

Groot ayatollah Ali al-Sistani

De ontmoeting in Najaf met groot ayatollah Ali al-Sistani, de belangrijkste leider van de sjiitische moslims in Irak, was historisch (foto links). Voor de eerste maal in de geschiedenis ontmoette een paus een zo hoge sjiitische leider. Toen de paus arriveerde vlogen er witte duiven over. De ayatollah ontving zijn gast staande als teken van groot respect. Normaal ontvangt hij zijn gasten zittend. De paus voerde het gesprek op kousenvoeten. Al deze symboliek maakte het gesprek zoveel meer dan een beleefdheidsbezoek. De ontmoeting is van groot belang voor het opbouwen van relaties en werkt door in veel landen waar moslims en christenen samen wonen. Paus Franciscus bedankte Ali al-Sistani omdat hij de verdediging opneemt van christenen, de meest vervolgde groep in Irak. De paus en de grootayatollah benadrukten het belang van samenwerking en vriendschap tussen religieuze gemeenschappen. Daarmee bevorderen de twee leiders ‘wederzijds respect en dialoog in Irak, in de regio en voor de mensheid’, aldus de persverklaring na afloop.

De paus bad voor de slachtoffers van de oorlogen in Mosul. Ook bracht hij een bezoek aan de stad Qaraqosh. Daar woonden tot voor 2014 nog bijna 50.000 christenen. De IS-strijders joegen hen op de vlucht en staken kerken in brand. Trots kondigden zij destijds het einde van het christendom in Irak aan. De dramatische geschiedenis van de christenen in Irak staat symbool voor christenen in het Midden-Oosten. Ook bracht de paus het lijden van de Yezidische gemeenschap onder de aandacht: “We denken aan de dood van de vele mannen en duizenden vrouwen, meisjes, kinderen die werden ontvoerd, verkocht als slaven en onderworpen werden aan lichamelijk geweld en verkrachting”.

Paus Franciscus riep tijdens zijn verblijf in Irak op om niet alleen de verwoeste gebouwen te laten herrijzen maar eerst en vooral de banden te herstellen die gemeenschappen, families, moslims en christenen verenigen. “Oorlog, terrorisme en haat hebben diepe wonden achtergelaten in onze harten, maar vergeving is noodzakelijk omwille van de liefde en om christenen te blijven”, benadrukte de paus.

Tekst: Drs. Berry van Oers, Beleidsadviseur R.-K. Kerk voor Interreligieuze Dialoog

Foto’s: Holy See Press Office.

In een serie van zes Zoom-webinars reflecteren telkens twee prominenten vanuit hun eigen traditie op de vraag waar onze moraal vandaan komt. Deze serie wordt mogelijk gemaakt door het Verband van Katholieke Maatschappelijke Organisaties (VKMO) en Humanistisch Verbond (Vlaanderen). Het eerste ‘dialooggesprek’ vond plaats op dinsdagavond 2 maart met als sprekers Mgr. Gerard de Korte, bisschop van ‘s-Hertogenbosch en Dirk Verhofstadt, een Belgisch politiek filosoof en publicist (en broer van voormalig Belgisch premier Guy Verhofstadt). Zij gaan met elkaar in gesprek over vragen als:

• Wat is de oorsprong van onze moraal?
• En, hoe kunnen mensen met uiteenlopende religieuze en levensbeschouwelijke standpunten toch harmonieus met elkaar samenleven?

Kijk hieronder het dialooggesprek terug.

Deze reeks bouwt voort op de nieuwe publicatie van historicus Martin Harlaar De getemde mens (Uitgeverij Gompel&Svacina) van 13 februari jl. Een uniek project met bijdragen van meer dan 140 (bekende en onbekende) auteurs met diverse culturele en levensbeschouwelijke achtergronden. De auteurs reflecteren op de vraag ‘waar onze moraal vandaan komt’, vanuit hun zeer uiteenlopende expertise en visie op mens, ethiek en samenleving.

Bijdrage bisschop De Korte over MORAAL-EN-PLURIFORMITEIT

Op vrijdag 12 maart sluiten de Nederlandse bisschoppen aan bij de gebedsestafette van bisschoppen die door heel Europa gaat. De estafette met gebed voor de slachtoffers van de coronapandemie startte op Aswoensdag 17 februari in Albanië en wordt op 1 april in Hongarije afgesloten. Het is een initiatief van de vergadering van Europese bisschoppenconferenties (CCEE).

De Europese bisschoppen benadrukken dat de Kerk nabij is aan al degenen die strijden tegen het coronavirus, zoals de slachtoffers en hun families, de zieken en de werkers in de gezondheidszorg, en vele vrijwilligers die zich inzetten om de nood van de naaste te verlichten.

De CCEE maakte een indeling, waarbij de Nederlandse bisschoppenconferentie vrijdag 12 maart kreeg toebedeeld. Deze datum valt deels samen met de “24 uur voor de Heer” op 12 en 13 maart. Dat wil zeggen dat op meerdere momenten op verschillende plaatsen tijdens de “24 uur voor de Heer” gebeden zal worden voor de coronaslachtoffers, in de nabijheid van het heilig Sacrament.

Nederlandse bisdommen
In alle Nederlandse bisdommen zal op 12 maart een moment van gebed plaatsvinden voor de coronaslachtoffers. In onderstaand overzicht kunt u zien wanneer en waar wordt gebeden.

• Bisdom Roermond: Om 07.30 uur op het Groot Seminarie Rolduc.
• Bisdom Den Bosch: Om 08.30 uur in de Sint-Janskathedraal. Klik hier om op 12 maart live te volgen.
• Bisdom Haarlem-Amsterdam: Om 09.00 uur in de St. Bavo Kathedraal.
• Bisdom Breda: Om 12.00 uur in de H. Antoniuskathedraal.
• Bisdom Groningen-Leeuwarden: Om 12.30 uur in de Sint-Jozefkathedraal.
• Bisdom Rotterdam: Om 12.45 uur in de Eendrachtskapel Rotterdam (kerk van de HH. Laurentius en Ignatius). Na de Eucharistieviering aanbidding gedurende 24 uur.
• Aartsbisdom Utrecht: Om 19.00 uur in de Sint-Catharinakathedraal. Na de H. Mis vindt aanbidding plaats.

24 uur voor de Heer
De “24 uur voor de Heer” zijn sinds 2015 elk jaar onderdeel geweest van de Veertigdagentijd als voorbereiding op Pasen. De “24 uur voor de Heer” nodigen ertoe uit het sacrament van boete en verzoening te vieren in een context van eucharistische aanbidding. In 2015 nam paus Franciscus het initiatief op in de bul Misericordiae vultus, waarin hij het Heilig Jaar van de Barmhartigheid afkondigde. Daarna is het elk jaar onderdeel geweest van de Veertigdagentijd als voorbereiding op Pasen.

Europese gebedsestafette
Overzicht van de gebedsestafette van de Europese bisschoppenconferenties (CCEE)

• 17 februari: Albanië en Oostenrijk
• 18 februari: België
• 19 februari: Wit-Rusland
• 20 februari: Bosnië en Herzegovina
• 22 februari: Bulgarije
• 23 februari: Spanje
• 24 februari: Kroatië
• 25 februari: Slowakije
• 26 februari: Frankrijk
• 27 februari: Duitsland
• 1 maart: Schotland
• 2 maart: Engeland en Wales
• 3 maart: Ierland
• 4 maart: Italië
• 5 maart: Letland
• 6 maart: Litouwen
• 8 maart: Luxemburg
• 9 maart: Malta
• 10 maart: Moldavië
• 11 maart: Monaco
• 12 maart: Nederland
• 13 maart: Scandinavische landen
• 15 maart: Polen
• 16 maart: Portugal
• 17 maart: Tsjechische Republiek
• 18 maart: Roemenië
• 19 maart: Rusland
• 20 maart: Oekraïne, R.-K. Kerk (Griekse ritus)
• 22 maart: Griekenland
• 23 maart: Estland
• 24 maart: Slovenië
• 25 maart: Cyprus
• 26 maart: SS. Cyrillus en Methodius
• 27 maart: Mukachevo (Oekraïne)
• 29 maart: Zwitserland
• 30 maart: Turkije
• 31 maart: Oekraïne, R.-K. Kerk (Latijnse ritus)
• 1 april: Hongarije en Secretariaat CCEE

Eens in de twee jaar reiken de Hogere Oversten van de religieuze orden en congregaties, verenigd in de KNR (Konferentie Nederlandse Religieuzen) een prijs uit aan een initiatief dat zij waarderen en waarin zij zich herkennen. Deze KNR-waarderingsprijs is een prijs ter bekroning of stimulering van activiteiten die in de lijn staan van religieuze tradities op het gebied van zorg, onderwijs en spiritualiteit. Vanwege corona is de prijs in 2020 niet uitgereikt, maar uitgesteld naar november 2021.

De prijs van 2021, een geldbedrag van € 5.000 en een bronzen beeldje, is bestemd voor een project of initiatief dat zich in het brede gebied van onderwijs/vorming op bijzondere wijze inzet voor het overbruggen van verschillen.

Nomineren voor 31 maart
Iedereen kan een persoon, project of initiatief voordragen dat door scholing, vorming of coaching in brede zin bijdraagt aan het overbruggen van verschillen in onze maatschappij. Dat kan via het nominatieformulier, in te leveren uiterlijk 31 maart 2021.

Het kunstwerk
Het te winnen kunstwerk, gemaakt door pater Math van Kampen, toont twee handen die een vlammetje beschermen en verder dragen. Het beeldje staat symbool voor alle vrouwen en mannen die met hun woorden en daden, de spiritualiteit die religieuzen beweegt op eigen, inspirerende wijze handen en voeten geven en verder dragen.

• Criteria en procedure
• Aanmeldformulier nominatie

Medio december 2020 werden voor de tweede maal vanwege de coronamaatregelen de deuren van het Sint-Janscentrum gesloten voor alle (opleidings)activiteiten. Vorig jaar hadden we daar voor de eerste maal mee te maken. Om toen toch te informeren over de opleidingen, werden er enkele korte filmpjes over de opleidingen gemaakt. Deze zijn te bekijken via de website van het Sint-Janscentrum.

Twee delen: 12 maart en 22 mei

Dit jaar zetten we de deuren van het Sint-Janscentrum gewoon open: vooreerst digitaal en vervolgens –zo hopen we– fysiek. Er kan online deelgenomen worden aan de Open Dag op vrijdagavond 12 maart 2021. Zaterdagmorgen 22 mei willen we alle geïnteresseerden in de diocesane opleidingen welkom heten in het Sint-Janscentrum, aan de Papenhulst nummer 4.

Programma

Ieder die belangstelling heeft voor een studie aan het Sint-Janscentrum is van harte welkom om deel te nemen. Vooraf aanmelden is wel noodzakelijk.

Stuur uw naam, woonadres, emailadres én lokaal van voorkeur naar: aanmelding@bisdomdenbosch.nl

Graag tot ziens!

Met vriendelijke groet,

Norbert Swagemakers
rector Sint-Janscentrum

Op zon­dag 14 maart wordt in Neder­land actie gevoerd onder de naam ‘klimaatalarm’. Er wor­den die dag allerlei ac­ti­vi­teiten geor­ga­ni­seerd. De datum, vlak voor de Tweede Kamerverkie­zingen, is strate­gisch gekozen om poli­tieke partijen aan te sporen tot verant­woord beleid m.b.t. de aarde en het klimaat. Bovendien wordt ie­der­een aan­ge­zet tot bewuste, duurzame keuzes in onze leef­wij­ze.

In de ver­schil­lende geloven en religies wordt het be­scher­men van de aarde als een reli­gi­euze waarde ervaren. Wij erkennen dat het voort­be­staan en wel­zijn van de mens sterk verbon­den is met het welbevin­den van de aarde. Vele organi­sa­ties en kerken, waar­on­der de Raad van Kerken en de laudato Si’ werk­groep, onder­steun​en​ het klimaatalarm. Ook de plaat­se­lijke kerken wor­den opge­roe­pen om, eventueel samen met anderen, in actie te komen.

• Meebid­den tij­dens de online gebeds­bij­een­komst
  Na het lui­den van de klokken om 15.00 uur is er een lan­de­lijke online gebeds­bij­een­komst. Er wordt met elkaar gebe­den voor politici, mensen we­reld­wijd die nu al last hebben van klimaat­ver­an­de­ring, bedreigde diersoorten en de schep­ping die lijdt. Deel­ne­men kan t.z.t. via www.groen­ge­lo­vig.nl
• Preek en bid over de schep­ping
  Er kan op 14 maart in de vie­rin­gen aan­dacht wor­den besteed aan het klimaat, duur­zaam­heid en de schep­ping, in preek en voor­bede.
• Social media
  Men kan bij­voor­beeld een bericht plaatsen op social media als Twitter, Facebook, Instagram, met hashtags #klimaatalarm en #sacredearth. Met een foto of filmpje van een eigen alarm-uiting of met een tekst.
• Lakens, banners of poster
  Men kan een laken of poster met bo­ven­staand klimaat­week­end-logo met #klimaatalarm en #sacredearth uit/voor het raam hangen.

In­ter­netcriminelen geven zich in e-mails uit voor pas­to­rale beroeps­krachten in een poging om de ontvanger aan te sporen geld over te maken. Na eerdere incidenten in de bis­dom­men Breda en Den Bosch is er recent opnieuw een dergelijk incident gemeld. Het is goed om in de parochie aandacht te vragen voor dergelijke incidenten, zodat zowel medewerkers, vrijwilligers als parochianen alert blijven.

Wat gebeurt er?
Criminelen maken gebruik van bij­voor­beeld Gmail om een nieuw e-mail­a­dres aan te maken dat er geloof­waar­dig uitziet. Vanuit dit e-mail­a­dres versturen ze een bericht waarin ze bij­voor­beeld zeggen de pastoor te zijn. Het nep e-mailadres wijkt vaak maar heel weinig af van het echte e-mailadres van de pastoor. Tips over hoe u een nep e-mail kunt herkennen leest u hier.

Beveiliging en alertheid
Het up-to-date houden van de beveiliging van e-mailboxen en e-mailadressen is belangrijk. Toch zijn niet alle vormen van fraude te voorkomen. Daarom is het belangrijk dat medewerkers, vrijwilligers en parochianen alert blijven op mogelijke fraude door het gebruik van nep-e-mails. U kunt via uw website of parochieblad bijvoorbeeld hiervoor aandacht vragen. Duidelijkheid helpt hierbij. Meld de parochianen bijvoorbeeld dat u nooit via een e-mail van de pastoor om geld vraagt en dat een mail met die boodschap dus altijd nep is.

Ook kunt u aangeven bij wie parochianen terecht kunnen in geval van twijfel over een e-mail. Meer in­for­ma­tie over nepmails is te vin­den op de speciale web­si­te van de Rijksover­heid.

Is er sprake van een datalek?
Als u een phishing mail ontvangt en niet op een link, knop of bijlage in het bericht hebt geklikt, is het  niet waarschijnlijk dat deze e-mail schade heeft toegebracht. Het enkele feit dat u de phishing mail hebt ontvangen en geopend, is nog geen beveiligingsincident of datalek. Het is wel belangrijk dat u de phishing mail direct verwijdert uit uw mailbox en postvak met ‘verwijderde berichten’. Zo kunnen andere personen die toegang tot de mailbox hebben, zich niet meer vergissen.

Wat als u wel op een link in een phishing mail hebt geklikt? In dat geval is er sprake van een beveiligingsincident. De contactpersoon die in uw parochie verantwoordelijk is voor de AVG en de veiligheid van persoonsgegevens, kan in dat geval samen met een systeembeheerder onderzoeken wat er aan de hand is.

foto: Ramon Mangold

Pasen valt in 2021 op 4 en 5 april. Omdat de kans heel groot is dat er dan nog steeds beperkende maatregelen gelden in verband met de coronapandemie, roepen de Nederlandse bisschoppen op om thuis Pasen mee te vieren wanneer er geen plek is in de kerk. Ze doen dit op de speciale website www.vierpasen.nl die op Aswoensdag, 17 februari, online is gegaan. De site biedt links en downloads om de Veertigdagentijd én Pasen ook thuis optimaal te beleven en te vieren.

‘Jezus leeft, Hij is waarlijk opgestaan, dat is de boodschap van Pasen. Dit willen we vieren en daar leven we veertig dagen lang naar toe’, zo opent de website www.vierpasen.nl. De website helpt bezoekers om de eigen parochie te vinden en om zo op de parochiewebsite te kunnen checken of er plek is bij een van de vieringen. Als de beschikbare plaatsen al zijn gereserveerd, is het vaak mogelijk om thuis mee te vieren via een livestream. Als ook dat niet kan, is er op zondagochtend een eucharistieviering te zien op NPO2 bij KRO-NCRV.

Op www.vierpasen.nl staan nog meer handige links en downloads. Zo is er een link naar www.vastenactie.nl om in de veertig dagen voorbereidingstijd op Pasen ook iets te kunnen doen voor anderen. In de Veertigdagentijd is het immers gebruikelijk om te vasten, bidden en geven in de voorbereiding op Pasen. Ook is er een link naar liturgieboekjes die helpen om thuis mee te vieren op alle zondagen in de Veertigdagen- en Paastijd. Parochies vinden er bovendien een link naar gratis fotomateriaal over Pasen. Dit kunnen ze gebruiken om extra aandacht te geven aan Pasen op de website en in het parochieblad.

De bisschoppen geven uitleg

In de Goede Week (de week voor Pasen) worden op de website meerdere filmpjes gepubliceerd, waarin de bisschoppen persoonlijk uitleg geven bij belangrijke onderdelen van de Goede Week en Pasen. Verder is op de site ook de boodschap van paus Franciscus voor de Veertigdagentijd te vinden.

Iedereen is van harte uitgenodigd om een bezoek te brengen aan www.vierpasen.nl  en te kijken hoe de website kan helpen om de Veertigdagen- en de Paastijd in 2021 zo bewust mogelijk te beleven. Doe mee, Vier Pasen!

De organisatie (Het Gezelschap) van de Stille Omgang heeft besloten dat van­wege de hui­dige strenge beperkende maat­regelen in verband met de coronapandemie de Stille Omgang op 21 maart 2021 niet op de gebruike­lijke manier door zal gaan. In plaats daarvan wordt een online omgang voor­zien met Eucha­ris­tie­vie­ring via livestream en een video van de route.

Het Gezel­schap van de Stille Omgang vraagt de Zustergezel­schappen elders in het land om niet in groepen naar Am­ster­dam te reizen. Mochten de regels het op 21 maart toelaten, dan kunnen deelnemers op eigen ini­tia­tief de route lopen, maar zon­der super­vi­sie en organi­sa­tie door Het Gezelschap. Er zijn dan dus geen toilet­wa­gens, geen lei­ders langs de route en er is geen open­stel­ling van de Lutherse Kerk.

Het Gezel­schap van de Stille Omgang organiseert een speciale mis in Am­ster­dam die online te volgen is. Nadere berichtgeving en de link naar het betreffende Youtube-kanaal volgen via www.stille-omgang.nl. Er wordt ook een video gemaakt van de route van de Stille Omgang, die na de mis wordt uitgezon­den op het­zelfde kanaal.

‘Bedroefd maar in Christus verbon­den’

De organisatie laat weten ‘ongelooflijk bedroefd’ te zijn omdat dit jaar opnieuw gebroken worden met de eeuwen­lange traditie van pelgrimage voor de Stille Omgang naar Am­ster­dam. Wel willen ze in de nacht van de Stille Omgang met in­di­vi­duen of paren de route in gebed gaan lopen om zo toch de traditie in ere te houden. Ook hoopt men door de digitale ont­moe­ting toch een saam­ho­rig­heid en ver­bon­den­heid te kunnen creëren die gevoeld zal wor­den. ‘We ont­moe­ten elkaar in gebed en in de weten­schap dat we via de eucha­ris­tie met elkaar door Christus verbon­den zijn.’

Meer in­for­ma­tie: www.stille-omgang.nl

In zijn boodschap voor de Veertigdagentijd vraagt paus Franciscus om op weg naar Pasen Jezus in herinnering te houden, die “zich heeft vernederd, gehoorzaam werd tot de dood, tot de dood aan een kruis” (Fil. 2, 8). “In deze tijd van bekering hernieuwen wij ons geloof, putten wij het “levende water” van de hoop en ontvangen wij met een open hart de liefde van God, die ons verandert in broeders en zusters in Christus”, zegt de paus.

Hij schrijft in zijn boodschap dat “wij in de Paasnacht onze doopbeloften hernieuwen om dankzij de werking van de Heilige Geest als nieuwe mannen en vrouwen herboren te worden. Maar de tocht van de Veertigdagentijd staat, zoals de gehele pelgrimstocht van het christelijk leven, geheel in het licht van de verrijzenis, die de gevoelens, de houdingen en de keuzes van wie Christus wil volgen, bezielt.”

Vasten, bidden, geven

Paus Franciscus noemt vasten, bidden en geven een voorwaarde bij het laten zien van bekering in de Veertigdagentijd. “De weg van de armoede en onthouding (het vasten), de aandacht en zorgende liefde voor de gewonde mens (de aalmoes) en een dialoog in kinderlijk vertrouwen met de Vader (het gebed) maken het ons mogelijk een oprecht geloof, een levende hoop en een daadwerkelijke liefde voor te leven.”

Geloven, hopen, liefhebben

De paus omschrijft in zijn boodschap voor de Veertigdagentijd ieder moment van het leven een tijd om te geloven, te hopen en lief te hebben. “Moge de oproep om de Veertigdagentijd te beleven als een tocht van bekering, gebed en samen delen, ons helpen, zowel als gemeenschappen als individuen, het geloof te doen herleven dat komt van de levende Christus, de hoop die door de adem van de Geest wordt bezield, en de liefde waarvan de onuitputtelijke bron het barmhartige hart van de Vader is”, aldus de paus.

Lees hier de boodschap van paus Franciscus voor de Veertigdagentijd 2021.

Foto: Ramon Mangold.

Op woensdagmiddag 10 februari wordt het Jaar van het Brabants Kloosterleven officieel geopend. Vanuit het klooster Sint Agatha in Cuijk vindt een live uitzending plaats, waarbij de Koning virtueel aansluit. Bij de opening wordt tevens stilgestaan bij de terugplaatsing van het Mauritsraam, het gebrandschilderde raam dat Maurits van Nassau schonk aan Sint Agatha.

Vanwege de coronamaatregelen is het helaas niet mogelijk de opening met veel publiek in Sint Agatha te houden. Deze is echter wel voor iedereen live te volgen via de website: www.brabantskloosterleven.nl en daar ook terug te kijken.

Belangrijke betekenis kloosters voor Brabant

Het kloosterleven kent in Brabant een lange geschiedenis. In de provincie staan 450 gebouwen die als klooster dienst hebben gedaan. Momenteel zijn nog ruim zestig kloostergemeenschappen actief. In 2021 vieren vier kloostergemeenschappen in Brabant hun jubileum, wat aanleiding is voor het Kloosterjaar. De orde van Norbertijnen in de Abdij van Berne viert het oprichten van de orde negenhonderd jaar geleden. De Norbertinessen van Sint-Catharinadal vieren het 750-jarig bestaan van hun orde. De Kruisheren in klooster Sint Agatha staan stil bij de oprichting van hun orde 650 jaar geleden en de kloostergemeenschap van zusters Clarissen uit Megen bestaat dit jaar 550 jaar en zijn 300 jaar gevestigd in Megen. Deze en andere kloostergemeenschappen hebben de afgelopen eeuwen hun stempel gedrukt op de Brabantse samenleving, met name op het gebied van zorg en onderwijs. Vanuit deze erfgoedgedachte ondersteunt de Provincie Noord-Brabant de organisatie van het Jaar van het Brabants Kloosterleven met onder meer activiteiten, publicaties, (digitale) bijeenkomsten en Ons Kloosterpad, een 330 kilometer lange wandelroute langs vijftig  kloostergebouwen.

Uitzending voor iedereen

Tijdens de uitzending, op woensdag 11 februari van 14.00-15.00 uur, vanuit de kloosterkerk van Sint Agatha zijn er onder meer interviews met verschillende religieuzen te zien en wordt verteld over de geschiedenis van het kloosterleven in Brabant. Als symbolische start van het Jaar van het Brabants Kloosterleven ontsteekt een van de kloosterlingen op verzoek van de Koning een kaars. Vervolgens kunnen alle digitaal aanwezige gasten een kaars aansteken en wordt het teruggeplaatste Mauritsraam in de kloosterkerk gepresenteerd. Na de uitzending spreekt Koning Willem-Alexander in beperkte kring online met onder meer vertegenwoordigers van de vier jubilerende kloosterorden.

Mauritsraam

Het Mauritsraam is een gebrandschilderd raam dat tussen 1612 en 1618 is vervaardigd. Het is een geschenk van prins Maurits aan de Kruisheren geweest voor hun kloosterkerk. Het is een zeer uniek raam; nergens in Nederland is een protestantse prins afgebeeld op een raam in een katholieke kerk, en zeker niet op zo’n bijzondere plaats, namelijk achter het hoogaltaar. In 1874, schenken de Kruiseheren na langdurig  aandringen van architect Cuypers het raam aan het Rijksmuseum ‘op den vooravond van het zilveren jubeljaar van Zijne Majesteit Willem III’, op voorwaarde dat de schenkers vermeld worden. De ironie wil dat de vasthoudendheid van Cuypers ertoe heeft geleid dat het raam in 2020, na ruim 140 jaar, weer in de kloosterkerk teruggeplaatst kon worden, want zonder de verhuizing naar het Rijksmuseum was het zeker verloren gegaan bij de brand in de kloosterkerk in 1944.

Donderdag 11 februari viert de R.-K. Kerk Wereldziekendag, een dag waarop de zieken en hun verzorgers centraal staan. Paus Franciscus schrijft in zijn boodschap voor deze dag over de vertrouwensrelatie tussen zieken en verzorgers en neemt daarbij als uitgangspunt een tekst uit het evangelie van Mattheus: “Gij hebt maar één Meester en gij zijt allen broeders” (Mat. 23, 8).

De paus benadrukt dat het handelen van degenen die zorgen in overeenstemming moet zijn met hun woorden. Hij schrijft: ‘De kritiek die Jezus richt tot degenen die “niet handelen naar hun woorden” (Mat. 23, 3) is altijd en voor allen heilzaam, omdat niemand immuun is voor het kwaad van de schijnheiligheid, een zeer ernstig kwaad dat ons verhindert tot bloei te komen als kinderen van de ene Vader, geroepen als wij zijn tot een universele broederschap.’

De paus zegt dat Jezus een model voor gedrag laat zien dat volslagen het tegenovergestelde is van schijnheiligheid. ‘Jezus houdt ons voor stil te blijven staan, te luisteren, een directe en persoonlijke relatie met de ander tot stand te brengen, empathie en bewogenheid te voelen voor hem of voor haar, zich zo laten betrekken bij zijn of haar lijden dat men zich in dienstbaarheid hiermee belast (vgl. Luc. 10, 30-35).’

‘Laten we er voor zorgen dat niemand alleen blijft’

Het gebod van de liefde, dat Jezus zijn leerlingen heeft nagelaten, kan zo concreet tot uitdrukking komen in de relatie tussen verzorgers en zieken. ‘Een maatschappij is des te humaner naarmate zij meer de zorg op zich weet te nemen voor haar kwetsbare en lijdende leden en dit weet te doen met een door broederlijke liefde geïnspireerde doeltreffendheid. Laten wij dit nastreven en ervoor zorgen dat niemand alleen blijft, dat niemand zich buitengesloten en in de steek gelaten voelt’, zegt paus Franciscus.

Hij vertrouwt tenslotte alle zieken, werkers in de gezondheidszorg en hen die zich geheel inzetten aan de zijde van de lijdenden, toe aan Maria, Moeder van barmhartigheid en Heil van de zieken. ‘Moge zij vanuit de grot van Lourdes en haar ontelbare, over de wereld verspreide heiligdommen ons geloof en onze hoop ondersteunen en ons helpen met broederlijke liefde voor elkaar te zorgen. Ik verleen allen en ieder van harte mijn zegen.’

Lees hier de complete tekst van de boodschap voor Wereldziekendag 2021.

Paus Franciscus neemt op 4 februari 2021 deel aan de Internationale Dag van de Menselijke Broederschap, een initiatief van de Verenigde Naties. Hij ontmoet die dag grootimam Ahmad Al-Tayyeb van Al-Azhar tijdens een onlinebijeenkomst in Abu Dhabi, gehost door sjeik Mohammed Bin Zayed.

Daarnaast houdt VN-secretaris-generaal António Guterres een toespraak. Tevens wordt de eerste Zayed-prijs voor Menselijke Broederschap uitgereikt aan iemand die zich bijzonder inzet voor broederschap. De bijzondere virtuele interreligieuze ontmoeting is vanaf 14.30 uur in verschillende talen live te volgen via de portaalsite van het Vaticaan: www.vaticannews.va.

De Verenigde Naties nam op 21 december 2020 een resolutie aan waarmee 4 februari werd uitgeroepen tot ‘Internationale Dag van de menselijke broederschap’, de verjaardag van de ondertekening in 2019 van het document ‘Menselijke broederschap voor wereldvrede en samenleven’ door paus Franciscus en grootimam van al-Azhar Ahmad Al-Tayyeb. Die belangrijke gebeurtenis in de christen-moslimrelaties vormde de inspiratie voor de datum van de jaarlijkse viering.

VN-lidstaten worden in de resolutie opgeroepen om die dag vanaf 2021 jaarlijks te vieren. De VN-resolutie benadrukt dat dit inspanningen van de internationale gemeenschap voor de bevordering van de vrede, verdraagzaamheid, inclusiviteit, verstandhouding en solidariteit vereist.

Crisis vraagt om wereldwijde reactie

Het document over menselijke broederschap evenals ‘Fratelli tutti’, de recente encycliek van paus Franciscus over broederschap en sociale vriendschap, kwamen stevig binnen bij de VN en leidden tot gesprekken in meerdere VN-commissies. De VN-resolutie toont grote bezorgdheid voor daden die religieuze onverdraagzaamheid aanwakkeren en daarmee de geest van tolerantie en respect voor diversiteit ondermijnen. Dit gebeurt vooral in een tijd waarin de wereld wordt geconfronteerd met een ongekende crisis als gevolg van de coronapandemie. De pandemie laat volgens paus Franciscus zien hoezeer mensen bouwen op schijnveiligheid. De crisis vraagt om een wereldwijde reactie op basis van eenheid, solidariteit en hernieuwde nauwe multilaterale samenwerking.

De VN-resolutie onderstreept het belang van de bijdragen van religieuze leiders aan internationale vrede en solidariteit. Die leiden tot een beter bewustzijn en begrip van gemeenschappelijke waarden die door alle mensen worden gedeeld. Uitermate waardevol zijn de ontmoetingen en samenwerking tussen mensen van verschillende godsdiensten en levensbeschouwingen zowel op landelijk, regionaal als plaatselijk vlak. Daar delen mensen hun plezier, verdriet, zorgen en problemen. Dat vraagt om wederzijds respect en solidariteit.

De Rooms-Katholieke Kerk geeft een bijzondere serie interreligieuze postzegels uit.
Ze zijn vanaf 22 februari 2021 te koop bij de postdienst van Vaticaanstad.

De serie bestaat uit vier postzegels met afbeeldingen van interreligieuze ontmoetingen van paus Franciscus met de Romeinse opperrabbijn Riccardo Di Segni, met grootimam Ahmad al-Tayyeb van al-Azhar in Abu Dhabi, met de boeddhistische leider Somdet Phra Ariyavong-sagatanana IX in Bangkok en met Hindu Kurukkal Siva Sri Mahadeva in Sri Lanka.

De interreligieuze postzegels ​​onderstrepen de kernboodschap van ‘Fratelli tutti’, de recente encycliek van paus Franciscus over broederschap en sociale vriendschap, dat mensen van alle godsdiensten en levensbeschouwingen geroepen zijn zich gezamenlijk in te zetten voor een betere wereld. Paus Franciscus: ”Alleen samen kunnen we deze gekwetste wereld genezen!”

Tekst: Berry van Oers, beleidsadviseur R.-K. Kerk interreligieuze dialoog.
Foto: paus Franciscus en grootimam Ahmad Al-Tayyeb tijdens een eerdere ontmoeting.

De misschien wel grootste en bekendste kerststal van Nederland, de Bossche Kerststal in de Sint-Janskathedraal, is door de lockdown tot 19 januari gesloten. Leden van de Schola Cantorum hebben een video gemaakt met beelden van de kerststal en zang van het koor vanuit de Bossche Sint-Jan.  Nu bezoekers de kerststal niet kunnen bezoeken, wordt de kerststal met mooie liederen digitaal ontsloten, om het kerstgevoel bij de mensen thuis te bezorgen. 

Normaliter bezoeken 90.000 bezoekers de kerststal in de Sint-Jan, maar dit jaar was de kerststal nog maar amper open toen ook deze bezienswaardigheid gesloten werd. Dit tot spijt van veel trouwe bezoekers van de Sint-Jan en mensen die elk jaar naar de stal komen kijken tijdens de kerstperiode. Hier hebben enkele Schola-leden op ingespeeld door een speciale kerstmedley te maken met de kerststal als het decor. Het is dit jaar een hele andere kerststal dan andere jaren, zelfs met kleine hints naar de Coronapandemie die heerst. De populaire kerststal komt in deze video heel duidelijk naar voren. Elk tafereel is in de video te bekijken onder begeleiding van prachtige kerstcarols, waardoor het dus toch mogelijk is om de kerstsfeer van de Sint-Jan en de kerststal dit jaar mee te maken. Maar dan vanuit ieders eigen woonkamer.

Op 18 december was de première van de video op het Youtube-kanaal van de Schola Cantorum Den Bosch. De video zal tevens verspreid worden via USB-sticks naar verzorgingstehuizen in de gemeente ‘s-Hertogenbosch en omstreken. Normaliter komen er groepen uit deze verzorgingstehuizen ieder jaar naar de kerststal, maar dat kan dit jaar helaas niet.

Het project Zingen Op Afstand, waar deze kerstvideo onderdeel van is, is in april in het leven geroepen door enkele koorleden om de periode waarin zij niet mochten zingen te overbruggen. Eerder hebben het Brabants Dagblad, verschillende katholieke kranten en zelfs de mediasite van het Vaticaan (VaticanNews) over dit project geschreven.

Over aankomende video schreef het Brabants Dagblad mooi: ”Kerkkoor Schola Cantorum brengt Bossche kerststal zingend en virtueel bij mensen thuis”.

Om meer mensen toch een kersthart onder de riem te steken willen we u via deze weg aanmoedigen om deze kerstvideo door te sturen om mensen een lichtpuntje te geven in deze donkere kerstdagen.

De Nederlandse bisschoppen nodigen iedereen uit om Kerstmis te vieren ook al vinden de vieringen van kerstnacht dit dit jaar alleen achter gesloten deuren plaats. In een videoboodschap lezen de bisschoppen het evangelie van de nachtmis voor om iedereen te bemoedigen en aan te sporen Kerstmis niet over te slaan.

“Wij vieren met Kerstmis dat God zich tot onze naaste heeft gemaakt doordat zijn Zoon mens is geworden, als kind is geboren in Bethlehem”, zegt kardinaal Eijk. “Dat God in Christus onvoorwaardelijk van ons houdt en dat God zijn menslievendheid op aarde  heeft laten zien”, zeggen bisschop De Korte en bisschop Van den Hout op hun beurt. Zij en de andere bisschoppen roepen van harte op: “Vier Kerstmis.”

Tips, doeboek, kerstkaarten en meer

Kijk behalve voor de video op vierkerstmis.nl voor tips, boekjes bij de vieringen, Vier-Kerstmis kerstkaarten, een Vier Kerstmis-doeboek voor kinderen en meer. En Vier Kerstmis via t.v. of de livestream van uw parochie.

De evangelielezing van de nachtmis is Lucas 2, 1-17.

De Nederlandse bisschoppenconferentie heeft op 15 december naar aanleiding van de indringende toespraak van minister-president Mark Rutte van maandag 14 december besloten dat in de Rooms-katholieke kerken dit jaar op kerstavond geen publieke vieringen, zoals de nachtmis, zullen plaatsvinden. Dat betekent dat er tussen donderdag 24 december 17.00 uur en vrijdag 25 december 07.00 uur in het geheel geen publieke vieringen worden gehouden. Juist de vieringen op kerstavond en in de kerstnacht worden doorgaans door veel mensen bezocht. De bisschoppen willen in deze periode van lockdown een beweging van veel mensen tegelijk voorkomen.

Het besluit om op kerstavond en in de kerstnacht geen publieke vieringen te laten plaatsvinden nemen de bisschoppen met pijn in het hart. Zij hebben echter vanaf het begin van de Covid-19 pandemie hun verantwoordelijkheid genomen voor de volksgezondheid en strikte maatregelen vastgelegd voor de vieringen. De dagmissen en andere vieringen met Kerstmis op 25 en 26 december kunnen wel – zij het maximaal met het beperkte aantal van dertig gelovigen – publiek worden gevierd.

Protocol blijft gelden

Waar er in november nog hoop was om Kerstmis met meer dan 30 mensen te vieren, is die hoop nu vervlogen. De bisschoppen zien zich met het oog op de volksgezondheid genoodzaakt het aantal aanwezigen bij een viering beperkt te houden tot maximaal 30, exclusief bedienaren, medewerkers en zangers. Tijdens de vieringen gelden alle maatregelen en beperkingen die al eerder zijn vastgelegd in het protocol ‘Kerkelijk leven op anderhalve meter’. Dit is inclusief het dringende advies om een mondkapje te dragen dat alleen afgaat bij het ontvangen van de Heilige Communie. De bisschoppen benadrukken dat er ook in de kerstvieringen op Eerste en Tweede Kerstdag geen samenzang kan plaatsvinden en dat koorzang met maximaal vier zangers is toegestaan, alleen in een veilige opstelling.

Buiten de periode van donderdag 24 december 17.00 uur tot vrijdag 25 december 07.00 uur waarin er in het geheel geen publieke vieringen zullen zijn, blijven de vieringen dus publiek toegankelijk, omdat de bisschoppen dit als essentieel beschouwen: de eredienst en de sacramenten bieden mensen geestelijk voedsel ter ondersteuning van het persoonlijk geloofsleven dat kracht, hoop en moed geeft, juist ook in deze moeilijke tijd.

Geen groepsactiviteiten zoals bezoek aan de kerststal

Verder wijzen de bisschoppen er op dat de kerken geen groepen mogen ontvangen die bijvoorbeeld de kerststal komen bekijken. Speciale kerstactiviteiten voor groepen in en buiten de kerk zijn niet toegestaan. Activiteiten buiten waarvoor de lokale overheid expliciet toestemming heeft gegeven, vallen niet onder deze beperking.

Het blijft wel mogelijk dat parochies de kerk openstellen om mensen de gelegenheid te bieden individueel de kerk te bezoeken voor een moment van gebed of om een kaars op te steken. Ook kan de op een aantal plaatsen bestaande traditie om op Oudjaarsavond om 24.00 uur de kerkklokken te luiden, voort worden gezet om de onderlinge verbondenheid met de gelovigen in de samenleving te onderstrepen.

Tenslotte roepen de bisschoppen nogmaals op om vooral wél Kerstmis te vieren. De vieringen op kerstavond en in de kerstnacht zijn niet publiek toegankelijk, maar zullen wel plaatsvinden en door vele parochies worden uitgezonden via de live stream en ook op NPO2 is via KRO-NCRV om 23.30 uur de nachtmis te volgen. Ook andere vieringen zijn via live stream of televisie mee te vieren. De bisschoppen nodigen iedereen daar van harte voor uit via de speciale website www.vierkerstmis.nl Via die site kunnen gelovigen onder meer de eigen parochie vinden op internet en zien wat de mogelijkheden zijn om thuis Kerstmis mee te vieren.

Op 13 december 2020 is te Laarbeek overleden de zeereerwaarde pater Arie C. Wester ofm, emeritus pastor van de parochie Zalige Pater Eustachius van Lieshout te Beek en Donk.

Pater Wester is geboren in Oudorp op 5 november 1939 en tot priester van de Minderbroeders Franciscanen gewijd op 4 oktober 1970.

Na als vlootaalmoezenier en justitiepastor werkzaam te zijn geweest, was hij in het Bossche bisdom werkzaam als pastor van het Longcentrum Dekkerswald te Groesbeek (van 2005 tot 2007) en als pastoor van de parochies H. Willibrordus te Bakel, H. Willibrordus te Milheeze en H. Margaretha Maria Alacoque te De Rips.

Per 1 juni 2013 werd hij benoemd tot pastor van de parochie Zalige Pater Eustachius van Lieshout uit welke functie hem per 1 januari 2015 vanwege emeritaat eervol ontslag werd verleend. In zijn emeritaat is hij nog tot voor kort dienstbaar gebleven aan de parochie voor liturgische vieringen.

Moge hij rusten in vrede!

De uitvaart zal vanwege de coronacrisis in besloten kring plaatsvinden.

Op 4 december 2020 is te Gemert overleden de eerwaarde heer Johannes Josephus van Gemert,  emeritus diaken van de parochie Heilige 3-Eenheid te Gemert-De Mortel.

Diaken Van Gemert is geboren in Vught op 15 maart 1945 en tot permanent diaken van het bisdom van ’s-Hertogenbosch gewijd op 25 september 1993. Na zijn wijding was hij werkzaam in de parochies H. Clemens en Sint Andries te Nuenen van 1993 tot 1995.
Per 16 oktober 1995 werd hij benoemd tot diaken van de parochie Gemert-Kern, welke per 1 januari 2008 fuseerde met de parochie H. Antonius Abt te De Mortel tot de parochie Heilige 3-Eenheid.
Per 1 maart 2010 werd hem wegens emeritaat eervol ontslag verleend.

Moge hij rusten in vrede!

Wegens de coronamaatregelen zal de uitvaart in beperkte kring plaatsvinden in de Sint Jans’ Onthoofdingkerk te Gemert.

Met Kerstmis in het vooruitzicht zijn veel parochies volop bezig met de voorbereidingen om tijdens de feestdagen zo veilig en tegelijk zo waardig mogelijk te kunnen vieren. Dit levert een aantal vragen op in relatie tot het protocol ‘Kerkelijk leven op anderhalve meter’. De antwoorden worden hieronder gegeven.

1. Is er al iets te zeggen over het maximaal toegestane aantal kerkgangers met Kerstmis?

Daar is helaas nog niet met zekerheid iets over te zeggen. Net als de overheid maken de bisschoppen zich zorgen over de huidige ontwikkeling in de cijfers van Covid-19. Deze geven op dit moment nog geen aanleiding tot hoop dat veel meer gelovigen dan het huidige aantal van 30 kunnen deelnemen aan de vieringen met Kerstmis. De overheid heeft aangegeven dat rond 8 december bekend zal worden gemaakt of de algemene richtlijnen voor samenkomsten met groepen met het oog op Kerstmis en Oud en Nieuw wel of niet versoepeld kunnen worden.
De bisschoppen vragen daarom op dit moment aan de parochies zich voor te bereiden op het vieren van Kerstmis met maximaal 30 aanwezigen, exclusief bedienaren, per viering, maar met de mogelijkheid om op te schalen naar een hoger aantal als de Covid-19 cijfers daar half december aanleiding toe geven.
De R.-K. Kerk blijft hierover in gesprek met de overheid en houdt uiteraard de parochies van nieuwe ontwikkelingen op de hoogte.

2. Komt er ruimte voor openluchtvieringen en/of herderstochten en dergelijke?

De huidige overheidsregel is dat men buitenshuis met maximaal 4 personen van verschillende huishoudens een groep mag vormen. De lokale overheid (gemeente, veiligheidsregio) kan hiervan afwijken en voor religieuze bijeenkomsten plaatselijk ontheffing op deze algemene overheidsregel verlenen. Dit betekent dat in beginsel openluchtvieringen, herderstochten, processies en dergelijke buiten niet plaats kunnen vinden, tenzij de plaatselijke parochie hiervoor van haar lokale overheid uitdrukkelijk toestemming heeft gekregen.

3. Op 18 november heeft de overheid nieuwe regels gepubliceerd over zingen. Wat betekent dit voor zingen in de R.-K. Kerk en voor koren?

Omdat een verhoogd besmettingsrisico door zingen niet kan worden uitgesloten heeft de overheid zingen in een groep (van 2 personen of meer) vanaf 19 november 2020 verboden. Vanuit het oogpunt van godsdienstvrijheid is zingen tijdens vieringen in de kerk niet verboden, maar wordt aangeraden zeer voorzichtig te zijn.
De regels in de R.-K. Kerk blijven ongewijzigd, dat betekent dat tijdens vieringen geen samenzang plaatsvindt en zang slechts is toegestaan door één cantor of enkele zangers, zoals in het protocol ‘Kerkelijk leven op anderhalve meter’ is vastgelegd.
Oefenen door amateurkoren valt onder de algemene overheidsregel van zingen in een groep. Amateurkoren kunnen daarom niet bij elkaar komen om te oefenen.

4. Per 1 december is een mondkapje in publieke ruimtes verplicht, maar dit geldt niet voor gebedshuizen. Wat betekent dit voor de R.-K. Kerk?

Het eerder door de bisschoppen gegeven dringend advies, dat aanwezigen een mondkapje dragen tijdens de viering, blijft gelden. Bij voorkeur wordt het mondkapje alleen afgedaan tijdens het ontvangen van de Heilige Communie.

5. Wat is het advies met betrekking tot verwarming van de kerkgebouwen?

Verwarming van het kerkgebouw door middel van radiatoren en vloerverwarming is mogelijk, ook tijdens de eredienst; heteluchtverwarming mag alleen vóór de viering aan, moet tijdens de viering worden uitgezet en aanwezigen dienen altijd op tenminste drie meter afstand te blijven van de vloerroosters.

6. Hoeveel tijd moet er tussen twee opeenvolgende vieringen worden aangehouden?

Om het risico op besmettingen te minimaliseren is het dringende advies om tussen twee vieringen contactoppervlakken goed schoon te maken en de kerk daarna te luchten/spuien. Luchten/spuien betekent dat ramen, luiken en deuren zodanig tegenover elkaar worden opengezet dat een flinke luchtstroming of – circulatie door de ruimte ontstaat. Tijdens het luchten/spuien mogen er geen mensen aanwezig zijn in de ruimte. Het advies is om tussen verschillende vieringen tenminste twee uur aan te houden om te luchten.

7. Hoeveel mensen mogen een uitvaart bijwonen?

Uitvaarten mogen vanaf 19 november door maximaal 100 personen worden bijgewoond. Dat geldt ook voor uitvaarten in de R.-K. Kerk, mits in het kerkgebouw waar de uitvaart plaatsvindt 1,5 meter afstand tussen de aanwezigen in acht kan worden genomen. Voor alle andere vieringen blijft voorlopig het aantal van maximaal 30 aanwezigen gelden.

Op 6 november 2020 is te Veghel overleden de eerwaarde heer Johannes Antonius Gerardus (Hans) Beks, diaken van de parochie Zalige Pater Eustachius van Lieshout te Beek en Donk (Laarbeek).

Diaken Beks is geboren in Vught op 10 juni 1951 en tot permanent diaken van het bisdom van ’s-Hertogenbosch gewijd op 7 november 2015.
Na zijn wijding werd hij per 1 december 2015 benoemd tot diaken van de parochie Zalige Pater Eustachius van Lieshout (Beek en Donk, Aarle-Rixtel, Lieshout en Mariahout) waar zich, naast de liturgie, bijzonder inzette voor de minderbedeelden in en buiten de parochie.

Moge hij rusten in vrede!

N.B. Vanwege de Covid-maatregelen zal de uitvaart in besloten kring plaatsvinden.

Op 28 oktober 2020 is te Tilburg overleden de zeereerwaarde pater Petrus Maria (Piet) van Mensvoort MSC, emeritus pastoor van de parochie H. Adrianus te Esbeek.

Pater Van Mensvoort is geboren in Tilburg op 14 maart 1934 en tot priester van de Missionarissen van het Heilig Hart gewijd op 7 september 1958.

Na als missionaris werkzaam te zijn geweest in Papoea (Irian Barat) werd hij na zijn terugkomst in Nederland per 1 september 1994 benoemd tot pastoor van de parochie Heilige Adrianus te Esbeek.

Per 31 december 2001 is hem vanwege emeritaat eervol ontslag verleend. In zijn emeritaat is hij nog vele jaren dienstbaar gebleven aan de geloofsgemeenschap te Esbeek.

Moge hij rusten in vrede!

De uitvaart zal vanwege de coronacrisis in besloten kring plaatsvinden.

Maandag 5 oktober heeft minister Grapperhaus gesproken met het Interkerkelijk Overleg in Overheidszaken (CIO). Daar is het dringende advies aan kerken uitgekomen om voorlopig behoedzaam het geloof te vieren en in de maand oktober het aantal kerkgangers bij vieringen terug te brengen naar dertig deelnemers en geen samenzang toe te staan. De R.-K. Kerk houdt dit advies tegen het licht van haar eerdere maatregelen en komt later deze week met een vertaling naar de parochies.

De bisschoppen delen de bezorgdheid van de overheid  over het oplopende aantal besmettingen en de grote risico’s voor de volksgezondheid. Zij hebben vanaf het begin van de COVID-19 pandemie hun verantwoordelijkheid genomen en besloten de coronamaatregelen van de overheid te volgen en te vertalen naar een eigen protocol. Daarin zijn strikte maatregelen genomen om de kans op verspreiding van het coronavirus minimaal te houden.

Kerkgangers mogen niet komen als ze klachten hebben, moeten hun handen bij binnenkomst ontsmetten, volgen de aangegeven looproutes en zitten op anderhalve meter afstand van elkaar. Er is bovendien geen samenzang. Het aantal aanwezigen wordt bepaald door de grootte van het kerkgebouw, leidend daarbij is dat iedereen op tenminste anderhalve meter afstand van anderen moet kunnen zitten. Vanaf het begin hebben de bisschoppen gezegd dat de kerk geen bron van besmetting mag zijn.

De bisschoppenconferentie komt vóór het komende weekeinde met een vertaling van de oproep van minister Grapperhaus voor de eigen parochies.

Op 4 oktober 2020 is te Eindhoven overleden de eerwaarde heer Gerardus Martinus Bekken, emeritus diaken van de parochie Woensel Midden en Zuid te Eindhoven.

Diaken Bekken is geboren in Asten op 9 februari 1933 en tot permanent diaken van het bisdom van ’s-Hertogenbosch gewijd op 26 september 1992. Na een arbeidzaam leven bij Philips was hij als diaken werkzaam in de parochies te Reusel, Hulsel, Hooge-Mierde en Lage-Mierde van 1992 tot 2000. Per 1 februari 2001 werd hij benoemd tot diaken van de parochie Woensel-Zuid te Eindhoven, welke per 1 juni 2005 fuseerde met de parochie Woensel-Midden. Per 1 maart 2008 werd hem wegens emeritaat eervol ontslag verleend. In zijn emeritaat is hij tot 2018 blijven assisteren in Eindhoven, met name in de St. Petruskerk.

Moge hij rusten in vrede!

Donderdag 24 september is in Trouw, de Volkskrant en het Algemeen Dagblad een oproep gepubliceerd aan de politiek om meer te doen voor de 13.000 mannen, vrouwen en kinderen uit vluchtelingenkamp Moria op Lesbos. Deze oproep is door tientallen organisaties ondertekend, waaronder de Raad van Kerken in Nederland, waarin ook de Rooms-Katholieke Kerk participeert.

Op 23 september is in Brussel het Europese migratiepact gepresenteerd. Donderdag 24 september heeft in de Tweede Kamer een Algemeen Overleg plaats over onder andere de situatie op Moria. Door deze oproep hopen de ondertekenaars bestaande initiatieven te versterken en te laten zien hoe breed gedragen de steun is voor opvang van deze kwetsbare mensen.

Mensenrechten zijn universeel. Dit initiatief doet een appel op de Nederlandse politiek om in samenwerking met andere Europese landen over te gaan tot het bieden van humanitaire hulp die verder reikt dan het bouwen van tentenkampen, en om meer vluchtelingen op te nemen.

Werelddag migrant en vluchteling

Begin dit jaar vroeg de Nederlandse Bisschoppenconferentie bij de politiek in een gezamenlijk schrijven ook al om aandacht voor met name de kwetsbare groepen onder de vluchtelingen en migranten zoals gezinnen en kinderen en werd financiële hulp verstrekt aan Caritas Athene, een organisatie die directe hulp verleent aan vluchtelingen en migranten in Griekenland.

Zondag 27 september viert de Kerk de Werelddag van de Migrant en de Vluchteling. In zijn boodschap voor deze dag zegt paus Franciscus: ‘Wanneer men het heeft over migranten en ontheemden blijft men te vaak steken bij cijfers. Maar het gaat niet om cijfers, het gaat om personen! Als wij hen ontmoeten, zullen wij ertoe komen hen te leren kennen. En door hun geschiedenis te leren kennen zullen wij erin slagen hen te begrijpen.’

Lees hier de boodschap van paus Franciscus voor deze dag. 

Lees hier de op 24 september gepubliceerde advertentie.

Op zaterdag 19 september om 10.30 uur organiseren het bisdom ‘s-Hertogenbosch en de Konferentie Nederlandse Religieuzen een landelijke herdenkingsdienst voor alle overleden religieuzen in de periode van 1 maart t/m 31 augustus 2020.

De viering vindt plaats in de Sint Janskathedraal in ‘s-Hertogenbosch. Hoofdcelebrant is Mgr. De Korte, KNR-voorzitter abt Bernardus Peeters en Mgr. Van Burgsteden, referent voor de religieuzen van de Bisschoppenconferentie zullen concelebreren.

Het uitbreken van het coronavirus en de daaropvolgende maatregelen hebben in het hele land veel gevolgen gehad, ook voor de religieuzen. Sommige kloostergemeenschappen moesten in korte tijd afscheid nemen verschillende medezusters en –broeders. Met name in het bisdom ‘s-Hertogenbosch, waren enkele coronabrandhaarden en zijn diverse kloosters getroffen.

Afsluiten van een periode

Het verdriet om het verlies werd versterkt door het feit dat het door de coronamaatregelen vaak niet mogelijk was als gemeenschap op de gebruikelijk wijze afscheid te nemen. Oversten en anderen konden hun stervende medebroeder of –zuster niet nabij zijn in deze laatste uren. Uitvaarten moesten in zeer kleine kring plaatsvinden.

Tijdens de eucharistieviering op 19 september worden alle religieuzen herdacht die zijn overleden in de genoemde periode, niet alleen zij die aan corona zijn overleden. Dit is soms ook niet duidelijk vastgesteld. Tijdens de viering zullen de namen van de ruim 180 overledenen worden genoemd en worden kaarsen ontstoken. We staan stil bij het verdriet van het eenzame afscheid. De viering is bedoeld om een moeilijk periode af te sluiten en vol hoop en vertrouwen te kijken naar de toekomst.

Livestream

Voor de viering zijn religieuzen, familieleden en andere direct betrokkenen uitgenodigd. Er wordt rekening gehouden met de coronamaatregelen en het protocol ‘Kerk op anderhalve meter’ van de Nederlandse Kerkprovincie. Het aantal plaatsen is daarom beperkt en aanmelden is verplicht.

De viering is rechtstreeks te volgen via een livestream op het Youtubekanaal van de Sint Janskathedraal: YouTube Sint-Jan Den Bosch, en via de parochiewebsite van de St. Jan: www.mariajohannes.nl. KRO-NCRV zal de livestream op zijn eigen website overnemen en Omroep Brabant zendt de livestream uit via hun tv-kanaal.

Liturgie

De liturgie van de eucharistieviering van 19 september is als download beschikbaar.

JBDB on Tour, een nieuw initiatief van Jong Bisdom Den Bosch sinds vorig jaar! Ook in dit najaar zullen we een drietal verdiepingsavonden voor jongeren (16-30 jaar) aanbieden, waarbij de gedelegeerde voor Jeugd & Jongeren in ons bisdom – diaken René Lamers – ons mee die diepte in neemt rondom het thema ‘een jonge katholiek zijn’.

Je hebt ongetwijfeld weleens gehoord van de zeven (lichamelijke) werken van barmhartigheid…
Hongerige voeden, zieken bezoeken, naakten kleden, etc.
Maar heb jij ook weleens gehoord van de zeven geestelijke werken van barmhartigheid?

Bedroefden troosten, onwetenden onderrichten..

De lichamelijke werken, maar zeker ook de geestelijke werken van barmhartigheid kunnen ons helpen bij het zichtbaar maken van God in de wereld. Hoe doe je dat dat? En wat is belangeloos meewerken aan Gods Liefde? Hoe hou jij dat vol?

Deze tweede verdiepingsavond op vrijdag 2 oktober 2020 staat in het teken van deze zeven geestelijke werken van barmhartigheid. Hoe kun je als jonge katholiek je geloof handen en voeten geven?

Programma

19.30 uur          Inloop

19.45 uur          Start

20.45 uur          Pauze

21.00 uur          Nagesprek

21.30 uur          Afsluiting / Borrel

Aanmelden

In verband met de te nemen coronamaatregelen zal er beperkt plaats zijn, aanmelding voor deze avond is inmiddels gesloten.

Afsluiting van de avond zal mogelijk door middel van een aangepast borrel zijn, naar gelang de coronamaatregelen dit toe laat. Mochten bepaalde maatregelen aangescherpt worden, zullen we kijken naar andere mogelijkheden voor deze verdiepingsavond. Uiteraard word je daarover zo snel mogelijk geïnformeerd.

Daagt u jongeren uit uw omgeving uit om mee te gaan op deze verdiepingsreis?

Praktische informatie.

Datum: Vrijdag 2 oktober 2020

Tijd: 19.30 – 22.00 uur

Locatie: Bisdomkantoor, Parade 11, Den Bosch

Meer informatie: Kijk op www.jbdb.nl, Facebook Jong Bisdom Den Bosch of neem contact op met Ingrid van Zeeland (jongerenwerkster Bisdom Den Bosch) via ivzeeland@bisdomdenbosch.nl of 0735232061

Overige verdiepingsavonden: Donderdag 12 november 2020 te Den Bosch.

In de St. Catharinakathedraal te Utrecht was op 10 september de uitvaartplechtigheid van kardinaal Simonis. De homilie werd verzorgd door bisschop De Korte van ‘s-Hertogenbosch, voormalig hulpbisschop van de overleden kardinaal.

Homilie bij de uitvaart van kardinaal Simonis
St. Catharinakathedraal, donderdag 10 september 2020

Beste broeders en zusters, heel bijzonder beste familie Simonis.

Voor mijn oudste herinnering aan kardinaal Simonis moet ik terug naar de zeventiger jaren van de vorige eeuw. Rotterdam had een nieuwe bisschop gekregen. Met het nodige tumult ook. Als betrokken katholieke tiener volgde ik het kerkelijk nieuws.

Meerdere keren kwam bisschop Simonis naar mijn parochiekerk in Vianen om het Heilig Vormsel toe te dienen. En anders dan ik door de berichtgeving in de kranten verwachtte, was de nieuwe bisschop geen bullebak maar een jongere man met een hartelijke presentatie.

Ik herinner mij dat hij preekte in dialoog met de vormelingen. Soms ging dat heel goed; maar soms hielden de vormelingen hun lippen stijf op elkaar. En dan mislukte de preek. Eén leerpunt voor de vormelingen kwam steeds terug: De bisschop citeerde Lucas 4: Jezus ging naar zijn gewoonte op sabbat naar de synagoge. Met andere woorden, zo zei de bisschop: beste jongens en meisjes, “Jezus ging naar gewoonte op zondag naar de Kerk.” Een raadgeving, zo weten wij maar al te goed,
die helaas in veel gevallen op rotsgrond is gevallen.

Veel intensiever leerde ik bisschop Simonis kennen toen hij in 1983 aartsbisschop werd. Ik was priesterstudent en ontmoette de nieuwe bisschop regelmatig op het Ariënskonvikt,
de Utrechtse priesteropleiding. Mijn tienerindruk werd bevestigd. De bisschop presenteerde zich als een warm mens, vriendelijk en bescheiden.

Beste broeders en zusters,
Ad Simonis werd bisschop in een uitermate gepolariseerde tijd. Toen hij in deze kathedraal zijn zetel in bezit nam, stonden buiten spreekkoren te roepen.
Ik weet dat hij daar flink onder geleden heeft en zich intens eenzaam heeft gevoeld. Waarin vond hij toen kracht, juist in die lastige tijd? Ik denk in het vieren van de Eucharistie, in zijn eigen gebed en het gebed van anderen. Een gevleugeld woord van hem werd: “ik ben er letterlijk doorheen gebeden.”

De vleugels binnen de Kerk lieten zich in de jaren ‘70 en ‘80 van de vorige eeuw flink horen. Vooruitstrevende en traditionele katholieken hadden hun eigen bladen en bijeenkomsten.
Maar helaas werd er meer over dan met elkaar gesproken. Bisschop Simonis gold als vertegenwoordiger van de rechtzinnigheid. En hij kon, zeker in de eerste fase van zijn bisschopsambt, stevige opvattingen verkondigen. In de ogen van niet weinigen te stevige. Alles omwille van de waarheid. Niet postmodern zíjn waarheid, neen, dé waarheid.
Maar hij kende de prediking van de apostel Paulus goed genoeg om te weten dat christelijke waarheid altijd verbonden is met liefde. Zonder liefde verdampt immers de waarheid.

Op een bedevaart in Lourdes sprak ik eens iemand die bisschop Simonis kende als biechtvader. En hij vertelde mij dat zijn opgelegde penitenties altijd mild waren. De orthodoxe geloofsridder was tegelijk een milde en wijze pastor. Op de preekstoel was hij een rechtzinnige leeuw; in de biechtstoel een zachtmoedig lam.

Ondanks zijn grote somberheid over de ontwikkelingen in de Kerk en de samenleving is hij gelukkig nooit verzuurd of verbitterd geraakt. Was hij mild omdat hij zijn eigen beperkingen en tekorten kende? Of was hij mild omdat hij Christus zichtbaar wilde maken als pastor bonus, als de goede Herder? Waarschijnlijk allebei. Tijdens zijn studietijd in Rome had hij een proefschrift geschreven over Christus als de goede Herder zoals beschreven in het Evangelie naar Johannes.

Johannes leverde bisschop Simonis ook de woorden voor zijn wapenspreuk: ‘Opdat zij U kennen’. Wij hebben zojuist de tekst tijdens de Evangelielezing gehoord. Een wapenspreuk toont wat de hartenklop van een bisschop is. Voor Ad Simonis was dat ongetwijfeld Gods openbaring, heel bijzonder in Christus. Het kennen, intellectueel maar vooral ook affectief,
van de Bijbelse God. Het liefhebben van Hem die ons het eerst heeft liefgehad, daar ging het hem om. De God van de schepping en de bevrijding. De God van de psalmist en de profeten. De God die zich op het hoogtepunt van de tijd aan ons toont in Jezus Christus. Christus, als de Levende in ons midden. Dat getuigenis stond voor Ad Simonis centraal.
In een cultuur die steeds meer de Bijbelse wortels lijkt los te laten, was hij in die zin een missionaris. Hij wilde getuige van Christus zijn, tot het einde toe.

Ad Simonis werd bisschop tegen wil en dank. Hij was geen carrièreman. Hij kende zijn grenzen, zeker ook als bestuurder. Vergaderen was niet zijn grote liefde. Maar hij koos trouwe en kundige medewerkers.

Ik noem vicaris-generaal Vermeulen maar vooral ook vicaris-generaal Piet Rentinck. In hem had de bisschop terecht een groot vertrouwen. Tussen 2001 en 2008 mocht ikzelf
als hulpbisschop hem terzijde staan.

Ad Simonis was een Hollandse Bourgondiër. Hij genoot van een heerlijke maaltijd, een goed glas wijn en een sigaar. Hij kon zich ontspannen met zijn postzegels
en met het kijken naar vooral Duitse krimi’s. Een tijdlang samen met zijn hulpbisschop en huisgenoot, Mgr. Jan de Kok.

Door de jaren heen werd hij steeds meer gewaardeerd. Hij werd letterlijk de grijze eminentie. Er was ook minder polarisatie en meer ontspanning binnen de Kerk.

En toen hij eind 2007 afscheid nam als aartsbisschop klonk er in de media veel respect voor hem. De kardinaal kon gaan rusten na vele jaren van harde arbeid. Hij had mooie jaren,
aanvankelijk bij de Focolare in Nieuwkuijk. En de laatste jaren werd hij hartelijk opgenomen in de kring van de broeders van Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten in Voorhout
onder de goede zorgen van de familie van Noort-van Kesteren. Hij bleef mobiel, mede ook door de trouwe steun van Hans Bruijnel die hem meer dan 20 jaar vergezelde op al zijn tochten. En nu wij toch met namen bezig zijn, wil ik zeker ook prof. Paul van Geest, John Bakker en dokter Hans Kraak noemen. Zij waren de oude kardinaal tot grote steun.

Nog één keer haalde hij uitgebreid de pers. In 2010 over het vreselijke en schaamtevolle nieuws van het seksueel misbruik binnen onze Kerk. Hij gebruikte volstrekt verkeerde woorden.
Later heeft hij daar in een brief zijn oprechte excuses over uitgesproken. Hij schreef toen ook, met een knipoog, “als kardinaal heb ik geen vrouw, anders had ze zeker tot mij gezegd dat ik een beetje dom was geweest.” En hij voegde eraan toe: “maar dat hebben nu mijn zussen wel gedaan.”

Broeders en zusters,
Wij nemen deze dag afscheid in het licht van Pasen. Paulus heeft daar vandaag indrukwekkend over getuigd in zijn eerste brief aan de christenen van Korinthe.
Christus is niet in de dood achtergebleven maar heeft nieuw en ander leven ontvangen. De Gekruisigde is de Levende. De eersteling die uit de doden is opgestaan.
En wie met Christus verbonden is geraakt, mag hopen op nieuw leven. Door aftakeling en dood heen. Onze God is trouw tot over de grens van dit aardse leven.

Vandaag leggen wij het bestaan van Ad Simonis in de handen van de Heer. Wij vertrouwen dat God alles zal vergeven wat er in zijn bestaan niet had mogen zijn.
Maar wij vertrouwen er ook op dat de Heer zal gedenken het vele goede dat uit zijn hoofd, hart en handen is voortgekomen.

In onze katholieke traditie wordt over God gesproken als het lux aeterna het eeuwig licht. Vandaag vertrouwen wij onze geliefde dode toe aan dat licht. Wij bidden dat hij het licht van God is binnengegaan. De Vader van Jezus Christus is trouw. Bij Hem is Ad Simonis veilig.

Broeders en zusters.
dat geloof wordt indrukwekkend verwoord in een gedicht van Hanna Lam. Eenvoudige maar wondermooie woorden over het geheim van leven en dood.
De dichteres schrijft:
De mensen van voorbij
zij worden niet vergeten
De mensen van voorbij
zijn in een ander weten
Bij God mogen zij wonen
daar waar geen pijn kan komen
De mensen van voorbij
zijn in het licht
zijn vrij.

Adrianus Johannes Simonis is zo’n mens van voorbij.
Maar wij mogen geloven dat hij nu vrij is.
Dat hij geborgen is in het licht.
Het witte licht van onze God.

AMEN

Bisschop De Korte heeft prof. dr. H.W.M. Rikhof uit de Heilig Landstichting per 15 juni 2020 benoemd tot lid van het Kathedraal Kapittel.

Het kathedraal kapittel komt drie à vier keer per jaar in vergadering bijeen. Het is gebruikelijk dat zij samenkomen in de zogenoemde kapittelzaal in het bisschoppelijk paleis aan de Parade 11.

Wanneer de bisschopszetel vacant is, bijvoorbeeld na overlijden van de bisschop, heeft het kapittel een bijzondere taak. Het moet dan binnen acht dagen een waarnemend bestuurder (diocesane administrator) aanwijzen. Wanneer een nieuwe bisschop benoemd moet worden, stelt het kapittel een geheime voordracht van drie bisschopskandidaten op. Voor meer informatie over het kathedraal kapittel klik hier

C.V. prof. dr. H.W.M. Rikhof

geboren            7 november 1948 Oldenzaal

1961-1967         gymnasium klein seminarie Apeldoorn

1967-1974         theologie aan KTHU/Rijksuniversiteit Utrecht

1974-1975         stage Presikhaaf

1975-1978         promotieonderzoek Oxford

1979                  docent theologie KUN

1981                  promotie (A)

1981-1986         pastoraal werk in Milligen a/d Rijn

1983                  priesterwijding

1992-2007         hoogleraar systematische theologie Katholieke Theologische Universiteit te Utrecht

2007-2011         hoogleraar systematische theologie, Faculteit Katholieke Theologie Universiteit van Tilburg

sinds 2011         als pastor verbonden aan de Cenakelkerk H. Landstichting

Eén van de speerpunten in het beleid van onze bisschop Gerard de Korte is het gezins- en familiepastoraat. In diverse parochies lopen op dit moment projecten waarvoor coördinatoren gezins- en familiepastoraat zijn benoemd en in diverse parochies worden intiatieven genomen of verder ontwikkeld op het vlak van gezins- en familiepastoraat.

Nu zijn, door fondswerving, op bisdomniveau medewerkers aangetrokken voor ondersteuning op het vlak van gezins- en familiepastoraat. Per 1 september worden aangesteld: Mevrouw Ingrid van Meer-Bollerman en mevrouw Juliëtte de Valk. Beiden zullen samenwerken met en onder verantwoordelijkheid van de gedelegeerde voor familiepastoraat, mevrouw drs. ir. Manon van den Broek en in samenwerking met de andere medewerkers van het bisdom.

Als team zijn zij beschikbaar om parochies te ondersteunen in het (door)ontwikkelen en opzetten van familiepastoraat. Daarnaast gaan zij ook op bisdomniveau activiteiten ontwikkelen.

In Memoriam A.F.J. van den Acker o.s.c.

Op 19 augustus 2020 is te Uden overleden de eerwaarde heer Antonius Franciscus Joseph (Toon) van den Acker o.s.c.,
emeritus-pastoor van de parochie Heilige Jozef te Cuijk.

De eerwaarde heer Van den Acker is geboren in Gemert op 3 december 1933,
legde op 28 augustus 1954 zijn eerste geloften af bij de orde der Kruisheren.
Op 18 juli 1959 is hij door Mgr. Bekkers in Uden tot priester gewijd.

Hij was achtereenvolgens werkzaam in de opleidingen van de kruisheren,
vervolgens in de parochie Rotterdam IJsselmonde.
Vanaf 1 oktober 1977 was hij pastoor in de parochie H. Jozef in Cuijk.
Per 1 januari 1994 is aan hem wegens emeritaat eervol ontslag verleend.
Na zijn emeritaat heeft hij zijn diensten aangeboden in de Pastorale Eenheid “Regio Mill”,
met name in de kerken van Langenboom en Wilbertoord.

Moge hij rusten in vrede!

De uitvaartdienst zal plaatshebben op dinsdag 25 augustus in besloten kring te Uden,
waarna hij te ruste zal worden gelegd bij zijn medebroeders op de algemene begraafplaats aldaar.

Ieder jaar wordt tussen 1 september en 4 oktober de Periode van de Schepping gehouden. In deze periode wordt in de kerken extra aandacht gevraagd voor de zorg voor de Schepping. In samenwerking met het Belgische Ecokerk, brengt de Laudato si’ werkgroep Nederland ook in 2020 materiaal hiervoor uit.

De Laudato si’ werkgroep Nederland sluit zich aan bij de oproep van de Belgische kerkelijke organisatie Ecokerk om in deze periode een Laudato si’ boom te planten. Een vrucht- of fruitboom symboliseert mooi de oproep om de vruchten van de aarde te delen. Bovendien duurt het enkele jaren voordat hij vrucht draagt.  Ook dat is symbolisch: het vraagt soms wat geduld om resultaten te zien van bepaalde inspanningen.

Brochure met suggesties voor liturgie, bezinning en activiteiten

Tijdens de Scheppingsperiode (1 september – 4 oktober) organiseren dit jaar ook veel katholieke gemeenschappen activiteiten in verband met het speciale Laudato si’ jaar. Voor Vlaanderen en Nederland is een uitgebreid katern beschikbaar met suggesties om als gemeenschap stil te staan bij de Scheppingsperiode. De brochure met suggesties voor liturgie, gesprek, bezinning en actie in de periode voor de Schepping is te downloaden via www.laudato-si.nl 

Paus Franciscus

Paus Franciscus heeft enkele jaren geleden 1 september uitgeroepen tot Wereldgebedsdag voor de Schepping. Met deze dag sluit de katholieke kerk aan bij de ‘Dag van gebed voor het milieu’ uit de orthodoxe kerk, die ook op 1 september wordt gevierd en bij de periode van de schepping (1 september tot en met 4 oktober waartoe de Wereldraad van Kerken al in 1997 opriep.

Laudato si’ werkgroep Nederland

De Laudato si’ werkgroep Nederland is een gezamenlijk initiatief van de Nederlandse bisschoppenconferentie en de KNR. Deze is ingesteld bij het uitkomen van de pauselijk encycliek over de zorg voor ons gemeenschappelijk huis in 2015. Voorzitter is mgr. Gerard de Korte.

Bericht en afbeelding via Konferentie Nederlandse Religieuzen.

Op 4 augustus werd Libanon plotseling getroffen door een verwoestende explosie in de haven van Beiroet. Een aanzienlijk deel van de hoofdstad werd verwoest en zwaar beschadigd, met vele doden, gewonden en duizenden dakloze mensen tot gevolg. Beiroet en Libanon leven in kwetsbare omstandigheden. 

Tijdens zijn toespraak bij het Angelus-gebed op zondag 9 Augustus in Rome riep paus Franciscus op om internationale hulp. Vanuit Libanon heeft kardinaal Boutros Raï opgeroepen tot solidariteit en financiële steun.

De Nederlandse bisschoppen geven gehoor aan de oproepen van de paus en de kardinaal, en vragen op hun beurt om zondag 16 augustus in de parochies en instellingen te bidden voor de bevolking van Libanon, in het bijzonder voor de bewoners van Beiroet die het slachtoffer zijn van deze ramp, en een collecte te houden of een donatie te doen ten behoeve van de bevolking van Beiroet.

Kerk in Nood
Momenteel organiseert Kerk in Nood een campagne van solidariteit voor Libanon. Via Kerk in Nood zijn directe contacten met verschillende kerkelijke projecten, o.a. voedselpakketten voor getroffen gezinnen en andere hulp: NL64FVLB0227175484 t.n.v. Kerk in Nood (’s Hertogenbosch) o.v.v Beiroet.

Samenwerkende hulporganisaties
De samenwerkende hulporganisaties (SHO) zijn in Nederland een nationale actie gestart via Giro555, ten behoeve van directe noodhulp zoals medische zorg, veilig drinkwater, onderdak en psychosociale hulp, waarbij Cordaid nauw samenwerkt met Caritas Libanon: NL08INGB0000000555 t.n.v. SHO o.v.v. samen in actie voor Beiroet.

Voorbede voor komende zondag 16 augustus in parochies en instellingen:
Naar het voorbeeld van een Kananeese vrouw in de streek van Tyrus en Sidon, in het huidige Libanon, bidden we met volharding voor de slachtoffers van de verwoestende explosie in Beiroet en voor allen die zich in hun wanhoop tot God keren: dat de inwoners van Libanon Gods barmhartige liefde mogen ervaren in de steun van hun naasten, dat het land bestuurd mag worden met wijsheid en rechtvaardigheid.

Op 6 juli 2020 is te Eersel overleden de zeereerwaarde heer Johannes Martinus van Sambeek, emeritus-pastoor van de parochie Heilige Lucia te Steensel.

De zeereerwaarde heer Van Sambeek is geboren in Veldhoven op 18 augustus 1921 en tot priester van het bisdom van ’s-Hertogenbosch gewijd op 15 juni 1946.
Hij was in het bisdom achtereenvolgens werkzaam als kapelaan te Beneden-Leeuwen (parochie H. Willibrordus) van 1946 tot 1948, als godsdienstleraar aan het St Odulphuslyceum en kapelaan van de parochie H. Hart te Tilburg van 1948 tot 1957, als moderator en godsdienstleraar aan het Mgr. Zwijsencollege te Veghel van 1957 tot 1961 en als rector van het Fratershuis aan de Papenhulst en moderator en godsdienstleraar aan het St. Janslyceum te ’s-Hertogenbosch van 1961 tot 1969.
Per 1 oktober 1969 werd hij benoemd tot pastoor van de parochie Heilige Lucia te Steensel.
Van 1 december 1969 tot 25 mei 1983 was hij tevens deken van het dekenaat Bladel.
Per 1 oktober 1988 is aan pastoor Van Sambeek wegens emeritaat eervol ontslag verleend.

Moge hij rusten in vrede!

De uitvaartdienst zal plaatshebben op vrijdag 10 juli 2020 om 10.30 uur in de H. Willibrorduskerk te Eersel waarna hij te ruste zal worden gelegd op het parochiekerkhof aldaar.

Aankondiging verruiming rondom sacramenten en koorzang in protocol ‘Kerkelijk leven op anderhalve meter’

In de week van 6 juli publiceert de bisschoppenconferentie een verruiming van het protocol ‘Kerkelijk leven op anderhalve meter’. Deze verruiming betreft met name de mogelijkheden rondom het vieren van de sacramenten zoals de doop, de eerste heilige communie, het vormsel en de priester- en diakenwijding. Daarnaast wordt het zingen door koren onder voorwaarden weer mogelijk.

De sacramenten hebben een grote en onvervangbare plek in het kerkelijk leven, aldus de bisschoppen. Zij zien in de versoepeling van de maatregelen door de overheid ruimte om – onder voorwaarden – meer mogelijkheden te geven tot bijvoorbeeld dopen en vormen, zeker nu er hierbij ook weer meer dan dertig mensen aanwezig mogen zijn.

Zingen
Op dit moment wordt een wijziging van het protocol op genoemde punten voorbereid. Ook komt er een overzichtsdocument met alle wijzigingen. Daarin worden ook de voorwaarden meegenomen voor zanggroepen en koren om te kunnen oefenen en te zingen bij vieringen. Samenzang is voorlopig nog niet mogelijk. Hoewel er volgens de richtlijnen van het RIVM enige ruimte voor is in met name grote kerkgebouwen, zijn de voorwaarden daarvoor zo strikt (bijvoorbeeld op het gebied van ventilatie), dat het risico te groot blijft om dit op verantwoordelijke wijze te kunnen doen.

Reserveren
Voor het reserveren en de gezondheidscheck die de overheid verplicht heeft gesteld vanaf honderd aanwezigen, geldt dat ook voor de publieke eredienst in de kerk. Echter, daar waar sowieso veel minder mensen naar een viering komen dan het maximale aantal personen dat volgens de anderhalve meter regel in de kerk past, kan vanaf 1 juli geteld worden bij de deur om te zorgen dat het maximale aantal niet wordt overschreden. Schriftelijk reserveren is dan niet langer nodig.

Houd voor publicatie van het aangepaste protocol www.rkkerk.nl in de gaten.

Zondag 14 juni werd bij gelegenheid van Sacramentsdag in veel Rooms-Katholieke parochies voor het eerst weer de heilige communie gedeeld, sinds de maatregelen in verband met het coronavirus van kracht werden. Fotograaf Ramon Mangold legde dit vast in een prachtige fotoserie voor katholiekleven.nl, het videokanaal van de Nederlandse Bisschoppenconferentie.

De foto’s zijn onder meer gemaakt in de Johannes XXIII-parochie in Berkel-Enschot en omgeving. Ze brengen in beeld hoe er sinds 1 juni weer wordt gevierd in de Rooms-Katholieke kerken, met maximaal 30 aanwezigen. Op 14 juni konden katholieken voor het eerst ook weer te communie gaan. De communie wordt uitgereikt met een speciaal daarvoor bestemd pincet en tussen priester en gelovigen staat ter bescherming een speciaal scherm.

Ook in de Sint Caeciliakerk in Enschot werden foto’s gemaakt: linten en tape geven de anderhalve meter afstand aan. Pastoor Marcel Dorssers: “Het was erg fijn om de communie weer uit te kunnen reiken. De mensen hebben daar erg naar verlangd.” In zijn preek legde hij het accent op Sacramentsdag. “Ik heb de mensen uitgenodigd heel bewust te communie te gaan.” Dat is ook gebeurd. “Je kon merken dat de mensen blij waren.”

Klik op de foto’s voor een vergroting. Bekijk alle foto’s van Ramon Mangold en lees het hele artikel van Jan Peeters bij de fotoreportage op katholiekleven.nl.

Op de persconferentie van het kabinet op woensdag 24 juni zijn opnieuw versoepelingen afgekondigd inzake de coronamaatregelen. Deze versoepelingen hebben ook gevolgen voor het samenkomen in kerken. Aanvankelijk zou de veiligheidsgrens bij religieuze bijeenkomsten per 1 juli maximaal 100 personen zijn, maar nu wordt deze grens onder voorwaarden losgelaten.

De voorwaarden zijn dat mensen vooraf reserveren, dat hen wordt gevraagd of zij gezondheidsklachten hebben die kunnen wijzen op besmetting met het coronavirus en dat zij een plaats krijgen aangewezen. Verder wordt de beschikbare ruimte bepalend voor het maximale aantal mensen dat aanwezig mag zijn, mits men anderhalve meter afstand van elkaar kan houden.

Protocol
De Nederlandse bisschoppen besluiten dat dit ook geldt voor de Rooms-Katholieke parochies. Omdat voorzichtigheid geboden blijft en het van belang is dat er waardig en veilig kan worden gevierd, blijft het protocol ‘Kerkelijk leven op anderhalve meter’, dat op 20 mei is vastgesteld, met enkele aanpassingen onverminderd van kracht. Het is dus ook vanaf 1 juli nog steeds nodig om mensen te laten reserveren, te vragen naar gezondheidsklachten en om alle andere maatregelen zoals vastgelegd in het protocol na te leven.

In grote kerken kan samenkomen dan mogelijk met meer dan honderd mensen, in kleine kerken kan de anderhalve meter regel betekenen dat met minder dan honderd mensen wordt gevierd. Dit vraagt van de parochies dat zij de capaciteit van hun kerkgebouw in een anderhalve meter-opstelling moeten bepalen, dus dat zij meten en tellen hoeveel kerkleden er op anderhalve meter van elkaar in hun kerk kunnen samenkomen. Meten en tellen geldt ook wanneer er gevierd wordt in de open lucht.

Processies
Voor processies op de openbare weg geldt de Wet openbare manifestaties. Deze geeft de gemeenteraad bevoegdheden om een verordening vast te stellen met regels voor samenkomsten op openbare plaatsen. Er is daarom niet één landelijk geldend antwoord voor de vraag of processies geoorloofd zijn en hoeveel mensen hieraan mogen deelnemen. Hiervoor moeten parochies de lokaal geldende regelingen raadplegen.

Zingen
Het overheidsonderzoek naar de risico’s van samen zingen is nog niet afgerond. Ook voor samenzang blijft dus het protocol ‘Kerkelijke leven op anderhalvemeter’ van kracht. Het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO) houdt bij de overheid vinger aan de pols, ook waar het gaat over dit onderwerp. Aangekondigd is ook dat zangkoren binnenkort weer mogen oefenen en optreden, maar alleen onder bepaalde voorwaarden. Deze voorwaarden worden door de overheid later nog bekend gemaakt. Bij nieuwe ontwikkelingen, volgt verdere informatie via www.rkkerk.nl.

Download hier het aangepaste factsheet en de protocollen ‘Kerkelijk leven op anderhalvemeter’ (versie 25-06-2020):

FACTSHEET KERKELIJK LEVEN OP ANDERHALVE METER (1 juli 2020)

PROTOCOL KERKELIJK LEVEN OP ANDERHALVE METER BEDIENAREN (1 juli 2020)

PROTOCOL KERKELIJK LEVEN OP ANDERHALVE METER KERKGEBOUWEN (1 juli 2020)

PROTOCOL KERKELIJK LEVEN OP ANDERHALVE METER GELOVIGEN (1 juli 2020)

In een column in het Nederlands Dagblad van 23 juni pleit mgr. De Korte, bisschop van ’s Hertogenbosch en referent voor Kerk en Samenleving namens de Nederlandse Bisschoppenconferentie,  voor mildheid en barmhartigheid in onder meer het huidige debat over racisme. De bisschop signaleert een toenemende polarisatie: ‘Geen aanvaarding en verbinding maar wantrouwen en uitsluiting zijn tekenend voor deze gepolariseerde situatie.’

‘De laatste weken hebben onze media veel bericht over racisme en discriminatie’, schrijft mgr. De Korte. ‘Na de tragische dood van een zwarte man door politiegeweld in de Verenigde Staten is een golf van protest over heel de wereld gegaan. En vanuit christelijk perspectief  terecht. Er is immers sprake van marginalisatie en er zijn machtsverschillen, gekoppeld aan kleur en herkomst. Dat zou niet moeten mogen want God is de Schepper van alle mensen en Hij bemint ieder van ons.’

Tafels van dialoog

De bisschop pleit voor dialoog en ontmoeting nu in dit debat de spanningen hoog oplopen. Bijvoorbeeld tafels van dialoog en ontmoeting waar het gaat over de verschillen van mening rondom  Zwarte Piet. Daarbij worden stellingen geponeerd en er ‘wordt niet of nauwelijks geluisterd naar de ander’, zegt mgr. De Korte. ‘Zwarte Piet als voorbeeld van racisme versus Zwarte Piet als voorbeeld van onze Nederlandse identiteit. Een compromis lijkt mij echter goed mogelijk. Wordt de Nederlandse identiteit echt aangetast als Zwarte Piet evolueert tot een roetveegpiet?’ De bisschop verwacht dat het heilzaam zal zijn als door tegenstanders in dit debat pijn en zorgen in dialoog worden gedeeld.

De referent voor Kerk en Samenleving sluit af met een verwijzing naar de paus:  ‘Paus Franciscus spreekt regelmatig over een revolutie van de tederheid. Graag houd ik een pleidooi voor mildheid en barmhartigheid in de huidige kerkelijke en maatschappelijke debatten zoals onze God mild en barmhartig is voor ieder van ons en de zon laat opgaan over goeden en slechten.’

Lees hier de hele column van mgr. De Korte.

Op 12 juni 2020 is te Tilburg overleden de eerwaarde heer Rein Willem Marie Geurts, emeritus-diaken van de parochie Heilige Lambertus te Udenhout.

Diaken Geurts is geboren te Hilvarenbeek op 22 augustus 1948 en tot permanent diaken van het bisdom van ’s-Hertogenbosch gewijd op 26 september 1998. Per 1 oktober 1998 werd diaken Geurts benoemd tot diaken van de parochies Sint Caecila te Berkel-Enschot (tot 1 mei 2001) en Heilige Lambertus te Udenhout uit welke functie aan hem vanwege zijn gezondheid per n1 januari 2005 eervol ontslag is verleend.

Moge hij rusten in vrede!

N.B. Vanwege het coronavirus zal de uitvaart in besloten kring plaatsvinden.

Lange tijd was het stil rond de gezins- en jongerenbedevaart naar Lourdes, van 17 t/m 25 oktober 2020. Na de uitbraak van de coronapandemie werd duidelijk dat we er niet zonder meer van uit konden gaan dat de bedevaart door zou gaan. Afhankelijk van de ontwikkelingen in de verschillende landen waren er ook kansen dat de reis wel doorgang zou vinden. Uiteindelijk heeft de bedevaartorganisatie Huis voor de Pelgrim, gezien de situatie op dit moment, moeten besluiten alle bedevaarten voor 2020 af te gelasten. Meer hierover leest u hier.

Daarmee is duidelijk dat ook de diocesane gezins- en jongerenbedevaart in oktober niet door zal gaan.

We kunnen ons voorstellen dat het een teleurstelling is voor allen die zich hadden voorgenomen mee te gaan met deze bedevaart. Het is spijtig voor alle parochies die zich hebben ingezet om met een groepje gezinnen op reis te kunnen gaan.

Binnen het bisdom leeft de hoop en de wens, wanneer de situatie dat toelaat, toch weer op bedevaart te kunnen gaan. In de stilte werken we door en houden u op de hoogte.

‘Mogen wij u een vraag stellen? Hoe denkt u dat u zich zult voelen als u een dezer dagen weer naar de kerk kunt gaan?’ Hiermee opent de brief die de Nederlandse R.-K. bisschoppen voor Pinksteren 2020 aan de gelovigen schrijven. Ze beginnen met een vraag vanuit het besef dat het kerkbezoek volgens protocol vanaf 1 juni weer onwennig zal zijn na maanden waarin er geen publieke vieringen waren.

Op 20 mei hebben de bisschoppen in gezamenlijkheid het protocol voor het vieren vanaf 1 juni vastgesteld en verspreid, toen vaststond dat de overheid de voorgenomen versoepelingen ten aanzien van de samenleving per 1 juni zou doorzetten. De bisschoppen zijn dankbaar dat in parochies en instellingen met de inspiratie van de Heilige Geest de nodige stappen worden gezet om binnenkort weer veilig en waardig te kunnen vieren.

Ze noemen het in hun pinksterbrief een novum in de geschiedenis dat er bijna drie maanden geen publieke vieringen konden plaatsvinden. ‘In de afgelopen maanden zijn veel mensen door leed getroffen: ziekte, dood, eenzaamheid, verlies van werk of onderbreking van de studie. Vanaf eind februari waren er vanwege het uitbreken van het coronavirus beperkende maatregelen die half maart werden aangescherpt: geen kerkgang, geen sacramenten, online vieringen en beperkt pastoraal bezoek. We leefden op afstand van elkaar’,  zo beschrijft de brief.

‘Mogen we opnieuw beseffen dat God dicht bij ons is’

Met het oog op Pinksteren bidden de bisschoppen om de komst van de Heilige Geest en om de geestelijke gaven die nodig zijn om als christen te kunnen leven. ‘Wij willen graag de Heilige Geest ontvangen, zodat Jezus’ gezindheid ook de onze wordt. En we bidden dat Hij ons hart vervult, en dat Hij bij ons zijn intrek neemt. Mogen we opnieuw beseffen dat God dicht bij ons is, wanneer we de laatste maanden te veel met afstanden moesten leven.’

De bisschoppen benoemen ook dat er bij gelovigen sprake kan zijn van teleurstelling, opstandigheid of boosheid in de richting van overheid en kerkelijke leiding vanwege de beperkende maatregelen die nodig geacht werden. ‘Er klonken geluiden dat de kerken meer een beroep hadden moeten doen op hun vrijheid. Als bisschoppen hopen we dat er geen verbittering achter blijft, en dat het besef overheerst dat alle maatregelen nodig waren om het gevaarlijke virus te bestrijden en gezondheid en veiligheid te waarborgen. Het was niet zomaar een griepje. Laat de Geest ons hart weer zacht maken.’

De bisschoppen ‘wensen u een inspirerend pinksterfeest toe en hopen dat de Geest u begeleidt uit deze verwarrende periode naar een nieuwe ervaring van vrede, naar de ervaring dat God ons zijn hand ten zegen houdt.’

Klik hier om brief van de Nederlandse Bisschoppen bij gelegenheid van Pinksteren 2020 te downloaden.

Rond het Hoogfeest van Pinksteren zijn er normaal vele vormselvieringen waarin jongeren de H.Geest mogen ontvangen. Helaas kunnen deze vieringen nu niet doorgaan door de pandemie en zullen verplaatst worden naar een later moment.

Bisschop De Korte spreekt in een videoboodschap de ouders en vormelingen toe vanuit de Sint-Janskathedraal bij het glas-in-loodvenster van het Sacrament van het Vormsel.

“Gods Geest wil heel de Kerk bezielen. Ik hoop dat jullie (vormelingen) toch ook komende zondag op Pinksteren iets van die kracht van de H. Geest mogen beleven en de moed en de hoop mogen behouden op de toekomst”, aldus bisschop De Korte.

In de parochies en andere instellingen van de Rooms-Katholieke Kerk worden met ingang van 1 juni 2020 de publieke liturgievieringen hervat. In gezamenlijkheid hebben de Nederlandse bisschoppen op 20 mei 2020 het protocol ‘Kerkelijk Leven op anderhalve meter’ vastgesteld.

Met ingang van 1 juni aanstaande kunnen de publieke vieringen in de kerken worden hervat met maximaal 30 gelovigen en met in achtneming van alle andere richtlijnen van het RIVM. Vanaf 1 juni wordt in de publieke vieringen nog niet de Heilige Communie uitgereikt. Dat gebeurt vanaf zondag 14 juni 2020 wanneer in de Nederlandse kerkprovincie het hoogfeest van Sacramentsdag wordt gevierd.

Het protocol dat via de bisdommen naar de parochies en instellingen wordt gestuurd, bestaat uit drie delen. Het eerste deel richt zich tot alle gelovigen en geeft richtlijnen om in de kerken op een veilige en waardige wijze de liturgie samen te kunnen vieren. Het tweede deel is gericht aan de bedienaren met betrekking tot de uitvoering van hun specifieke taken in de liturgie. Het derde deel is toegespitst op het veilig gebruik van de kerkgebouwen met regels voor de inrichting en logistiek binnen het kerkgebouw, passend bij de richtlijnen vanuit het RIVM en bij het eigene van de liturgie.

Perspectief op samen vieren

De bisschoppen benadrukken het belang om in de parochies en instellingen zorgvuldig  te werk te gaan om zo goed mogelijk de veiligheid in de kerkgebouwen te kunnen waarborgen. Zij zijn blij dat er weer perspectief is op het samen kunnen vieren van de Heilige Mis, aanvankelijk met 30 en hopelijk vanaf 1 juli met 100 gelovigen.

Downloads:

2020-05-29 VRAGEN EN ANTWOORDEN BIJ PROTOCOL KERKELIJK LEVEN OP ANDERHALVEMETER

Achtergrond: Eucharistische instrumenten in de geschiedenis

FACTSHEET KERKELIJK LEVEN OP ANDERHALVE METER Dit factsheet hoort bij alle drie onderstaande protocollen:

PROTOCOL KERKELIJK LEVEN OP ANDERHALVE METER GELOVIGEN

PROTOCOL KERKELIJK LEVEN OP ANDERHALVE METER BEDIENAREN

PROTOCOL KERKELIJK LEVEN OP ANDERHALVE METER KERKGEBOUWEN

English

FACTSHEET CHURCH LIFE ON ONE AND A HALF METER – English

PROTOCOL CHURCH LIFE FAITHFUL – English

Polskie

PROTOKOL -WYTYCZNE DOTYCZACE WIERNYCH – Polskie

Español

HOJA INFORMATIVA VIDA DE LA IGLESIA – Español

PROTOCOLO FIEL – Español